Materiały do pobrania   Plakat (pdf) Plakat (png) Baner Informacja prasowa Streszczenie raportu - MOP, 2024 Prezentacja – MOP, 2024 Artykuł, Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka, nr 4/2024 Raport - MOP, 2024 (ang.)

BEZPIECZEŃSTWO PRACY A ZMIANY KLIMATYCZNE

28 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. W tym roku porusza on problem wpływu zmian klimatu na bezpieczeństwo i zdrowie w środowisku pracy.

Na całym świecie obserwujemy zmiany klimatu i, wynikające z nich, ekstremalne zjawiska pogodowe. Fale upałów, intensywne opady, pożary, susze i cyklony tropikalne stają się coraz częstsze i bardziej dotkliwe (IPCC 2023). Aberracje klimatyczne mają też poważny wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie pracowników, którzy często jako pierwsi są narażeni na te zagrożenia, często przez dłuższy czas i z większą intensywnością niż ogół populacji (ILO 2023).

Międzynarodowa Organizacja Pracy wskazuje na następujące skutki zmian klimatu, wybrane ze względu na ich dotkliwość i skalę wpływu, na pracowników:

1. Zbyt wysoka temperatura

Coraz częstsze fale upałów narażają pracowników na szereg zagrożeń, takich jak: udar cieplny, odwodnienie, a nawet śmierć. Szczególnie narażone są osoby pracujące na zewnątrz i wykonujące prace wymagające dużego wysiłku fizycznego, np. w rolnictwie, budownictwie czy transporcie.

2. Promieniowanie ultrafioletowe

Zmiany klimatu prowadzą do wzrostu natężenia promieniowania ultrafioletowego (UV). Może ono powodować oparzenia słoneczne, a także prowadzić do nowotworów skóry. Narażeni na nie są przede wszystkim pracownicy, którzy wykonują swoją pracę na świeżym powietrzu.

3. Ekstremalne zjawiska pogodowe

Powodzie, susze, pożary lasów i huragany to coraz częstsze zjawiska, które mogą powodować bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia pracowników, a także prowadzić do zniszczeń infrastruktury i strat materialnych.

4. Zanieczyszczenie powietrza w miejscu pracy

Zmiany klimatu sprzyjają tworzeniu się smogu i innych zanieczyszczeń powietrza, które mogą powodować choroby układu oddechowego, problemy z sercem i inne problemy zdrowotne. Narażeni są na nie przede wszystkim pracownicy, którzy wykonują swoje obowiązki na zewnątrz.

5. Choroby wektorowe przenoszone przez stawonogi

Wzrost temperatur i zmiany w opadach sprzyjają rozprzestrzenianiu się chorób wektorowych (chorób zakaźnych i pasożytniczych przenoszonych przez stawonogi: komary, kleszcze, pchły itp.). Są to m.in. malaria, denga czy borelioza, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne, a nawet śmierć.

6. Agrochemikalia

Zmiany klimatu wpływające w dużym stopniu na rolnictwo – rodzaje upraw, występowanie szkodników i produktywność – prowadzą do wzrostu używania nawozów, a także do znaczącego wzrostu stosowania niebezpiecznych pestycydów. Narażenie na te substancje może powodować zatrucia, choroby nowotworowe, choroby układu krążenia, układu oddechowego i problemy z płodnością.

***

Zmiany klimatu to problem globalny, który wymaga globalnej odpowiedzi. Wszyscy musimy działać, aby chronić środowisko naturalne i zapewnić bezpieczeństwo i zdrowie pracowników.

Międzynarodowa Organizacja Pracy podkreśla, że wobec tego globalnego zagrożenia wzrasta rola bhp, które staje się jednym z kluczowych obszarów polityki w zakresie zrównoważonego rozwoju środowiskowego, gospodarczego i społecznego.

WYDARZENIA W RAMACH OBCHODÓW DNIA

• Rada Ochrony Pracy przy Sejmie RP organizuje uroczystą sesję poświęconą tematyce obchodów
  - 23 kwietnia, Warszawa
• Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie wspólnie z Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Rzeszowie organizują 6. edycję konferencji w ramach obchodów Światowego Dnia Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
  - 23 kwietnia, Rzeszów
  - Program konferencji  
• Region Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność” organizuje konferencję i debatę nt. „Czy dialog międzyzakładowy ma wpływ na warunki pracy”
  - 25 kwietnia, Wrocław
  
  
• MOP organizuje globalne wydarzenie online z udziałem ekspertów i zaproszonych gości – przedstawicieli władz, pracodawców i pracowników – w celu omówienia sposobów ochrony pracowników i reagowania na to globalne wyzwanie
  - 25 kwietnia 2024 r.(czwartek), godz. 13:30: ILO Live

MATERIAŁY CIOP-PIB DOTYCZĄCE PROBLEMATYKI CZŁOWIEKA W ŚRODOWISKU GORĄCYM I ZIMNYM

• Pracownik starszy a dopuszczalne obciążenia cieplne (pdf)
• Wpływ dopasowania odzieży ochronnej na parametry cieplne układu odzież – źródło ciepła (pdf)
• Nagranie panelu CIOP-PIB pt. „Funkcjonowanie człowieka w środowisku gorącym” w ramach Kongresu Zdrowie Polaków 2023 (Youtube)
• Nagranie seminarium CIOP-PIB pt. „Wpływ nawodnienia na funkcje poznawcze u osób w starszym wieku” (Youtube)
• Bądź bezpieczny podczas pracy w upałach (infografika)
• Na urlopie pamiętaj o odpowiednim nawodnieniu (infografika)
• Obciążenia cieplne pracowników w środowisku chłodnym i zimnym (pdf)

INNE MATERIAŁY

• Wysokie temperatury w pracy – wytyczne dla pracodawców, Przewodnik EU-OSHA (pdf)
• Wczesne objawy odwodnienia – Ministerstwo Zdrowia (infografika)
• Climate Change: Impact on Occupational Safety and Health, OSHWIKI – EU-OSHA (ang.)

Opracowano na podstawie:

• raportu pt. Ensuring safety and health at work in a changing climate, MOP, 2024
• prezentacji pt. SafeDay2024_English, MOP, 2024
• strony MOP:  www.ilo.org/safeday
• strony ITUC:  http://28april.org
• raportu podsumowującego Climate Change 2023, Intergovernmental Panel on Climate Change, 2023
• materiałów CIOP-PIB

Kontakt: dorota.pieta@ciop.pl