Już ponad 20 lat temu podjęto badania nad opracowaniem metod i stanowisk do badań certyfikacyjnych maszyn oraz środków ochrony indywidualnej i zbiorowej (ochronników słuchu, rękawic do ochrony przed drganiami mechanicznymi, kabin dla operatorów maszyn i urządzeń) pod względem spełnienia wymagań bezpieczeństwa pracy i ergonomii, zgodnych z wymaganiami dyrektyw i norm europejskich. W Zakładzie Zagrożeń Wibroakustycznych pracowano także nad aktywnymi metodami redukcji hałasu z zastosowaniem algorytmów genetycznych, metodami i wytycznymi do projektowania dźwiękowych sygnałów bezpieczeństwa, a także metodami oceny ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na hałas i drgania mechaniczne.

Prace badawcze Zakładu obejmują:

• rozpoznanie stanu zagrożenia hałasem i drganiami w środowisku pracy
• opracowywanie i doskonalenie metod pomiaru oraz oceny hałasu i drgań na stanowiskach pracy oraz maszyn
• badania wpływu hałasu i drgań na organizm człowieka, w tym w zakresie oddziaływania szkodliwego i uciążliwego
• opracowywanie rozwiązań technicznych i organizacyjnych ograniczenia hałasu i drgań u źródła ich powstawania (w maszynach i urządzeniach) i na drodze ich rozprzestrzeniania oraz na stanowiskach pracy
• opracowywanie nowych metod badań ochronników słuchu oraz ochron przeznaczonych do tłumienia drgań

W wyniku prowadzonych badań opracowano m.in. układy aktywnej redukcji hałasu działające z wykorzystaniem algorytmów genetycznych, a także układ aktywnej redukcji hałasu umożliwiający ograniczenie hałasu docierającego do kierowcy pojazdu uprzywilejowanego, pochodzącego od sygnalizatora akustycznego oraz model siedziska z semi-aktywnym układem redukcji drgań opartym na tłumieniu magnetoreologicznym.

Opracowano metody pomiaru i oceny hałasu na stanowiskach pracy w zakresie infra i ultradźwiękowym, pomiaru emisji hałasu maszyn, w tym metody skaningowe wyznaczania poziomu mocy akustycznej źródeł hałasu ultradźwiękowego, metody pomiaru i oceny hałasu muzycznego oraz impulsowego, w szczególności z broni palnej, a także metodę łącznej oceny drgań ogólnych i działających przez kończyny

Prowadzone obecnie badania w zakresie wibroakustyki dotyczą przede wszystkim:

• metod pomiaru oraz właściwości dźwiękochłonnych i dźwiękoizolacyjnych materiałów i elementów obudów w zakresie hałasu wysokoczęstotliwościowego
• metod kształtowania właściwości pomieszczeń edukacyjnych pod względem uzyskania dobrej zrozumiałości mowy oraz minimalizacji wysiłku głosowego nauczycieli
• metod pomiaru i oceny hałasu ultradźwiękowego, w tym określenia metod obliczania niepewności pomiarów
• zastosowania materiałów piezoelektrycznych do pomiaru parametrów drgań mechanicznych na stanowiskach pracy
• nowych materiałów i struktur przeznaczonych do ochrony przed drganiami mechanicznymi
• niepewności pomiarów drgań mechanicznych na stanowiskach pracy
• zastosowania sieci neuronowych i algorytmów genetycznych w układach aktywnej redukcji hałasu
• zastosowania aktywnych struktur inteligentnych do ograniczania hałasu wytwarzanego przez maszyny i urządzenia
• efektywnego systemu szkolenia dla osób stosujących ochronniki słuchu
• układów pomiarowych nadzoru prawidłowej oceny zagrożenia hałasem osób stosujących nauszniki przeciwhałasowe

Oferta Zakładu:

• badania maszyn i urządzeń oraz ochronników słuchu, rękawic antywibracyjnych na zgodność z dyrektywami UE
• badania i ocena ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na hałas, hałas ultradźwiękowy, hałas impulsowy oraz drgania mechaniczne
• ocena emisji hałasu maszyn i urządzeń
• opracowywanie wytycznych do redukcji hałasu i drgań, a także nowoczesnych systemów redukcji hałasu, w tym systemów aktywnych
• komputerowy dobór ochronników słuchu odpowiednio do poziomu hałasu
• opracowywanie dedykowanych serwisów internetowych ukierunkowanych na profilaktykę zagrożeń wibroakustycznych
• dobór rękawic antywibracyjnych do narzędzi
• testy wibracyjne maszyn, urządzeń i wyrobów.

Kierownik Zakładu Zagrożeń Wibroakustycznych
dr hab. inż. Dariusz Pleban, prof. CIOP-PIB
e-mail: daple@ciop.pl