Stanowisko CIOP-PIB dotyczące stosowania przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów do środków ochrony indywidualnej i odzieży roboczej

Warszawa, styczeń 2025 r.

Stanowisko CIOP-PIB dotyczące stosowania przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i  Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów do środków ochrony indywidualnej i odzieży roboczej

Obowiązujące od 13 grudnia 2024 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (General Product Safety Regulation – GPSR)ma zastosowanie do produktów konsumenckich wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku UE, dla których nie przewidziano żadnych szczególnych przepisów bezpieczeństwa w innych przepisach UE.

Produkty przeznaczone wyłącznie do użytku profesjonalnego, do których zaliczyć można większość środków ochrony indywidualnej (ŚOI), które następnie trafiają na rynek konsumencki, również powinny być zgodne z Rozporządzeniem 2023/988 (zwanym dalej w skrócie Rozporządzeniem GPSR).

Zgodnie z rozdziałem I, art. 2, ust. 1 tego dokumentu, w przypadku gdy produkty podlegają szczególnym wymaganiom związanym z bezpieczeństwem nałożonym przez inne przepisy unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego, Rozporządzenie GPSR stanowi uzupełnienie unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego dla takich produktów i ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do aspektów i zagrożeń, które nie zostały objęte wymaganiami tych konkretnych przepisów. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku środków ochrony indywidualnej (ŚOI), ponieważ wymagania dotyczące projektowania i produkcji ŚOI, które mają być udostępnione na rynku, a także zasady dotyczące swobodnego przepływu ŚOI na terenie Unii Europejskiej reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG.

W odniesieniu do produktów, które podlegają szczególnym wymaganiom nałożonym przez inne przepisy prawodawstwa harmonizacyjnego (co ma miejsce w przypadku ŚOI), nie mają zastosowania poniżej wymienione postanowienia Rozporządzenia GPSR:

1. rozdział II - w zakresie, w jakim dotyczy ryzyka lub kategorii ryzyka objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym;
   
2. rozdział III, sekcja 1 – dotycząca obowiązków podmiotów odpowiedzialnych za produkcję i/oraz dystrybucję produktów; przypadków, w których obowiązki producentów mają zastosowania do innych osób; wewnętrznych procesów dotyczących bezpieczeństwa produktów; współpracy podmiotów gospodarczych z organami nadzoru rynku; osób odpowiedzialnych za produkty wprowadzane do obrotu w Unii; informacji dla podmiotów gospodarczych; szczególnych wymagań dotyczących identyfikowalności niektórych produktów; kategorii grup produktów);
   
3. rozdział V - dotyczący nadzoru rynku i wykonania;
   
4. rozdział VII - dotyczący roli Komisji i koordynacji egzekwowania przepisów;
   
5. rozdział od IX do XI - dotyczące współpracy międzynarodowej; postanowień finansowych oraz przepisów końcowych.

W ocenie CIOP-PIB argumentem, który dowodzi, że co do zasady Rozporządzenie GPSR powinno być stosowane w odniesieniu do ŚOI jest ust. 2 art. 2 w rozdziale I ww. rozporządzenia, w którym wskazane zostały produkty, dla których postanowienia tego rozporządzenia nie mają zastosowania. Nie ma wśród nich środków ochrony indywidualnej.

W związku z powyższym należy przyjąć, że Rozporządzenie GPSR ma zastosowanie również do środków ochrony indywidualnej jako uzupełnienie wymagań wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy rady 89/686/EWG).

Przedstawiona powyżej interpretacja jest zgodna ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, zaprezentowanym przez jej przedstawiciela na 46 posiedzeniu Komitetu Horyzontalnego Jednostek Notyfikowanych UE w obszarze oceny zgodności ŚOI w dniach 17-18 grudnia 2024 r. w Brukseli. Według Komisji Europejskiej, ŚOI jako produkty konsumenckie podlegają przepisom Rozporządzenia GPSR.

Podmioty gospodarcze odpowiedzialne za wprowadzanie ŚOI do obrotu na terenie Unii Europejskiej powinny zatem przeanalizować aspekty oceny bezpieczeństwa produktów zawarte w rozdziale II, art. 6 Rozporządzenia GPSR ( Aspekty oceny bezpieczeństwa produktu) i zastosować je w ocenie ŚOI w przypadku, gdy aspekty te nie zostały przez nich uwzględnione w ramach oceny zgodności przeprowadzonej według Rozporządzenia 2016/425 w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG).

Do wykazania zgodności z wytypowanymi aspektami bezpieczeństwa według Rozporządzenia GPSR, producenci powinni zastosować kryteria wymienione w rozdziale II, art. 7 (Domniemanie zgodności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa) i art. 8 (Elementy dodatkowe do uwzględnienia w ocenie bezpieczeństwa produktu).

Do środków ochrony indywidualnej zastosowanie mają również następujące zapisy Rozporządzenia GPSR:

• rozdział I – przepisy ogólne (cel i przedmiot rozporządzenia; zakres stosowania; definicje, sprzedaż na odległość);
• rozdział III, sekcja 2 (obowiązki podmiotów gospodarczych w przypadku sprzedaży na odległość oraz w razie wypadków związanych z bezpieczeństwem produktów, a także informacje w formacie elektronicznym);
• rozdział IV - dotyczący dostawców internetowych platform handlowych;
• rozdział VI – opisujący system wczesnego ostrzegania Safety Gate oraz portal Safety Business Gateway;
• rozdział VIII - dotyczący prawa do informacji i do środków ochrony prawnej.

Wymienione przepisy w rozdziałach I, III, IV mają zastosowanie do poszczególnych podmiotów gospodarczych w zależności od zakresu ich działalności.

Przepisy z rozdziału VI dotyczą ŚOI, ale są realizowane przez Komisję i odpowiednie organa państw członkowskich, natomiast przepisy rozdziału VIII są realizowane w odpowiednim zakresie przez Komisję, państwa członkowskie i podmioty gospodarcze.

Powyższa argumentacja wskazuje, że ŚOI są produktem konsumenckim i przepisy Rozporządzenia GPSR (poza wspomnianymi wyżej wyłączeniami) powinny być w stosunku do nich stosowane. Analogicznie jest w przypadku odzież roboczej – przepisy Rozporządzenia GPSR również mają tu zastosowanie.

Jednocześnie podkreślenia wymaga fakt, iż przedstawione powyżej stanowisko CIOP-PIB znajduje również potwierdzenie w motywach Rozporządzenia GPSR, np. 8-9, 27.