W artykule zawarto podstawowe informacje dotyczące ochrony układu oddechowego przed aerozolami zawierającymi nanocząstki. Z nanocząstkami coraz częściej mamy do czynienia nie tylko w pracy zawodowej, na skutek rozwoju nowych technologii, ale również w życiu codziennym. Rosnąca liczba zagrożeń docierających drogą oddechową, związana z rozwojem przemysłu, nowymi technologiami i zanieczyszczeniem środowiska jest sytuacją, z którą coraz częściej musimy się mierzyć. Niezwykle istotna z punktu widzenia zdrowia społeczeństwa jest również rosnąca świadomość użytkowników sprzętu ochrony układu oddechowego odnośnie do istniejących zagrożeń. Przywykliśmy już  na ulicach naszych miast do widoku osób w półmaskach filtrujących, chroniących przed smogiem.

Historia oczyszczania powietrza do oddychania sięga czasów Cesarstwa Rzymskiego, gdzie w pierwszym wieku naszej ery najprawdopodobniej po raz pierwszy zastosowano środek ochrony układu oddechowego. Ochrona poprzez stosowanie indywidualnego sprzętu ochrony układu oddechowego w dzisiejszym świecie staje się zjawiskiem coraz powszechniejszym. Nie dotyczy ona już tylko pracowników, ale również osób prywatnych – obecnie wszyscy chronimy się wszak przed nowym koronawirusem. 

Wody zanieczyszczone ściekami stanowią potencjalne źródło zagrożenia epidemiologicznego, w związku z czym pracownicy oczyszczalni ścieków stanowią grupę zawodową szczególnie narażoną na kontakt z enteropatogenami bakteryjnymi w trakcie wykonywania czynności zawodowych. Źródło wspomnianych czynników biologicznych może stanowić zarówno bioaerozol, emitowany w trakcie procesów technologicznych, jak również kontakt ze ściekami, osadami ściekowymi czy zanieczyszczonymi powierzchniami. Narażenie na enteropatogeny bakteryjne może stać się przyczyną różnych chorób i dolegliwości zdrowotnych, obejmujących zarówno infekcje jelitowe, jak i pozajelitowe. Głównymi elementami prewencji zagrożeń zawodowych w tej grupie pracowników powinna być rzetelna ocena ryzyka oraz stosowanie odpowiednich środków profilaktycznych.

Celem artykułu było dokonanie przeglądu podejść do projektowania pracy, jak również zmian na rynku pracy, które skłaniają do redefinicji ujęcia problematyki work-design. W artykule opisano te koncepcje i podejścia do projektowania pracy (zarówno te znane na gruncie polskim, jak również te, którym w literaturze polskiej poświęcono mniej uwagi), które cieszyły się największym zainteresowaniem w naukach o zarządzaniu i pracy oraz przez lata kształtowały wytyczne praktyczne: naukowe zarządzanie Taylora, koncepcję Herzberga, model JCM Hackmana i Oldhama, witaminowy model Warra, koncepcję wymagań-kontroli Karaska, interdyscyplinarne podejście do projektowania pracy Campiona i Thayera.

Opisano również najważniejsze zmiany na rynku pracy, które wpłynęły na potrzebę rozszerzenia puli cech pracy ważnych z punktu widzenia dobrostanu pracowników, wskazując jednocześnie na potrzebę projektowania pracy z perspektywy nie tylko jednostki, ale także zespołu, przy uwzględnieniu wpływu i współodpowiedzialności pracowników.