W artykule poruszono kwestię zmian zachodzących w organizmie ludzkim na skutek wykonywania obowiązków zawodowych w niestandardowych godzinach, w trybie pracy zmianowej oraz nocnej. Opisano, jak deficyty snu i jego zaburzenia mogą oddziaływać na procesy fizjologiczne i potęgować niezdrowe nawyki oraz zachowania pracowników. Przedstawiono również wiele działań, których wprowadzenie w życie pozwala na łagodzenie negatywnych skutków pracy zmianowej i zachowanie dobrej jakości snu.

Artykuł upamiętnia 40. rocznicę wydania i wejścia w życie rozporządzenia Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej z 25 czerwca 1979 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na morskich statkach handlowych. Akt ten, nigdy dotąd nie zmieniany, stanowi nie tylko przykład wzorowej, kompletnej i kompetentnej legislacji, ale budzi również uznanie znakomitym ujęciem prawnej, technicznej i organizacyjnej strony bhp na statku morskim. Abstrahując od ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu, autor omawia również kompetencje kapitana statku w zakresie bhp obecne w innych powszechnie obowiązujących źródłach prawa.

Bardzo często w czasie pracy lub podczas uprawiania sportu człowiek jest narażony na wiele  zagrożeń, z których do najniebezpieczniejszych należą urazy głowy. Nie jesteśmy w stanie całkowicie ich wyeliminować, więc aby je zminimalizować, stosuje się różnego rodzaju środki ochrony. Ich projektowanie i konstrukcja nieustannie zmienia się i ewoluuje, a parametry ochronne są ściśle dobierane do przewidywanych zagrożeń. W budowie hełmów stosowane są nowe materiały i rozwiązania techniczne, które mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa człowieka i komfortu użytkowania, a także zmniejszanie masy hełmu i podniesienie jego funkcjonalności. Takie cele można osiągnąć głównie dzięki zastosowaniu nowoczesnego oprogramowania do projektowania i symulacji zachowania się, np. podczas amortyzacji uderzenia lub poprzez wykorzystanie materiałów amortyzacyjnych o specjalnie dobranej charakterystyce tłumienia.

W artykule przedstawiono nowoczesne metody projektowania i symulacje komputerowe zachowania się opracowanych modeli hełmów ochronnych podczas amortyzacji uderzenia. Scharakteryzowano również materiały amortyzacyjne o specjalnie dobranej charakterystyce siła – odkształcenie, zapewniające zarówno właściwości ochronne, jak i użytkowe.

Hałas jako stresor może przyczyniać się do rozwoju różnego typu chorób, powodować rozproszenie uwagi, utrudniać pracę i zmniejszać wydajność pracowników. Elementy wyposażenia technicznego budynku, jak również urządzenia biurowe mogą emitować wyraźne dźwięki o charakterze tonalnym. Powszechne występowanie tych urządzeń w środowisku pracy przekłada się potencjalnie nawet na kilkaset tysięcy stanowisk pracy w Polsce. Liczne doniesienia literaturowe wskazują, że uciążliwość hałasu tonalnego oceniana subiektywnie jest większa niż hałasu szerokopasmowego.

W ocenie środowiska pracy brak jest kryteriów dotyczących hałasu tonalnego zarówno w pomieszczeniach (normy budowlane), jak i w zakresie hałasu na stanowiskach pracy (ocena pod względem uciążliwości). W artykule dokonano przeglądu istniejących przepisów, przeanalizowano dane literaturowe oraz podano wyniki badań prowadzonych w CIOP-PIB w zakresie uciążliwości hałasu tonalnego.