Opracowanie i wdrożenie procedur badania oraz kryteriów oceny zgodności maszyn szczególnie niebezpiecznych do ścinania i obróbki drewna ujednoliconych z dyrektywami i normami europejskimi.

Kierownik projektu: mgr inż. Mariusz Dąbrowski

Streszczenie projektu:

Celem zadania była harmonizacja metod badania i oceny typu WE maszyn szczególnie niebezpiecznych do ścinania i obróbki drewna z metodami stosowanymi przez europejskie jednostki notyfikacyjne.W odniesieniu do poszczególnych rodzajów tych maszyn przedstawiono zakres cech bezpieczeństwa, odpowiadających im wymagań norm oraz procedur badawczych. Dokonano przeglądu procedur badawczych CIOP-PIB, w wyniku czego zaproponowano zmiany, dotyczące nowelizacji 7 istniejących, a także wprowadzenia 9 nowych procedur. Opracowano projekty przykładowych list kontrolnych wg dyrektywy maszynowej (98/37/WE) oraz wg zharmonizowanych z nią norm typu C dotyczących maszyn do ścinki i obróbki drewna. Zbudowano także nowe stanowiska do badań tych maszyn oraz uzupełniono wyposażenie pomiarowo-badawcze. Przeprowadzone badania potwierdziły przydatność zaproponowamej formy rejestracji wyników badań i oceny w warunkach pełnienia funkcji jednostki notyfikowanej w UE, a także umożliwiły praktyczne sprawdzenie nowo opracowanych procedur i stanowisk badawczych.

Informacje uzupełniające

Na podstawie przeprowadzonej w wielu państwach europejskich analizy danych statystycznych o wypadkach podczas pracy wykazano, że podczas obsługi niektórych rodzajów obrabiarek do drewna, a także przenośnych pilarek łańcuchowych, występuje zwiększony poziom ryzyka. Poziom ten można zmniejszyć, między innymi sposobami technicznymi - przez uwzględnienie rezultatów oceny ryzyka w procesie konstruowania tych maszyn
Stwierdzenie to uwzględniono w treści dyrektyw europejskich, a zwłaszcza, w tzw. dyrektywie maszynowej, stanowiącej w Unii Europejskiej podstawowy dokument prawny, dotyczący wymagań bezpieczeństwa, jakie powinny być spełnione przez wszystkie współcześnie produkowane maszyny
W załączniku IV tej dyrektywy są wymienione maszyny szczególnie niebezpieczne, w stosunku do których obowiązują określone procedury oceny zgodności, wymagające udziału podczas ich badań notyfikowanej jednostki certyfikującej. W grupie tej znalazło się wiele rodzajów maszyn do ścinki i obróbki drewna
W związku z perspektywą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, oprócz harmonizacji przepisów prawnych, zachodzi również konieczność przystosowania technicznego polskich jednostek certyfikujących do badania i oceny zgodności maszyn szczególnie niebezpiecznych. O ile pierwsze z tych zadań jest już w dużej mierze spełnione, to drugie wymaga przekształcenia wybranych jednostek (np. dotychczasowych polskich jednostek certyfikujących te maszyny na znak bezpieczeństwa B) w jednostki notyfikowane w Unii Europejskiej, a także dostosowania metod badania, oceny oraz sposobu sporządzania raportów do standardów stosowanych przez europejskie jednostki notyfikowane
W tym celu, podczas realizacji pierwszego etapu zadania, określono dokumenty prawne i normy bezpieczeństwa stosowane w krajach UE do potrzeb certyfikacji poszczególnych rodzajów maszyn szczególnie niebezpiecznych do ścinania i obróbki drewna, a następnie przeanalizowano sposoby przedstawiania wyników badań typu, prowadzonych przez jednostki notyfikowane w UE i sformułowano charakterystyczne, wspólne cechy tych raportów
W odniesieniu do poszczególnych rodzajów omawianych maszyn zidentyfikowano i przedstawiono w opracowanych tablicach pełen zakres cech bezpieczeństwa oraz odpowiadających im wymagań i procedur badawczych
Dokonano przeglądu procedur badawczych Instytutu i zaproponowano w nich wiele zmian, dotyczących zwłaszcza nowelizacji 7 istniejących procedur, a także wprowadzenia 9 nowych procedur, których projekty opracowano i dołączono do sprawozdania
Na podstawie uzyskanych wyników:
- opracowano wstępne projekty list kontrolnych badania i oceny cech bezpieczeństwa maszyn, zgodne ze stosowanymi przez europejskie jednostki notyfikowane
- zbudowano modele nowych stanowisk badawczych, umożliwiające: określanie równowagi pilarek łańcuchowych przenośnych, badanie odporności na wysoką temperaturę zewnętrznych części, badanie stateczności obrabiarek do drewna oraz wzorcowanie młota sprężynowego (do badań udarowych części przenośnych maszyn z napędem elektrycznym do obróbki i ścinki drewna)
- uzupełniono częściowo wyposażenie pomiarowo-badawcze, umożliwiające badanie sztywności zamocowania klina rozszczepiającego
Opracowane w wyniku realizacji zadania projekty list kontrolnych i stanowiska badawcze będą stanowiły skuteczne narzędzie kształtowania bezpieczniejszych warunków pracy, umożliwiając eliminowanie maszyn, które nie spełniają wymagań bezpieczeństwa

Jednostka: Pracownia Zagrożeń Mechanicznych

Okres realizacji: 01.01.2002 – 31.12.2004