Pracownia Odzieży Ochronnej - Projekty
Streszczenie

Ocena właściwości barierowych materiałów przeznaczonych na odzież i rękawice chroniące przed cytostatykami aplikowanymi w formie roztworów

Kierownik projektu: dr inż. Sylwia Krzemińska

Streszczenie projektu:

 

Głównym celem zadania było opracowanie metodyki badania odporności odzieżowych materiałów powlekanych oraz wyrobów całogumowych stosowanych do wytwarzania rękawic chroniących przed cytostatykami występującymi w formie roztworu, przygotowanie wytycznych dotyczących stosowania odzieży i rękawic zabezpieczających przed cytostatykami oraz poradnika na temat zagrożenia zawodowego cytostatykami i środków prewencji.

Podczas realizacji 1. etapu zadania przeprowadzono analizę zagrożeń związanych ze stosowaniem cytostatyków przez personel medyczny na podstawie badań ankietowych. Badania ankietowe dotyczyły głównie bezpieczeństwa i higieny pracy różnych grup zawodowych personelu medycznego (pielęgniarki, lekarze, farmaceuci) podczas kontaktu z cytostatykami oraz oceny stosowanych obecnie środków ochrony indywidualnej, ze szczególnym uwzględnieniem odzieży i rękawic ochronnych. Wyniki badań ankietowych, w których wzięło udział ponad 100 osób, wskazują, że za największe narażenie podczas kontaktu z cytostatykami w formie roztworu uznawane są następujące czynności: podłączanie kroplówek (54%), przygotowywanie roztworów (51%), odłączanie kroplówek (20%). Czas pracy w warunkach narażenia na cytostatyki wynosił od 2 do nawet 11 h dziennie. Najczęściej używanymi środkami ochrony były rękawice ochronne (97%), fartuchy i półmaski (91%), czepek (88%) oraz okulary (63%). Użytkowanie środków ochrony przekraczało z reguły 30 min i wynosiło ponad 1 h. W wyniku analizy stosowanych leków cytostatycznych i wyników badań ankietowych wytypowano cytostatyki – cisplatyny, 5-fluorouracylu, docetakselu, doksorubicyny – do badań odporności materiałów barierowych chroniących przed cytostatykami występującymi w formie roztworu.

W wyniku realizacji badań w 2. etapie zadania opracowano procedurę i stanowisko do badania odporności odzieżowych materiałów powlekanych oraz wyrobów całogumowych stosowanych do wytwarzania rękawic chroniących przed cytostatykami występującymi w formie roztworu, które spełnia wymagania normy przedmiotowej PN-EN 6529: 2005, przy stosowaniu do badań małej objętości roztworu cytostatyku i małej objętości stosowanego medium zbierającego i pochłaniającego cząsteczki substancji chemicznych po przejściu przez barierę, jaką stanowi badana próbka. Do oznaczania cytostatyków w medium zbierającym opracowano i zwalidowano metody oznaczania wybranych do badań cytostatyków w następujących zakresach stężeń: cisplatyna, 0,031–10 µg × mL-1, 5-fluorouracyl, 0,031–16,0 µg ×mL-1, doksorubicyna, 0,09 - 50 µg × mL-1, docetaksel. 0,2-200 µg × mL-1.

Przeprowadzono badania odporności wytypowanych materiałów odzieży i rękawic na przenikanie roztworów wytypowanych cytostatyków. Program badań objął swoim zakresem wyznaczenie właściwości barierowych materiałów odzieżowych i materiałów rękawic, przeznaczonych do ochrony przed substancjami chemicznymi: materiał z lateksu naturalnego (rękawice), materiał z kauczuku butadienowo-akrylonitrylowego (rękawice), materiał warstwowy: włóknina PES + folia PP + włóknina PP (fartuch), materiał z kauczuku chloroprenowego (rękawice).

 

Zadanie 3.Z.17. Ilość przenikającego cytostatyku (docetaksel) przez warstwowy materiał odzieżowy (włóknina PES + folia PP + włóknina PP) w zależności od czasu oddziaływania

 

Podczas analizy wyników badań wykazano, że większość zastosowanych do badań materiałów wykonanych z: lateksu naturalnego, kauczuku butadienowo-akrylonitrylowego i kauczuku chloroprenowego stanowi dobrą ochronę przed przenikaniem wytypowanych cytostatyków (czas detekcji przebicia > 480 min). Nieco słabszymi właściwościami barierowymi wykazał się odzieżowy materiał warstwowy: włóknina PES + folia PP + włóknina PP wobec jednego z roztworów cytostatyków – docetakselu.

Analiza wyników badań wskazuje, że docetaksel przenikał ze znacznie większą prędkością przez materiał warstwowy niż przez pozostałe materiały (czas detekcji przebicia 120 min). Na podstawie wyników badań opracowano procedurę badawczą – Wyznaczanie odporności materiałów na przenikanie cytostatyków występujących w formie roztworu, która zostanie wprowadzona do systemu zarządzania CIOP-PIB. Będzie wykorzystywana do oceny odporności materiałów barierowych rękawic i odzieży ochronnej na przenikanie roztworów czterech cytostatyków. Planowane jest poszerzenie zakresu badań wg tej procedury o kolejne cytostatyki zgłaszane przez producentów środków ochrony indywidualnej.

W 3. etapie zadania opracowano i wydano poradnik pt. Zagrożenia cytostatykami i środki prewencji, który zostanie przekazany do szpitali onkologicznych, aptek przyszpitalnych przygotowujących wlewy do chemioterapii, zakładów farmaceutycznych, klinik i przychodni weterynaryjnych, a także ekspertom bhp. Opracowano również wytyczne w formie internetowych materiałów informacyjnych pt. Stosowanie odzieży i rękawic ochronnych zabezpieczających przed cytostatykami, które zostaną upowszechnione poprzez umieszczenie w serwisie internetowym CIOP-PIB.

Wyniki realizacji zadania przedstawiono w 4 publikacjach o zasięgu krajowym oraz na 1 konferencji krajowej i 1 konferencji o zasięgu międzynarodowym.

 

 

Stosowanie odzieży i rękawic podczas prac w narażeniu na kontakt z cytostatykami
Autor: dr inż. Sylwia Krzemińska, dr inż. Emilia Irzmańska, dr Paulina Chęsy
2016 r.

 

 



Jednostka: Pracownia Odzieży Ochronnej

Okres realizacji: 01.01.2014 – 31.12.2016