Pracownia Obciążeń Termicznych - Projekty
Wykaz Projektów
Streszczenie

Opracowanie normatywnej strategii oceny i zarządzania ryzykiem zawodowym podczas pracy w środowisku zimnym i gorącym

Kierownik projektu: dr Anna Marszałek

Streszczenie projektu:

 

Celem głównym zadania było opracowanie strategii oceny zagrożeń i zarządzania ryzykiem zawodowym w środowisku pracy w warunkach środowiska zimnego i gorącego, która będzie miała zastosowanie praktyczne na stanowiskach pracy. Do celów szczegółowych należało przygotowanie narzędzi do realizacji strategii, którymi są listy kontrolne do identyfikacji zagrożeń oraz procedury postępowania przy ocenie zagrożeń i ryzyka zawodowego w środowisku zimnym i gorącym. Dla potrzeb realizacji pracy w 1. etapie jej realizacji strategię nazwano Kompleksową metodą oceny zagrożeń w środowisku zimnym i gorącym.

Opracowana jest narzędziem służącym do ograniczenia lub eliminacji ryzyka zawodowego. Metoda dotyczy początkowego etapu oceny ryzyka zawodowego, nazywanego identyfikacją zagrożeń wg PN-N-18002:2011. Opracowana metoda ma zastosowanie do stałych oraz zmiennych warunków środowiska termicznego, zarówno zimnego, jak i gorącego.

W ramach realizacji 1. etapu pracy opracowano zasadę działania kompleksowej metody oceny zagrożeń środowisku termicznym oraz narzędzia do jej realizacji.

Kompleksowa metoda oceny zagrożeń w środowisku zimnym i gorącym jest trójstopniowa.
W opisie metody określono cele kolejnych etapów oceny zagrożeń, ogólne zasady i szczegółowy sposób postępowania na każdym etapie. Omówiono profilaktykę zagrożeń w środowisku termicznym oraz podano przykłady środków zapobiegawczych stosowanych do zmniejszenia niekorzystnego wpływu na pracownika parametrów środowiska oraz opisano działania profilaktyczne. W ramach realizacji zadania przygotowano listy kontrolne służące do rozpoznawania zagrożeń na stanowiskach pracy w zimnym i gorącym środowisku. Listy te mogą być wykorzystane podczas realizowania pierwszego i drugiego etapu oceny zagrożeń w środowisku zimnym i gorącym. Przy takiej ocenie zalecany jest udział pracowników ocenianego stanowiska, a więc osób najlepiej znających specyfikę warunków pracy. Celem takiej oceny jest scharakteryzowanie sytuacji pracy w różnych okolicznościach podczas dnia pracy i w różnych porach roku, a nie tylko podczas przypadkowego lub wybranego okresu.

Celem 2. etapu zadania było opracowanie materiałów informacyjnych dla osób, które będą tę metodę stosować na stanowiskach pracy, a także materiałów szkoleniowych możliwych do wykorzystania przy zaznajamianiu potencjalnych użytkowników metody z zasadami jej stosowania. Przygotowane materiały informacyjne i szkoleniowe zawierają niezbędny zakres wiedzy wyjaśniający zasadę działania kompleksowej metody oceny zagrożeń w środowisku zimnym i gorącym. Określają sposób postępowania, a także są wyposażone w listy kontrolne, tabele zbiorcze do rejestracji zastanych warunków pracy, służące też do porównania warunków przed i po ewentualnej interwencji na stanowisku pracy. Opracowane materiały szkoleniowe wykorzystano podczas szkoleń pilotażowych w zakładach pracy przeprowadzonych dla przedstawicieli 22 zakładów pracy. Kolejnym celem 2. etapu było przygotowanie aplikacji internetowej, która z jednej strony przedstawia w prosty sposób zasady działania kompleksowej metody oceny zagrożeń w warunkach środowiska zimnego i gorącego, a z drugiej umożliwia zastosowanie opracowanej metody za pomocą narzędzi, które są zlokalizowane w jednym miejscu i prowadzą użytkownika krok po kroku, ułatwiając skorzystanie z tej metody oceny.

Celem 3. etapu zadania była weryfikacja skuteczności strategii zapobiegania zagrożeniu ryzykiem zawodowym w procesie jego zarządzania. Weryfikacja odbywała się w zakładach pracy, w których istnieją warunki zimnego i/lub gorącego środowiska. Przebiegała ona w dwojaki sposób. Z jednej strony pracownicy bhp testowali tę metodę na rzeczywistych stanowiskach pracy przez 5 miesięcy i przekazywali swoje komentarze, a z drugiej po miesięcznym korzystaniu z opracowanej metody odpowiadali na pytania ankietowe, przekazując uwagi dotyczące jej skuteczności w procesie nadzoru nad zagrożeniami ze strony środowiska termicznego oraz oceny konstrukcji metody i opracowanych materiałów informacyjnych. Dodatkowo pytano pracowników bhp o długoterminowe stosowanie metody w aspekcie jej skuteczności w zapobieganiu zagrożeniu ryzykiem zawodowym.

Dłuższe testowanie skuteczności metody na stanowiskach pracy odbywało się w 4 zakładach pracy, co dotyczyło stanowisk w zimnym, gorącym i mieszanym środowisku. Konsekwentne stosowanie metody w postaci wprowadzenia działań profilaktycznych przyczyniło się do zmniejszenia zagrożenia. Osoby testujące opracowaną metodę przekazały również uwagi dotyczące jej konstrukcji, które uwzględniono w działaniach weryfikacyjnych.

Krótsze testowanie i odpowiedzi ankietowe uzyskano od pracowników bhp z 16 zakładów pracy. Otrzymane oceny potwierdziły skuteczność metody w procesie nadzoru nad ryzykiem zawodowym. W części zakładów pracy metodę przyjęto do stosowania długoterminowego.

Na podstawie uwag otrzymanych z zakładów pracy zweryfikowano materiały informacyjne dotyczące kompleksowej metody oceny zagrożeń w środowisku oraz dokonano zmian w aplikacji internetowej.

 

Zadanie 4.Z.05. Odpowiedzi na pytania ankietowe uzyskane od osób odpowiedzialnych za bhp na stanowiskach pracy z zimnym i/lub gorącym środowiskiem, dotyczące opracowanej kompleksowej metody oceny zagrożeń
w środowisku termicznym

 

Pytanie

Środowisko termiczne

zimne

gorące

1.  Czy opracowana metoda ułatwia ocenę zagrożeń w środowisku zimnym i gorącym?

Tak (11)

Nie (0)

Tak (13)

Nie (0)

2.  Czy przedstawiona metoda jest przydatna do wyszukiwania potencjalnych zagrożeń na stanowiskach pracy w środowisku zimnym lub gorącym?

Tak (12)

Nie (0)

Tak (13)

Nie (0)

3.  Czy konstrukcja metody jest prawidłowa (ocena, działania profilaktyczne, ponowna ocena)?

Tak (11)

Nie (0)

Tak (12)

Nie (0)

4.  Czy kolejność postępowania jest opisana w czytelny i przejrzysty sposób?

Tak (12)

Nie (0)

Tak (12)

Nie (1)

5.  Czy przydatne są załączone listy kontrolne?

Tak (12)

Nie (0)

Tak (13)

Nie (0)

6.  Czy listy kontrolne powinny mieć zróżnicowaną konstrukcję (ogólna i szczegółowa)?

Tak (10)

Nie (2)

Tak (9)

Nie (4)

7.  Czy opracowana metoda pozwala na zmniejszenie ryzyka zagrożeń w środowisku zimnym lub gorącym?

Tak (10)

 

Nie (0)

Nie mam zdania (2)

Tak (10)

 

Nie (1)

Nie mam zdania (2)

8.  Jakie zmiany są niezbędne w opracowanej metodzie?

Brak (9)

Tak (3)

Brak (8)

Tak (5)

9.  Czy są jakieś przeszkody formalne w możliwości
stosowania tej metody na stałe w Państwa zakładzie pracy?

Nie ma (11)

Tak (1)

Nie ma (11)

Tak (2)

 

Wyniki zadania były prezentowane na Międzynarodowym Seminarium Ergonomii. Opracowane zostały 3 publikacje w czasopismach o zasięgu krajowym oraz materiały informacyjne
w wersji pełnej i skróconej.

 

materiał informacyjny

Strategia oceny zagrożenia i zarządzania ryzykiem w zimnym i gorącym środowisku



Jednostka: Pracownia Obciążeń Termicznych

Okres realizacji: 01.01.2014 – 31.12.2016