Sprawy ogólne BHP
PROMOCJA ZDROWIA W MIEJSCU PRACY

 

Stan zdrowia populacji pracującej w Polsce i Europie

 

W ciągu ostatnich 2 dekad natężenie pracy (np. tempo wykonywania zadań) w więk­szości państw europejskich wzrosło. Stanowi to zagrożenie dla zdrowia i samopoczucia pracowników, szczególnie gdy nie mają oni autonomii w pracy lub nie otrzymują od­powiedniego wsparcia ze strony współpra­cowników i przełożonych. Rosną również wymagania: obecnie niemal 3/4 pracowników deklaruje, że oczekuje się od nich spełniania w pracy ścisłych norm (w 2000 r. odsetek ten wyniósł 69%). Duża grupa Europejczyków wykonuje pracę fizyczną: 23% z nich pracuje w narażeniu na wibracje, 33% dźwiga ciężkie ładunki przez co najmniej 1/4 czasu pracy. Aż 46% deklaruje, że wykonywanie obowiązków służbowych wiąże się z pracą w wymuszonych lub bolesnych pozycjach przez co najmniej 1/4 czasu pracy. W narażeniu na hałas pra­cuje niemal 30% pracowników, 15% pracuje w zanieczyszczonym powietrzu (np. pyły, chemikalia), a ponad 1/5 (23%) - w niskich temperaturach [6].

 

W Polsce - zgodnie z danymi GUS z 2010 r. - liczba osobozagrożeń (jest to suma działających na pracownika szkodliwych czynników) na czyn­niki szkodliwe wyniosła 660,7 tys., z czego:

 

  • 57,5% (ok. 380 tys.) zostało wywołanych szkodliwymi czynnikami związanymi ze środo­wiskiem pracy
  • 29,6% (tj. 195,3 tys.) osób pracowało w zagrożeniach związanych z uciążliwością pracy, np. wymuszoną pozycją ciała, ciężkim wysiłkiem fizycznym, niedostatecznym oświe­tleniem stanowiska pracy itp.
  • 12,9% (tj 85,5 tys. osób) narażonych było na szkodliwy wpływ czynników mecha­nicznych związanych z maszynami szczególnie niebezpiecznymi [7].

 

 Jednocześnie w 2010 r. w Polsce stwierdzono 2 973 przypadki chorób zawodowych, czyli o 170 mniej niż w 2009 r. Najwięcej osób zachorowało na pylice płuc (793 przypadki), na drugim miej­scu znalazły się choroby zakaźne lub pasożyt­nicze (736), następnie schorzenia będące wyni­kiem narażenia na ponadnormatywne wartości hałasu (334). Pośród pozostałych jednostek chorobowych sporo było również przewlekłych chorób obwodowego układu nerwowego i układu ruchu, wynikających ze sposobu pracy (odpowiednio 196 i 151 przypadków), chorób skóry i nowotworów złośliwych (odpowiednio 109 i 103), [8]

 

Dane statystyczne dotyczące chorób zawodowych nie stanowią jedynego źródła o stanie zdrowia pracujących. Cenniejsze pod tym względem są statystyki ogólne zachoro­walności na choroby czy absencji chorobo­wych, na które bezsporny wpływ ma poziom zdrowia pracowników. Skutki finansowe tego stanu rzeczy ponoszą głównie pracodawcy - w 2008 r. zwolnienia lekarskie kosztowały pra­codawców 4,3 mld zł, a w 2009 r. - 4,5 mld zł [9]. W 2006 r. Polacy „przechorowali" 95 mln dni, w 2009 r. liczba ta wzrosła do 126 mln dni, co dla statystycznego pracownika oznaczało aż 5,5% dni roboczych [9].

 

__________________________

 

[6] http://www.eurofound.europa.eu/pub- docs/2010/74/pl/1/EF1074PL.pdf

[7] Główny Urząd Statystyczny: Warunki pracy w 2010 r. Warszawa 2011

[8] Działalność PIP w 2010 r. w zakresie higieny pracy, 2011

[9] E. Wesołowska Lewe zwolnienia rujnują przedsiębior­ców. „Gazeta Prawna" z 4 listopada 2010