Stałym elementem postępowania profesjonalnych służb ratowniczych w sytuacjach kryzysowych jest zapewnianie poszkodowanym wsparcia społecznego. Podobny sposób postępowania powinien być zalecany w stosunku do ofiar wypadków przy pracy. Wypadek jest niewątpliwie odbierany jako sytuacja kryzysowa zarówno przez poszkodowanego pracownika, jak i całe przedsiębiorstwo.

   Naturalne jest, że w momentach, kiedy człowiek nie radzi sobie z własnymi problemami wzrasta jego zapotrzebowanie na wsparcie ze strony najbliższego otoczenia.W trudnych sytuacjach życiowych bliski kontakt z innymi ludźmi służy jako tarcza ochronna i może zmniejszyć stres. Osoby podtrzymujące silne więzi społeczne są mniej podatne na negatywny wpływ zdarzeń stresujących [30].

   Wsparcie społeczne można zdefiniować jako pomoc dostępną dla danej osoby w sytuacji trudnej, stresowej. Może być także określane jako pomoc ze strony znaczących a bliskich osób lub instytucji, otrzymywaną w formie emocjonalnego oparcia, praktycznej pomocy, rady czy informacji [41,55].

   Duże firmy o silnej pozycji na rynku mogą sobie pozwolić na zatrudnianie specjalistów udzielających profesjonalnego wsparcia osobom poszkodowanym. Jednak w większości funkcjonujących na polskim rynku małych i średnich przedsiębiorstw najbardziej dostępnym źródłem wsparcia społecznego mogą być kompetentne i odpowiednio przygotowane osoby, również spośród kierownictwa. Doświadczenie w zarządzaniu zespołem pracowników w sytuacji ruchu przedsiębiorstwa, nierozerwalnie związane ze statusem przywódcy (lidera), może być bardzo pomocne w zarządzania pracownikami w sytuacji kryzysowej.

   Chociaż wsparcie społeczne jest stałym elementem relacji międzyludzkich, to większego wsparcia potrzebują osoby narażone na niepokój lub niebezpieczeństwo, np. ofiary wypadków przy pracy, ale także ich najbliżsi współpracownicy czy świadkowie zdarzenia.

Wśród rodzajów wsparcia społecznego dla osób poszkodowanych lub świadków wypadku, należy wyróżnić [25]:

 1. wsparcie emocjonalne, polegające na przekazywaniu emocji, które podtrzymują, uspokajają, wyrażają troskę o poszkodowanego, który może dzięki temu pozbyć napięć i negatywnych uczuć. Wpływa to pozytywnie na samoocenę poszkodowanego i daje mu poczucie nadziei

• Jeśli poszkodowany jest przytomny, należy z nim rozmawiać i starać się go uspokoić. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, także należy do niego mówić, gdyż może nastąpić chwilowy powrót przytomności
• Należy wysłuchać, co poszkodowany ma do powiedzenia. Może martwi się stratami materialnymi, może chce kogoś powiadomić o wypadku? Należy traktować poważnie jego pytania i wypowiedzi
• Nie wolno zostawiać poszkodowanego bez opieki, nawet jeśli jest przytomny. Jego stan może się błyskawicznie zmienić. Ponadto poszkodowany często czuje się bezradny i bezsilny. Jeśli jest więcej osób poszkodowanych, zaangażuj do udzielania pomocy innych pracowników lub świadków wypadku i osoby postronne. Najlepiej, gdy każdym poszkodowanym zajmie się jedna osoba. Można odejść od poszkodowanego jedynie w celu powiadomienia odpowiednich osób

2. wsparcie informacyjne, polegające na dostarczeniu i wymianie informacji, które umożliwiają zrozumienie zaistniałej sytuacji i trudnego położenia

• Należy zebrać odpowiedni wywiad: zapytać o nazwisko i przebieg wypadku.
• Jeśli poszkodowany jest zdezorientowany, należy krótko opisać sytuację, w której się znalazł

3. wsparcie instrumentalne, które jest rodzajem instruktażu na temat możliwości i sposobów postępowania w danej sytuacji

• Należy informować poszkodowanego, co w danej chwili jest robione i dlaczego. Nie sprawiać poszkodowanemu dodatkowego bólu, np. sprawdzając, czy może chodzić. Najlepiej czekać cierpliwie do nadejścia kwalifikowanej pomocy. Zwykle osoba przytomna przyjmuje pozycję najwygodniejszą lub sprawiającą najmniej bólu. Nie przekonuj jej, że powinna zmienić tę pozycję
• Należy poinformować poszkodowanego o konieczności i sposobie ewakuacji ze strefy zagrożenia

4. wsparcie rzeczowe (materialne), czyli świadczoną pomoc rzeczową, materialną, a także działanie na rzecz osób potrzebujących, np. udostępnianie schronienia, lekarstw, odzieży itp.

   Za punkt wyjścia przy udzielaniu wsparcia społecznego należy przyjąć ustalenie strategii radzenia sobie z traumatyczną sytuacją. Przebieg zależy od aktualnych możliwości poznawczych, równowagi emocjonalnej i stosowanej przez daną osobę strategii radzenia sobie.

Udzielając wsparcia emocjonalnego, informacyjnego, instrumentalnego czy rzeczowego należy pamiętać [3], że:

• emocjonalne zaburzenia u poszkodowanego są rezultatem sytuacji stresowej, w której się znajduje, i jego dyspozycji emocjonalnych, które ujawniają się w sytuacjach kryzysowych. Drobne uszkodzenie skóry i widok krwi mogą spowodować atak paniki, płacz, krzyk czy omdlenie
• w sytuacji wypadku pracownik jest podatny na zmianę swego dotychczasowego, typowego dla siebie, sposobu postępowania, z tym że ten nowy sposób może być konstruktywny lub destruktywny. Trzeba być przygotowanym na to, że nawet doświadczony pracownik, dobrze znający swoje stanowisko pracy i obowiązujące procedury bezpieczeństwa, może zapomnieć, w jaki sposób wyłącza się urządzenie.