Ogólne zasady postępowania

 

        Istnieją ogólne zasady postępowania przy zaopatrywaniu ran, bez względu na ich rodzaj [4,15]. Obejmują one:

  • zapewnienie własnego bezpieczeństwa (rękawiczki)
  • natychmiastowe prowizoryczne zaopatrzenie (np. gazą, którą poszkodowany może trzymać sam)
  • czyszczenie rany – zasadniczo obowiązuje zakaz czyszczenia ran, lecz rozsądek nakazuje czasem przynajmniej opłukanie wodą lub wodą utlenioną rany zabrudzonej powierzchownie ziemią, drobnymi ciałami obcymi czy, tym bardziej, substancjami trującymi; czyszczenie wodą – wodociągową, woda ze studni do tego celu się nie nadaje – dotyczy również ran oparzeniowych powstałych w wyniku działania substancji chemicznych; wyjątek stanowią rany zabrudzone wapnem niegaszonym, które należy najpierw oczyścić mechanicznie
  • odsłonięcie okolicy rany w taki sposób, żeby w późniejszym postępowaniu nie było to już konieczne
  • ocenę stanu ogólnego, w tym krążenia; w przypadku ran silnie krwawiących zachodzi zawsze podejrzenie pogorszenia się stanu ogólnego poszkodowanego – należy więc zbadać go tak, jak w przypadku szybkiej oceny wstępnej
  • ocenę rany – rodzaj rany, jakość krwawienia z rany, ukrwienie części dalszej kończyny; jeśli krwawienie jest bardzo duże lub występuje ucisk odłamków kostnych na naczynia, w dalszej części kończyny nie wyczuwa się tętna; najczęściej jednak obwodowa część kończyny jest sina i ochłodzona
  • założenie odpowiedniego do rodzaju rany opatrunku
  • ucisk bezpośredni miejsca krwawienia opatrunkiem i kontrola ukrwienia części dalszych kończyny
  • uniesienie kończyny; często samo uniesienie zranionej ręki wysoko nad głowę zatrzymuje krwotok
  • unieruchomienie okolicy rany, które ma na celu ograniczenie do minimum dolegliwości bólowych związanych z napinaniem uszkodzonej skóry lub mięśni czy przemieszczaniem się odłamków kostnych
  • przygotowanie do transportu, w tym także czynności związane z zaopatrywaniem rany
  • precyzyjne określenie czasu założenia opatrunku uciskowego, a zwłaszcza opaski uciskowej: na skórze, plastrze lub kartce przyczepionej do ubrania poszkodowanego należy napisać dokładną godzinę założenia opaski lub opatrunku uciskowego

 

Bez względu na rodzaj założonej opaski uciskowej zaznacz, kiedy ją założyłeś

 

  • stałą kontrolę stanu poszkodowanego: przytomności, oddychania i krążenia (nie wolno karmić i poić poszkodowanego)
  • postępowanie przeciwwstrząsowe, częściowo zastosowane już wcześniej – unieruchomienie okolicy zranionej i założenie opatrunku ochraniającego; w tej części postępowania należy zadbać o postępowanie ogólne: komfort psychiczny, ułożenie poszkodowanego i okrycie go
  • kontrolę rany przez lekarza.