| Nazwa | Kwas azotowy(V) | | Numer CAS | 7697-37-2 | | Synonimy | kwas azotowy(V) |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Ox. Liq. 3 (Substancja ciekła utleniająca, kat. 3), H272;
Skin Corr. 1A (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1A), H314; | | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |   | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H272: Może intensyfikować pożar; utleniacz.
H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P301 + P330 + P331: W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. NIE wywoływać wymiotów.
P304 + P340: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić mu warunki do swobodnego oddychania.
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
P310: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…
| | Dodatkowe kody zwrotów | EUH071: Działa żrąco na drogi oddechowe.
|
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 1,4 mg/m3 | | NDSCh: | 2,6 mg/m3 | | NDSP: | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 63,02
Stan skupienia w temp. 20°C: ciecz
Barwa: bezbarwna, żółknie podczas przechowywania
Zapach: ostry
Temperatura krzepnięcia: -42°C - 100-procentowy roztwór
-40,5°C - 70-procentowy roztwór
-20°C - 50-procentowy roztwór
Temperatura wrzenia: 86,0°C - 100-procentowy roztwór
121,6°C - 70-procentowy roztwór
116,4°C - 50-procentowy roztwór
Gęstość w temp. 20°C: 1,51 g/cm3 - 100-procentowy roztwór
1,41 g/cm3 - 70-procentowy roztwór
1,31 g/cm3 - 50-procentowy roztwór
Gęstość par względem powietrza: 2,2
Prężność par (cząstkowa) w temp. 20°C: 46,33 hPa - 100-procentowy roztwór
3,99 hPa - 70-procentowy roztwór
0,27 hPa - 50-procentowy roztwór
Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona, z wydzieleniem ciepła
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: czysty rozpuszcza się w eterze etylowym, rozkłada się w alkoholu etylowym | | Właściwości dodatkowe | Ciepło właściwe w temp. 20°C: 1,76 J/(g K) - 100-procentowy roztwór
2,47 J/(g K) - 70-procentowy roztwór
2,85 J/(g K) - 50-procentowy roztwór
Ciepło parowania w temp. 20°C: 626,5 J/g - 100-procentowy roztwór
Ciepło rozpuszczania 1 mola kwasu w 200 molach wody w temp. 18°C: -31,14 kJ/mol |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur. doustnie) - brak danych
LC50(szczur, inhalacja) - brak danych
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja żrąca i dusząca.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary kwasu azotowego powodują przekrwienie spojówek, ból i łzawienie oczu; drażnią drogi oddechowe wywołując kaszel, pieczenie gardła, uczucie duszności (skurcz głośni, obrzęk krtani, skurcz oskrzeli), krwioplucie. Następnie, po okresie utajenia (do 48 godzin), może wystąpić toksyczny obrzęk płuc.
Skażenie skóry powoduje oparzenie z martwicą koagulacyjną. Rozległe oparzenie skóry może spowodować wstrząs, hemolizę erytrocytów, uszkodzenie nerek, zgon.
Skażenie oczu powoduje oparzenie powiek i gałki ocznej.
Drogą pokarmową powoduje oparzenie błony śluzowej jamy ustnej, przełyku, krwawienie z przewodu pokarmowego. Dawka śmiertelna wynosi 6-9 g. Następstwem zatrucia może być zapalenie płuc, oskrzeli; zmiany bliznowate po oparzeniach.
Objawy zatrucia przewlekłego: zapalenie spojówek, przewlekłe zapalenie oskrzeli, podrażnienie skóry i jej zapalenie. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, Atrovent w kapsułkach i deksametazon do podawania inhalacyjnego, hydrokortyzon, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności (uczucie braku tchu) podawać tlen, najlepiej przez maskę. Jeżeli u poszkodowanego wystąpiła chrypka, niemożność mówienia, świszczący oddech, uczucie duszenia się - podać do wdychania Atrovent z kapsułki. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Jeżeli utrzymuje się skurcz głośni, pomimo podania Atroventu, założyć stałą drogę dożylną, podać dożylnie hydrokortyzon. Brak poprawy uzasadnia intubację dotchawiczą i natychmiastowy transport do szpitala karetką reanimacyjną PR. Objawy osłuchowe skurczu oskrzeli uzasadniają podanie dożylne hydrokortyzonu. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają: podawanie tlenu, podanie dożylnie hydrokortyzonu, furosemidu. Ze względu na zagrożenie obrzękiem płuc do 48 godzin od czasu ekspozycji - nawet przy braku zmian osłuchowych w płucach -
transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza, bez przerywania leczenia.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła. Nie stosować środków zobojętniających. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. Można podawać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę).
Uwaga: należy uwzględnić ryzyko zatrucia inhalacyjnego, jeżeli poszkodowany był narażony na stężony kwas azotowy, i poinformować szpital o możliwości wystąpienia opóźnionego obrzęku płuc.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie podawać środków zobojętniających (alkalizujących).
Pomoc lekarska:
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpital karetką reanimacyjną z zapewnieniem pomocy chirurgicznej ze względu na ryzyko krwotoku i/lub perforacji przewodu pokarmowego. |
|
|
|
|
