| Nazwa | Formaldehyd | | Numer CAS | 50-00-0 | | Synonimy | aldehyd mrówkowy, metanal, formalina |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Carc. 1B (Rakotwórczość kat. 1B), H350;
Muta. 2 (Mutagenność kat. 2), H341;
Acute Tox. 3 *, oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301;
Acute Tox. 3 *, dermal (Toksyczność ostra, kat.3 – skóra), H311;
Acute Tox. 3 *, inhal. (Toksyczność ostra, kat.3 – droga oddechowa), H331;
Skin Corr. 1B (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1B), H314;
Skin Sens. 1 (Działanie uczulające na skórę, kat.1), H317; | | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |    | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H350: Może powodować raka .
H341: Podejrzewa się, że powoduje wady genetyczne .
H301: Działa toksycznie po połknięciu.
H311: Działa toksycznie w kontakcie ze skórą.
H331: Działa toksycznie w następstwie wdychania.
H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
H317: Może powodować reakcję alergiczną skóry.
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P201: Przed użyciem zapoznać się ze specjalnymi środkami ostrożności.
P260: Nie wdychać pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P301 + P310: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…
P330: Wypłukać usta.
P303 + P361 + P353: W PRZYPADKU KONTAKTU ZE SKÓRĄ (lub z włosami): Natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody [lub prysznicem].
P304 + P340: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić mu warunki do swobodnego oddychania.
P310: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
P308 + P310: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…
P403 + P233: Przechowywać w dobrze wentylowanym miejscu. Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty.
| | Dodatkowe kody zwrotów | |
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 0,37 mg/m3 | - | | NDSCh: | 0,74 mg/m3 | - | | NDSP: | - | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
PN-Z-04045-12:2006
PiMOŚP 1999, z. 22
PiMOŚP 2000, nr 3(25) |
|
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 30,02
Stan skupienia w temp. 20°C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: ostry, nieprzyjemny
Temperatura topnienia: -92°C
Temperatura krzepnięcia: -4,6°C - roztwór 10-procentowy
-15,45°C - roztwór 25-procentowy
Temperatura wrzenia: -19,2°C
98,95°C - roztwór 25÷35-procentowy
Temperatura zapłonu:
- palny gaz: nie charakteryzuje się
- 37-procentowy roztwór: 85°C
- 50-procentowy roztwór: 78,8°C
Temperatura samozapłonu: 430°C
Granice wybuchowości w mieszaninie z powietrzem:
- dolna: 7,0% obj.
- górna: 73,0% obj.
Stężenie stechiometryczne: 17,36% obj.
Temperatura zapłonu 37-procentowego roztworu z dodatkiem:
- 10% metanolu: 64°C
- 15% metanolu: 50°C
Gęstość w temp. -20°C: 0,8153 g/cm3
Gęstość w temp. 18°C:
1,01 g/cm3 - roztwór 10-procentowy
1,06 g/cm3 - roztwór 20-procentowy
1,09 g/cm3 - roztwór 30-procentowy
1,12 g/cm3 - roztwór 40-procentowy
1,157 g/cm3 - roztwór 50-procentowy
Gęstość par względem powietrza: 1,03
Prężność par (cząstkowa) w temp. 20°C:
0,45 hPa - roztwór 9,25-procentowy
1,04 hPa - roztwór 27,2-procentowy
1,36 hPa - roztwór 36,2-procentowy
Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w etanolu, eterze etylowym, metanolu, n-butanolu, n-propanolu | | Właściwości dodatkowe | Ciepło właściwe w temp. 25°C: 1,18 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 776,56 J/g
Ciepło spalania: -18,7 kJ/g
Ciepło rozpuszczania w wodzie w temp. 23°C: 2,06 kJ/g
Współczynnik podziału n-oktanol/woda (log POW): 1,0 |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 1 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 800 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 590 mg/m3
LD50 (królik, skóra) - 270 mg/kg
TCL0 (człowiek, inhalacja) - 17 mg/m3 (30 min)
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna lub szkodliwa, drażniąca i uczulająca.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: w małych stężeniach, nieco przekraczających dopuszczalne, wywołuje łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek; w większych (ok. 15 mg/m3) - kaszel, ból głowy, uczucie duszności, kołatanie serca. Może wystąpić skurcz oskrzeli. W dużych stężeniach, przekraczających 60 mg/m3, może nastąpić skurcz głośni, obrzęk krtani, obrzęk płuc. Następstwem może być zapalenie płuc.
Skażenie skóry roztworem wodnym (formaliną) wywołuje ból, zaczerwienienie, oparzenie chemiczne.
Skażenie oczu powoduje ostry stan zapalny spojówek z ryzykiem uszkodzenia rogówki. Drogą pokarmową, w postaci formaliny, wywołuje oparzenie błony śluzowej jamy ustnej i dalszych części przewodu pokarmowego, bóle brzucha z ryzykiem krwawień i perforacji. Dawka śmiertelna wynosi 30-60 ml.
Objawy zatrucia przewlekłego: może powodować zapalenie oskrzeli (u osób nadwrażliwych - astmę oskrzelową), świąd skóry i jej podrażnienie oraz wyprysk alergiczny. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, Atrovent w kapsułkach do inhalacji, deksametazon do inhalacji, hydrokortyzon, furosemid.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła Podawać tlen, najlepiej przez maskę. Jeżeli u poszkodowanego wystąpiła chrypka, niemożność mówienia, świszczący oddech, uczucie duszenia się, podać do wdychania Atrovent z kapsułki. Pilnie wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Jeżeli utrzymuje się skurcz głośni, mimo podania Atroventu, podać do inhalacji deksametazon, założyć stałą drogę dożylną. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają podawanie tlenu, dożylne podanie hydrokortyzonu i furosemidu. W każdym przypadku - nawet jeśli nie ma objawów obrzęku płuc - transport do szpitala karetką reanimacyjną PR bez przerywania leczenia, ze względu na ryzyko opóźnionego obrzęku płuc.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła. Nie stosować środków zobojętniających (zasadowych - alkalizujących). Założyć na oparzenia jałowy opatrunek.
Pomoc lekarska:
W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. Należy podawać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę).
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Uwaga: formaldehyd w roztworze wodnym - jako formalina - zawiera do 15% metanolu.
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie podawać środków zobojętniających (alkalizujących).
Pomoc lekarska:
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną z zapewnieniem pomocy chirurgicznej ze względu na ryzyko krwotoku i/lub perforacji przewodu pokarmowego, możliwość wystąpienia wstrząsu. |
|
|
|
|
