| Nazwa | Fenol | | Numer CAS | 108-95-2 | | Synonimy | hydroksybenzen; kwas karbolowy; monohydroksybenzen; alkohol fenylowy; |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Muta. 2 (Mutagenność kat. 2), H341;
Acute Tox. 3(*), inhal. (Toksyczność ostra, kat.3 – droga oddechowa), H331;
Acute Tox. 3(*), dermal (Toksyczność ostra, kat.3 – skóra), H311;
Acute Tox. 3(*), oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301;
STOT RE 2(*) (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane, kat. 2), H373**;
Skin Corr. 1B (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1B), H314;
| | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |    | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H341: Podejrzewa się, że powoduje wady genetyczne .
H331: Działa toksycznie w następstwie wdychania.
H311: Działa toksycznie w kontakcie ze skórą.
H301: Działa toksycznie po połknięciu.
H373**: Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub powtarzane narażenie .
H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P302 + P352: W przypadku kontaktu ze skórą: umyć dużą ilością wody lub...
P301 + P330 + P331: W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. NIE wywoływać wymiotów.
P310: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/…
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
| | Dodatkowe kody zwrotów | |
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 7,8 mg/m3 | | NDSCh: | 16 mg/m3 | | NDSP: | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
PN-Z-04159-02:1986 (w)
PiMOŚP 1999, z. 22 |
|
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 94,11
Stan skupienia w temp. 20°C: krystaliczne ciało stałe
Barwa: bezbarwne (różowieje na powietrzu)
Zapach: ostry, słodkawy
Temperatura topnienia: 40,9°C
Temperatura wrzenia: 182°C
Temperatura zapłonu: 75°C
Temperatura samozapłonu: 605°C
Granice wybuchowości w powietrzu:
- dolna: 0,3% obj.
- górna: 2,4% obj.
Stężenie stechiometryczne: 3,24% obj.
Gęstość:
- w temp. 20°C: 1,07 g/cm3
- w temp. 50°C: 1,05 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 3,24
Prężność par:
- w temp. 20°C: 0,2 hPa
- w temp. 48,5°C: 2,5 hPa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 0,77 g/m3
- w temp. 30°C: 2,0 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20°C: 7,6% wag.
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym, glicerynie, chloroformie, benzenie | | Właściwości dodatkowe | Temperatura krytyczna: 419°C
Ciśnienie krytyczne: 6,13 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. 41°C: 1,5418
Lepkość w temp. 45°C: 4,036 mPa s
Ciepło właściwe:
- w temp. 20°C: 1,394 J/(g K)
- w temp. 50°C: 2,244 J/(g K)
Ciepło parowania w temp. 182°C: 511 J/g
Ciepło topnienia w temp. 40,9°C: 120,6 J/g
Ciepło spalania: -32,48 kJ/g |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,2-20 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 384 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 316 mg/m3
LD50 (królik, skóra) - 850 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja żrąca, działa toksycznie na układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, skórę, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary i mgła powodują podrażnienie spojówek, błon śluzowych nosa, gardła, uczucie suchości w nosie, gardle, kaszel. W wysokich stężeniach: zawroty i ból głowy, mdłości, wymioty, duszność, przyspieszenie i pogłębienie oddechów, zaburzenia oddychania, zaburzenia orientacji, zapaść, utratę przytomności. Wchłanianie przez skórę mgły, par i roztworu wywołuje zawroty, ból głowy, dezorientację, zaburzenia oddechowe, zapaść, utratę przytomności.
Skażenie skóry substancją stałą lub ciekłą wywołuje miejscowe zbielenie i oparzenia, które początkowo nie są bolesne, oraz pęcherze, martwicę.
Skażenie oczu powoduje ostry stan zapalny, uszkodzenie rogówki. Bezpośrednim następstwem zatrucia jest uszkodzenie wątroby z żółtaczką, uszkodzenie nerek z ich ostrą niewydolnością, zapalenie płuc. Połknięcie roztworu wywołuje rozległe oparzenia błon śluzowych jamy ustnej, gardła i dalszych części przewodu pokarmowego, bóle i krwawienie, perforację ścian przewodu pokarmowego, uszkodzenie wątroby i nerek.
Objawy zatrucia przewlekłego: zaburzenia ze strony układu pokarmowego: wymioty, bóle gardła, utrata łaknienia, ślinotok, biegunka i jadłowstręt. Występuje ochronoza (ciemne zabarwienie skóry i moczu) i wykwity skórne. Może wystąpić uszkodzenie wątroby i nerek. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia, zapewnić spokój w dowolnej pozycji. Podawać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Kontynuować podawanie tlenu; w razie spadku ciśnienia tętniczego krwi można podać hydrokortyzon dożylnie. Transport karetką reanimacyjną PR do szpitala bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej protezy i inne ruchome ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo aparatem typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Natychmiast wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, zastosować sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Kontrolować pracę serca (EKG) i ciśnienie tętnicze krwi. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
roztworem
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Uwaga: osoba udzielająca pomocy musi nosić rękawice i odzież ochronną.
Zdjąć skażoną odzież. Bardzo wskazane jest staranne umycie skóry jadalnym olejem roślinnym (miejsca oparzone zmyć tamponami z waty umoczonymi w oleju). Na pęcherze założyć jałowy opatrunek. Jeżeli nie ma oleju, zmyć skórę dużą ilością letniej wody z mydłem (uwaga - woda ułatwia wchłanianie fenolu przez skórę). Konieczna natychmiastowa pomoc lekarska ze względu na duże ryzyko objawów ogólnych jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy przez 10-15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, lub roztworem soli fizjologicznej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko uszkodzenia rogówki.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna (ryzyko utraty wzroku).
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Ze względu na ryzyko ogólnych objawów - postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Postępowanie objawowe jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. |
|
|
|
|
