Wykaz Projektów
Streszczenie

Opracowanie narzędzi do diagnozy sprawności poznawczej pracowników

Kierownik projektu: mgr Sylwia Sumińska

Streszczenie projektu:

Celem projektu było opracowanie narzędzi do diagnozy sprawności poznawczej pracowników służących dostosowaniu warunków środowiska pracy do indywidualnych preferencji jednostki oraz ocenie poziomu zmęczenia poznawczego związanego z pracą. Projekt stanowił odpowiedź na zapotrzebowanie w zakresie rzetelnych i trafnych metod oceny sprawności poznawczej. Opracowane narzędzia będą służyły diagnozie sprawności poznawczej, której zastosowanie przewiduje się także w praktyce klinicznej.

 

Celem 1. etapu było opracowanie narzędzi do diagnozy sprawności poznawczej pracowników, dokonanie wstępnych testów narzędzi, przeprowadzenie rekrutacji oraz przeprowadzenie pierwszej części badań walidacyjnych, a także opracowanie publikacji.

 

W 1. etapie projektu opracowano narzędzia do diagnozy sprawności poznawczej pracowników (komputerowe procedury) poprzez: wybór funkcji poznawczych, które będą mierzone za pomocą opracowanych narzędzi, operacjonalizację funkcji poznawczych, przygotowanie założeń narzędzi, ich szczegółowej charakterystyki wraz z opisem bodźców oraz analizowanych wskaźników, przygotowanie materiału testowego wraz z weryfikacją materiału testowego przez sędziów kompetentnych, przygotowanie oprogramowania testów. W ramach tego etapu projektu opracowano sześć narzędzi wraz z dokumentacją techniczną: dwa testy pomiaru czasu reakcji Abili-time i Abili-select, dwa testy pomiaru sprawności uwagi Abili-space i Abili-digit oraz dwa testy pomiaru rozpiętości pamięci roboczej Abili-langmem i Abili-mathmem. Ponadto przeprowadzono wstępne testy narzędzi, rekrutację 280 osób do udziału w badaniu w 4 grupach wiekowych oraz pierwszą część badań walidacyjnych.

 

Celem 2. etapu było przeprowadzenie drugiej części badań walidacyjnych, analiza wyników, opracowanie materiałów informacyjnych dla użytkowników opracowanych narzędzi oraz opracowanie publikacji.

 

W 2. etapie przeprowadzono drugą część badań walidacyjnych z udziałem 280 osób w wieku 20-60 lat, w tym badania typu re-test, przeprowadzono analizę wyników badań obejmującą ocenę własności psychometrycznych opracowanych narzędzi (trafność, rzetelność) oraz porównanie sprawności osób w poszczególnych kategoriach wiekowych. Opracowano materiały informacyjne na temat wytworzonych narzędzi uwzględniające opis narzędzi wraz z wizualizacją ekranu dla badanego (umieszczone na stronie internetowej CIOP-PIB).

 

Większość wyników (analiza trafności i rzetelności opracowanych narzędzi) wskazuje na zadowalającą dobroć psychometryczną opracowanych trzech narzędzi (komputerowych procedur) do oceny sprawności poznawczej: procedura oceny czasu reakcji, procedura oceny uwagi i procedura oceny pamięci roboczej. Oznacza to, że narzędzia mogą być stosowane w badaniach naukowych oraz diagnozie psychologicznej sprawności poznawczej.W pierwszej części analiz dokonano wstępnej jakościowej oceny danych oraz opisu statystycznego. Następnie dokonano oceny rzetelności narzędzi za pomocą analizy spójności wewnętrznej oraz stabilności czasowej. W zakresie spójności wewnętrznej uzyskano zadowalające właściwości w odniesieniu do większości analizowanych testów, wartości poniżej akceptowalnego progu uzyskano jedynie w przypadku testu Abili-digit. Odpowiednią stabilnością czasową cechują się wszystkie narzędzia z wyjątkiem Abili-mathmem. Miarą trafności były z kolei korelacje z wynikami testowymi mierzącymi podobne konstrukty. Do tego celu wykorzystano wybrane testy z Wiedeńskiego Systemu Testów oraz testy papierowe – TUS, CTT i podskala Powtarzanie słów testu WAIS-R.

 

 

 

Projekt I.PB.07. Średnia arytmetyczna wskaźnika Mediana czasu wskazania w teście Abili-space w podziale na grupy wiekowe

 

Wykazano istotną statystycznie korelację średniego czasu reakcji uzyskanego w teście Abili-time ze średnim czasem reakcji RT (Wiedeński System Testów). Także średni czas reakcji Abili-select korelował istotnie ze średnim czasem RT oraz, z uwagi na zaangażowanie procesów uwagowych w selekcję bodźców, ze wskaźnikami szybkości wykonania w innych testach uwagi – TUS i CTT. W zakresie trafności Abili-space i Abili-digit uzyskano istotne korelacje z testem SIGNAL (Wiedeński System Testów) zarówno w zakresie czasu detekcji sygnału, jak i liczby poprawnie odebranych sygnałów. Liczby poprawnie odebranych bodźców w testach Abili-space i Abili-digit korelują także istotnie z liczbą wykonanych działań w teście ALS. Jak zakładano, uzyskano korelacje pomiędzy czasem wskazania w testach Abili-space i Abili-digit a czasem wykonania testów CTT i TUS. Wykazano istotny związek wyników testów Abili-langmem i Abili-mathmem z podskalą Powtarzanie cyfr WAIS-R. Jednak związek z wynikiem testu CORSI (Wiedeński System Testów) wystąpił jedynie w przypadku testu Abili-mathmem. Analiza różnic między grupami wiekowymi za pomocą testu ANOVA wykazała, że osoby w starszym wieku istotnie dłużej reagowały na bodźce w testach Abili-digit i Abili-space niż osoby młodsze. Średnie czasy reakcji w teście Abili-space przedstawiono na poniższym wykresie.

Wyniki przedstawiono w 1 publikacji naukowej i 1 popularnonaukowej, w materiałach informacyjnych (umieszczonych na stronie internetowej CIOP-PIB) oraz zaprezentowano na 1 konferencji krajowej i 1 konferencji międzynarodowej.



Jednostka: PRACOWNIA PSYCHOLOGII I SOCJOLOGII PRACY

Okres realizacji: 28.12.2020 – 31.12.2022