Opracowanie nowych metod oznaczania dla 14 szkodliwych substancji chemicznych występujących w powietrzu środowiska pracy ujętych w polskim wykazie NDS
Kierownik projektu:
dr inż. Anna Jeżewska
Streszczenie projektu:
Celem zadania było opracowanie 14 metod oznaczania szkodliwych substancji chemicznych występujących w powietrzu na stanowiskach pracy, dla których ustalono lub zmieniono wartości normatywów higienicznych lub dostępne metody nie spełniały wymagań normy europejskiej PN-EN 482 Narażenie na stanowiskach pracy – Wymagania ogólne dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych. Opracowano metody oznaczania następujących substancji szkodliwych: bezwodnika octowego, 4-chloro-3-metylofenolu, kwasu nadoctowego, tiuramu, akrylamidu, N,N’-bis(2-aminoetylo)etylenodiaminy, bezwodnika ftalowego, ftalanu dibutylu, 2-metylo-4,6-dinitrofenolu, bezwodnika maleinowego, ftalanu dietylu, izomerów octanu n-butylu, kwasu adypinowego i 2,2’-oksydietanolu.
Zadanie 1.Z.02. Parametry opracowanych metod
Lp.
|
Oznaczana substancja
|
NDS [mg/m3]
|
Sposób pobierania próbek powietrza
|
Technika analityczna
|
Oznaczalność metody
[mg/m3]
|
1
|
Bezwodnik octowy
|
12
|
Filtr z włókna szklanego z naniesioną 3,4-dimetoksybenzylo- aminą i ftalanem dioktylu, ekstrakcja wodnym roztworem amoniaku
|
HPLC-DAD
|
1,2
|
2
|
4-Chloro-3-metylofenol
|
5
|
Filtr polipropylenowy, ekstrakcja acetonitrylem
|
GC-FID
|
0,5
|
3
|
Kwas nadoctowy
|
0,8
|
Płuczki wypełnione wodą
|
HPLC-DAD
|
0,08
|
4
|
Tiuram
|
0,5
|
Filtr polipropylenowy, ekstrakcja acetonitrylem
|
HPLC-DAD
|
0,05
|
5
|
Akrylamid
|
0,07
|
Płuczki wypełnione wodą
|
HPLC-DAD
|
0,007
|
6
|
N,N’-bis(2-aminoetylo) etylenodiamina
|
1
|
Płuczki szklane ze szkłem spiekanym wypełnione roztworem kwasu chlorowodorowego
|
HPLC-DAD
|
0,1
|
7
|
Bezwodnik ftalowy
|
1
|
Filtr z włókna szklanego z naniesioną 3,4-dimetoksybenzylo- aminą i ftalanem dioktylu
|
HPLC-DAD
|
0,1
|
8
|
Ftalan dibutylu
|
5
|
Filtr z włókna szklanego, ekstrakcja etanolem
|
GC-FID
|
0,5
|
9
|
2-Metylo-4,6-dinitrofenol
|
0,05
|
Rurki szklane zawierające filtr z włókna szklanego i dwie warstwy żelu krzemionkowego, desorpcja metanolem
|
HPLC-DAD
|
0,005
|
10
|
Bezwodnik maleinowy
|
0,5
|
Filtr z włókna szklanego z naniesioną 3,4-dimetoksybenzylo- aminą i ftalanem dioktylu, ekstrakcja wodnym roztworem amoniaku
|
HPLC-DAD
|
0,05
|
11
|
Ftalan dietylu
|
3
|
Filtr z włókna szklanego, ekstrakcja etanolem
|
GC-FID
|
0,3
|
12
|
Izomery octanu n-butylu (octan n-butylu, octan izobutylu i octan sec-butylu)
|
240
|
Rurki z węglem aktywnym, desorpcja disiarczkiem węgla
|
GC-FID
|
24
|
13
|
Kwas adypinowy – frakcja wdychalna
|
5
|
Filtr z włókna szklanego, ekstrakcja wodą
|
HPLC-DAD
|
0,5
|
14
|
2,2’-Oksydietanol – frakcja wdychalna
|
10
|
Filtr polipropylenowy, ekstrakcja metanolem
|
GC-FID
|
1
|
Objaśnienia:
HPLC-DAD – wysokosprawna chromatografia cieczowa z detektorem diodowym
GC-FID – chromatografia gazowa z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym.
Opracowane metody analityczne umożliwiają oznaczenie stężeń wszystkich wybranych substancji w powietrzu, w zakresie od 1/10 do 2 wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 482 i dostarczają laboratoriom wykonującym badania i pomiary stężeń substancji szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy procedur analitycznego oznaczania, dzięki którym można przeprowadzić ocenę narażenia zawodowego.
Procedury oznaczania wyżej wymienionych substancji w postaci 14 projektów norm złożono w Komitecie Technicznym nr 159 ds. Zagrożeń Chemicznych i Pyłowych w Środowisku Pracy Polskiego Komitetu Normalizacyjnego (PKN) i po ustanowieniu przez PKN staną się Polskimi Normami z zakresu Ochrona czystości powietrza/powietrze na stanowiskach pracy.
Wyniki badań przedstawiono w 14 publikacjach o zasięgu krajowym oraz zaprezentowano w 9 doniesieniach na 6 konferencjach/sympozjach.
Jednostka:
Pracownia Zagrożeń Chemicznych
Okres realizacji:
01.01.2014
– 31.12.2016