Czy kosztowy model zróżnicowanej składki będzie skuteczniejszy od obowiązującego modelu wskaźnikowego?

 

Weryfikacja projektu kosztowego modelu zróżnicowanej składki na społeczne  ubezpieczenie wypadkowe przeprowadzona na poziomie grup działalności, na podstawie danych ZUS dotyczących wypłat świadczeń rentowych wykazała, iż kategorie ryzyka obliczone dla sekcji gospodarki na podstawie modelu kosztowego wskazują na znacznie większe zróżnicowanie ryzyka niż zróżnicowanie wynikające z obecnie obowiązujących kategorii ryzyka dla grup działalności obliczonych na podstawie modelu wskaźnikowego (rys. 3).  Oszacowana najwyższa kategoria ryzyka dla górnictwa i wydobywania wynosząca 14 według modelu kosztowego jest około 70 razy wyższa niż kategoria ryzyka dla działalności finansowej i ubezpieczeniowej, która wynosi zaledwie 0,2. W obowiązującym modelu wskaźnikowym kategoria ryzyka dla działalności związanej z górnictwem i wydobywaniem węgla i rud metali wynosi 14 i jest zaledwie 7 razy wyższa od kategorii ryzyka dla działalności finansowej i ubezpieczeniowej. Wskazuje to, iż kategorie ryzyka oraz stopy procentowe składek w obowiązującym modelu wskaźnikowym są z jednej strony zawyżone dla wielu grup działalności (głównie usługowych) a z drugiej strony zaniżone zwłaszcza w stosunku do górnictwa, budownictwa i rolnictwa.

 

Rys. 3. Kategorie ryzyka dla wybranych grup działalności gospodarki (według modelu kosztowego oraz obowiązującego modelu wskaźnikowego)

 

Weryfikacja kosztowego modelu zróżnicowanej składki na społeczne ubezpieczenie wypadkowe w skali mikroekonomicznej dokonana została na podstawie badań w 32 przedsiębiorstwach działalności górniczej, przetwórstwa przemysłowego, budownictwa, energetyki oraz działalności usługowej przy wykorzystaniu opracowanych w CIOP-PIB kwestionariuszy. W ramach badań zbierano dane dotyczące lat 2008-2010  obejmujące m.in. dane o warunkach pracy, podstawach wymiaru składek, wysokościach płaconych składek na ubezpieczenie wypadkowe oraz dotyczące kosztów wypłaconych świadczeń z funduszu ubezpieczenia wypadkowego ZUS.  Badania wykazały, iż wprowadzenie systemu kosztowego wpłynąć może na zwiększenie zakresu obniżek i podwyżek składek dla przedsiębiorstw niż w przypadku systemu wskaźnikowego. Dla większej liczby przedsiębiorstw ustalona została przy zastosowaniu modelu kosztowego maksymalna obniżka i podwyżka składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Dokonanie pełnej oceny skuteczności dla celów prewencji modelu kosztowego w stosunku do obowiązującego modelu wskaźnikowego wymaga przeprowadzenia dalszych pogłębionych badań.

 
Zobacz także
 
Dokumentacja powypadkowa ON-LINE
interaktywna aplikacja umożliwiająca sporządzenie i wydrukowanie ON-LINE dokumentów powypadkowych