Kwestionariusz Psychofizycznych i Organizacyjnych Warunków Pracy w Rolnictwie (POWR)

 

Autor: dr inż. Anna Groborz, CIOP-PIB

Kwestionariusz nie ma odpowiedzi dobrych i złych. Wszystkie są dobre, jeśli są szczere i zgodne z Pani/Pana odczuciami. I o tę szczerość bardzo prosimy.

I. Część ogólna

Charakterystyka gospodarstwa
1 Wielkość gospodarstwa - powierzchnia ogólna ...................................... [ha]
2 Wielkość gospodarstwa - powierzchnia użytków rolnych ....................... [ha]
3 Kierunek uprawy / hodowli (prawidłowe zaznacz w kółku)
a. produkcja roślinna                  c. produkcja mieszana                   e. działy specjalne
b. produkcja zwierzęca               d. sadownictwo
4 Liczba osób pracujących w gospodarstwie łącznie .... ..... [os.]
5 Liczba osób pełnozatrudnionych w gospodarstwie ......    .[os.]
Charakterystyka osoby
6 Płeć (prawidłowe zaznacz w kółku)            K          M
7 Wiek    .............[lat]
8 Staż pracy w rolnictwie  ................ [lat]
9 Dodatkowa praca poza gospodarstwem (prawidłowe zaznacz w kółku)         TAK             NIE

II. Warunki pracy

Lista zawiera stwierdzenia dotyczące charakteru Pani/Pana pracy. Proszę zaznaczyć na skali, w jakim natężeniu w Pani/Pana odczuciu występuje dany czynnik w Pani/Pana pracy, a także jak bardzo dany czynnik jest dla Pani/Pana uciążliwy.
Obciążenie fizyczne
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
    W jakim natężeniu występuje? Jak bardzo przeszkadza?
    1 - w ogóle;
2 - rzadko;
3 - czasami;
4 - często;
5 - bardzo często
1 - w ogóle;
2 - w małym stopniu;
3 - średnio;
4 - mocno;
5 - bardzo mocno
10 Pochylona pozycja ciała podczas pracy powyżej 4h/dobę 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
11 Wykonywanie powtarzających się czynności powyżej 4h/dobę 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
12 Podnoszenie ładunków 10-20 kg 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
13 Podnoszenie ładunków powyżej 20 kg 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
Dolegliwości mięśniowo-szkieletowe (wg. Standadrised Nordic Questionnaire (SNQ), Kuorinka i in., Appl. Ergon. 1987;18(3):233-7); (oznaczenia na rysunkach: P - prawa, L- lewa)

14. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy odczuwała Pani / odczuwał Pan ból? (proszę zaznaczyć znak „X” na rysunku przy danej części ciała) Jeśli BÓL NIE WYSTĘPOWAŁ, proszę zaznaczyć krzyżyk            

Dalsze dwa rysunki (pytanie 15 i 16) proszę uzupełnić TYLKO WTEDY, jeżeli cokolwiek zostało zaznaczone na rysunku w pytaniu 14, jeżeli odczuwała Pani / odczuwał Pan ból w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

15. Czy ból uniemożliwiał Pani / Panu wykonywanie normalnej pracy w ciągu ostatnich 12 miesięcy? (proszę zaznaczyć znak „X” na rysunku przy danej części ciała)

16. Czy ból wystąpił u Pani / Pana w ciągu ostatnich 7 dni? (proszę zaznaczyć znak „X” na rysunku przy danej części ciała)

Obciążenie psychiczne
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
    W jakim natężeniu występuje? Jak bardzo przeszkadza?
    1 - w ogóle;
2 - rzadko;
3 - czasami;
4 - często;
5 - bardzo często
1 - w ogóle;
2 - w małym stopniu;
3 - średnio;
4 - mocno;
5 - bardzo mocno
17 Niepokój dotyczący sytuacji finansowej gospodarstwa 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
18 Zbyt mało spotkań z ludźmi 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
19 Konflikty z sąsiadami 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
20 Obsługa maszyn i urządzeń rolniczych z zaawansowaną technologią 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
21 Uczucie senności w czasie pracy 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
  Stres, czyli sytuacja, w której człowiek czuje się napięty, niespokojny, nerwowy lub kiedy nie może spać w nocy z powodu jakichś niepokojących go myśli. W ogóle
nie
Raczej
rzadko
Czasami Raczej
często
Bardzo
często
22 Czy w ostatnim czasie odczuwała Pani/odczuwał Pan tego typu stres? 1 2 3 4 5
23 Co najczęściej było źródłem Pani/Pana stresu (jedno lub dwa najważniejsze)?
  1. problemy rodzinne, spory z sąsiadami
  2. problemy związane z gospodarstwem
  3. sytuacja finansowa
  4. klęski żywiołowe
  5. problemy zdrowotne (swoje i bliskich)
Obciążenie środowiskowe
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
    W jakim natężeniu występuje? Jak bardzo przeszkadza?
    1 - w ogóle;
2 - rzadko;
3 - czasami;
4 - często;
5 - bardzo często
1 - w ogóle;
2 - w małym stopniu;
3 - średnio;
4 - mocno;
5 - bardzo mocno
24 Awarie sprzętu 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
25 Obecność niebezpiecznych materiałów w gospodarstwie 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
26 Hałas 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
27 Zapylenie 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
28 Wibracja 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
29 Środki chemiczne utrudniające oddychanie 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
30 Promieniowanie słoneczne 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
31 Kontakt z substancjami żrącymi 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
32 Zmienne warunki atmosferyczne, zła pogoda, nieprzewidywalność pogody 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
33 Wysoka temperatura otoczenia 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
34 Niska temperatura otoczenia 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
35 Nieodpowiednia wentylacja 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
36 Intensywny zapach obornika 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
Obciążenie organizacyjne
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
    W jakim natężeniu występuje? Jak bardzo przeszkadza?
    1 - w ogóle;
2 - rzadko;
3 - czasami;
4 - często;
5 - bardzo często
1 - w ogóle;
2 - w małym stopniu;
3 - średnio;
4 - mocno;
5 - bardzo mocno
37 Brak czasu na odpoczynek po pracy, wakacje 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
38 Brak czasu na przerwy w pracy 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
39 Szybkie tempo pracy 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
40 Długi dzień pracy 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
41 Natężenie pracy w czasie zbiorów, siewów, żniw 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
42 Zbyt dużo pracy i zbyt mało czasu na jej wykonanie 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
43 Praca w odosobnieniu 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
44 Brak narzędzi wspomagających pracę 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
45 Konieczność samodzielnego organizowania wszystkiego związanego z pracą w gospodarstwie 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
46 Nieoczekiwane zdarzenia (nagłe wybiegnięcie zwierzęcia lub osoby, nagła choroba) 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
47 Niskie zbiory / produkcja 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
48 Dostosowywanie się do nowych regulacji i strategii organów państwowych 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
49 Problem zrównoważenia obowiązków w gospodarstwie rolnym i życiu rodzinnym 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
50 Nieplanowane przerywanie pracy 1 - 2 - 3 - 4 - 5 1 - 2 - 3 - 4 - 5
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
    Zdecydo-
wanie NIE
Raczej NIE Trudno
powie-
dzieć
Raczej
TAK
Zdecydo-
wanie
TAK
51 Jestem świadoma / świadomy zasad bezpieczeństwa przy wykonywaniu mojej pracy 1 2 3 4 5
52 Jestem odpowiedzialna / odpowiedzialny za bezpieczeństwo przy wykonywaniu mojej pracy 1 2 3 4 5
53 Czasami używam maszyn lub urządzeń o stanie technicznym, który może zagrażać mojemu bezpieczeństwu 1 2 3 4 5
54 Zdarza mi się wykonywać pracę będąc pod wpływem alkoholu 1 2 3 4 5
                                                                                                      (prawidłowe zaznacz w kółku)
55 Posiadam środki ochrony indywidualnej TAK NIE
56 Korzystam ze środków ochrony indywidualnej TAK NIE
57 Proszę podać liczbę godzin pracy w stosunku tygodniowym .......  .............[h]
58 Proszę określić/podać ile dni w ciągu miesiąca WIOSNĄ pracuje Pan/Pani dłużej niż 10 godzin dziennie ......................[dni]
59 Proszę określić ile DNI w ciągu miesiąca LATEM pracuje Pan / Pani dłużej niż 10 godzin dziennie ......................[dni]
60 Proszę określić ile DNI w ciągu miesiąca JESIENIĄ pracuje Pan / Pani dłużej niż 10 godzin dziennie ......................[dni]
61 Proszę określić DNI w ciągu miesiąca ZIMĄ pracuje Pan / Pani dłużej niż 10 godzin dziennie ......................[dni]
62 Czy pracuje Pani / Pan w soboty i niedziele? TAK NIE
63 Czy pracuje Pani / Pan w porze nocnej? TAK NIE
64 Czy ma Pani / Pan możliwość pogodzenia pracy z obowiązkami rodzinnymi lub społecznymi? TAK NIE
65 Czy chciałaby Pani / chciałby Pan skrócenia swojego czasu pracy? TAK NIE

III. Wypadki przy pracy

Czy doświadczyła Pani / doświadczył Pan                                                                (prawidłowe zaznacz w kółku)
66 wypadku podczas pracy w gospodarstwie? NIE TAK KILKA RAZY
67 wypadku w pracy, powodującego niezdolność do pracy ponad 10 dni? NIE TAK KILKA RAZY
68 wypadku w pracy, powodującego niezdolność do pracy do 10 dni? NIE TAK KILKA RAZY
69 wypadku w pracy, nie powodującego przerwy w pracy dłuższej niż 1 dzień (drobne urazy, skaleczenia)? NIE TAK KILKA RAZY
70 wypadku w pracy nie powodującego urazu? NIE TAK KILKA RAZY
71 wypadku na drodze? NIE TAK KILKA RAZY
72 wypadku w domu? NIE TAK KILKA RAZY
73 wypadku w innych okolicznościach? NIE TAK KILKA RAZY
74 sytuacji niebezpiecznych w pracy i poza pracą, w których było duże zagrożenie wypadkiem? NIE TAK KILKA RAZY
75 sytuacji w pracy, w której uniknęła Pani / uniknął Pan wypadku? NIE TAK KILKA RAZY
76 dolegliwości zdrowotnej związanej z pracą w gospodarstwie spowodowanej urazem? NIE TAK KILKA RAZY
77 dolegliwości zdrowotnej związanej z pracą w gospodarstwie NIE spowodowanej urazem? NIE TAK KILKA RAZY
78 Czy występujące zagrożenia zostały wyeliminowane? NIE TAK
(Zaznacz swoją ocenę: 1 - niedostatecznie, 2 - miernie, 3 - dostatecznie, 4 - dobrze, 5 - bardzo dobrze)
79 Jak ocenia Pani / Pan swoją wiedzę o występujących zagrożeń w gospodarstwie? 1 2 3 4 5
80 Jak ocenia Pani / Pan swoją wiedzę nt. prawidłowego i bezpiecznego wykonywania czynności? 1 2 3 4 5
81 Jak ocenia Pani / Pan swoją wiedzę na temat technik prawidłowego podnoszenia i przenoszenia ciężkich przedmiotów oraz ograniczeń, limitów odnośnie przenoszonej masy przedmiotu? 1 2 3 4 5
82 Proszę podać krótki opis okoliczności zgłaszanego wypadku
83

Jakie były przyczyny wypadku przy pracy w gospodarstwie?
Proszę zaznaczyć wszystkie przyczyny występujące w danym wypadku łącznie

A. Techniczne (stan maszyn, urządzeń, narzędzi i obiektów budowlanych)

    • wady konstrukcyjne, niewłaściwe rozwiązania techniczne i ergonomiczne
    • wykonanie narzędzia, urządzenia lub maszyny w sposób mogący spowodować uraz (wystające elementy, brak osłon części ruchomych)
    • wady materiałowe
    • stan obiektów budowlanych
B. Organizacyjne
    1. ogólna organizacja pracy
      1. koordynacja prac, w których zaangażowana jest większa liczba osób
      2. wykonywanie pracy w niepełnej obsadzie osobowej
    2. organizacja stanowiska pracy
      1. umiejscowienie maszyn, urządzeń, narzędzi w gospodarstwie
      2. przejścia i ciągi komunikacyjne (źle wydzielone, śliskie, grząskie, nierówne, zbędne przedmioty, substancje, dopływ energii)
      3. brak środków ochrony indywidualnej (np. rękawic ochronnych, okularów ochronnych, maski ochronnej twarzy przy spawaniu, hełmu/kasku przy budowie lub pracach na wysokościach, maski ochronnej dróg oddechowych przy opryskach roślin, butów ochronnych z metalowymi noskami przy pracach z ciężkimi przedmiotami, odzież ochronna, ochronniki słuchu)
      4. przewożenie osób w miejscach nie przeznaczonych do transportu osób (np. na przyczepie, na schodkach wejścia do traktora czy kombajnu)
    3. niewłaściwe posługiwanie się maszynami, urządzeniami i narzędziami
C. Zwierzęce (obsługa zwierząt)
    1. nerwowa reakcja zwierzęcia spowodowana niewłaściwymi warunkami bytowania (nadmierne zagęszczenie, brak dostępu do paszy, wody i wybiegów)
    2. nerwowa reakcja zwierzęcia spowodowana nieznanymi bodźcami i otoczeniem (ból, strach, hałas, podejście do zwierzęcia bez uprzedzenia głosem, niewygodna pozycja ciała zwierzęcia)
D. Ludzkie
    1. świadome zachowanie się Pani/Pana
      1. przechodzenie, przejeżdżanie lub przebywanie w miejscach niedozwolonych
      2. nieprzestrzeganie prawa o ruchu drogowym
      3. operowanie rękami lub nogami w strefie zagrożenia (np. pracy części ruchomych maszyn, napięcia prądu)
      4. żarty, bójki, pobicia
    2. stan zdrowia Pani/Pana
      1. nagłe zachorowanie, niedyspozycja fizyczna
      2. przemęczenie fizyczne
      3. zdenerwowanie, stres
    3. nieświadome zachowanie się Pani/Pana po alkoholu lub środkach odurzających, substancjach psychotropowych
    4. postępowanie Pani/Pana spowodowane
      1. brakiem wiedzy (w zakresie: zagrożeń wypadkowych, przepisów bhp, przepisów o ruchu drogowym)
      2. świadomym działaniem (brawura, brak doświadczenia, pośpiech, niedostateczna koncentracja)
 
84 Proszę podać czynność podczas wykonywania, której wystąpił Pani / Pana wypadek przy pracy
  1. chodzenie bez obciążenia
  2. chodzenie z przenoszeniem przedmiotów (w rękach, na barku)
  3. chodzenie z przemieszczaniem przedmiotów przy użyciu taczki, wózka
  4. wchodzenie na wysokości (drabiny, schody)
  5. zadawanie paszy zwierzętom ręczne przy użyciu wideł, wiadra
  6. zadawanie paszy zwierzętom mechaniczne przy użyciu przenośnika taśmowego, itp.
  7. dój krów
  8. czyszczenie zwierząt
  9. ręczne usuwanie obornika (widłami, łopatą)
  10. mechaniczne usuwanie obornika (szufla mechaniczna)
  11. ręczne prace pielęgnacyjne w polu przy użyciu narzędzi prostych (motyka, grabie, łopata)
  12. ręczne koszenie trawy (kosa, sierp)
  13. jazda ciągnikiem bez obciążenia
  14. jazda ciągnikiem z przyczepą (z obciążeniem)
  15. jazda ciągnikiem po nawierzchni pochyłej (z górki, pod górkę)
  16. mechaniczne prace polowe - wykonywanie orki, bronowania
  17. mechaniczne koszenie trawy (kosiarką rotacyjną)
  18. opryskiwanie roślin przy użyciu opryskiwacza plecakowego
  19. opryskiwanie roślin przy użyciu opryskiwacza zagregatowanego z ciągnikiem
  20. mechaniczne rozsiewanie nawozów
  21. mechaniczne rozrzucanie obornika (ciągnik zagregatowany z rozrzutnikiem)
  22. mechaniczny zbiór zbóż kombajnem
  23. ręczny zbiór owoców z drzew
  24. przycinanie drzew i krzewów
  25. rąbanie drewna siekierą
  26. cięcie drewna piłą mechaniczną (spalinową lub elektryczną)
  27. przygotowanie paszy przy użyciu urządzeń mechanicznych (parownik, śrutownica)
  28. naprawianie i konserwacja maszyn rolniczych
  29. prace budowlane
  30. załatwianie spraw urzędowych
 
85 Proszę o podanie umiejscowienia urazu w związku z wypadkiem przy pracy
  1. głowa
  2. szyja, barki
  3. kończyny górne (ramiona, przedramiona, dłonie)
  4. stawy kończyn górnych (staw barkowy, staw łokciowy, staw nadgarstkowy)
  5. tułów (klatka piersiowa)
  6. kręgosłup
  7. miednica
  8. uraz narządów wewnętrznych
  9. kończyny dolne (uda, podudzia, stopy)
  10. stawy kończyn dolnych (staw biodrowy, staw kolanowy, staw skokowy)
  11. oczy (narząd wzroku)
  12. uszy (narząd słuchu)
 

KONIEC. DZIĘKUJEMY.

 

Objaśnienia do pytań kwestionariusza

W celu prawidłowego wypełnienia odpowiedzi na pytania, poniżej zamieszczono objaśnienia lub uwagi dla respondentów lub osób przeprowadzających badania kwestionariuszowe.

Pytanie 3 - Produkcja mieszana zawiera produkcję roślinną i zwierzęcą, a więc jeżeli obie występują, proszę zaznaczyć wyłącznie odpowiedź „produkcja mieszana”, a nie każdą z osobna.

Pytanie 4 - Jako liczbę osób pracujących w gospodarstwie, proszę uwzględnić również osoby najemne, innych członków rodziny nie mieszkających razem we wspólnym gospodarstwie, jak również pomoc sąsiedzką.

Pytanie 5 - Liczba osób pełnozatrudnionych - czyli osoby otrzymujące wynagrodzenie z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym w pełnym wymiarze czasu, posiadające ubezpieczenie (w KRUS).

Pytanie 9 - Dodatkowa praca, czyli dwuzawodowość. Rolnik może pracować w innym miejscu pracy niż własne gospodarstwo rolne (zatrudnienie u innego przedsiębiorcy) lub prowadzić inną działalność gospodarczą (np. usługi transportowe, doradcze, wyrób produktów przemysłowych).

Pytanie 10 - Pochylona pozycja ciała podczas pracy powyżej 4 godzin dziennie, oznacza pracę w tej pozycji łącznie w czasie całego dnia, czyli przykładowo 2 godziny rano i 2 godziny wieczorem, z czego w ciągu dnia mogą być przerwy w pracy.

Pytania 11-13 - Tak jak w pytaniu 10, wszystkie pytania dotyczą podnoszenia w czasie powyżej 4 godzin dziennie, łącznie w ciągu całego dnia, tj. 24 godzin.

Pytania 14-16 - Pytania dotyczą dolegliwości mięśniowo-szkieletowych tylko i wyłącznie zaznaczonych części ciała, nie dotyczą przykładowo bólów głowy, migren.

Pytania 24-36 - Pytania dotyczą czynników fizycznych, chemicznych i mikroklimatu otoczenia w warunkach pracy rolników. Grupę pytań nazwaną „obciążenia środowiskowe”.

Pytanie 55 - Środki ochrony indywidualnej - to urządzenia lub wyposażenie przeznaczone do noszenia bądź trzymania przez pracownika w celu ochrony przed jednym zagrożeniem lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego zdrowie lub bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 57 - Liczba godzin w stosunku tygodniowym, oznacza łączną liczbę godzin przepracowaną w gospodarstwie w ciągu całego tygodnia. Jeżeli czas pracy jest różny w ciągu miesiąca lub w okresie różnych pór roku, należy podać szacowaną średnią tygodniową liczbę godzin w ciągu całego roku.

Pytania 58 - 61 - Liczba dni w ciągu miesiąca (w danej porze roku), w którym respondent pracował dłużej niż 10 godzin na dobę. Liczba dnia nie powinna przekraczać 30 (czyli liczby dni w jednym miesiącu, w sytuacji gdy rolnik pracuje również w niedziele).

Pytanie 70 - Wypadek przy pracy nie powodujący urazu człowieka, to „zdarzenie potencjalnie wypadkowe”, określane także jako prawie wypadek, zdarzenie bezurazowe, zdarzenie potencjalnie urazowe, wydarzenie powodujące straty materialne, inne zdarzenie niezakwalifikowane jako wypadek przy pracy. Definiowane jest zgodnie Polsk Normą PN-N-18001:2004, dotyczącą systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy jako „niebezpieczne zdarzenie, związane z wykonywaną pracą podczas którego nie dochodzi do urazów lub pogorszenia stanu zdrowia". Ich rejestrowanie nie jest obowiązkowe.

Metodyka przeprowadzania badań kwestionariuszowych

Opracowaną metodę w formie kwestionariusza powinna się przeprowadzać w formie wywiadu kontrolowanego, czyli zadając pytanie respondentowi. Wywiad powinny przeprowadzać osoby przeszkolone w zakresie przeprowadzania niniejszego kwestionariusza, tak by mogły wyjaśnić wątpliwości lub niejasności przy odpowiedziach rolników. Ponadto ważne jest, by wszystkie odpowiedzi zostały zaznaczone i by nie pominięto żadnego z pytań. Przy brakach w odpowiedziach danej osoby należy wykluczyć cały kwestionariusz, ze względu na analizy statystyczne.

Ocena jednostkowa obciążenia fizycznego, psychicznego, środowiskowego i organizacyjnego

Po przeprowadzonej analizie statystycznej odpowiedzi badanej populacji możliwe jest wyznaczenie ocen oraz czynników, mających wpływ na bezpieczeństwo pracy. Pytania 10-13, 17-21, 24-50 składają się z dwóch części - pytań. W pierwszej części respondent jest pytany o natężenie występowania danego czynnika, a w drugiej części o to jak bardzo ten czynnik mu przeszkadza. Odpowiedzi na każde z tych pytań posiadaj a pięciostopniową skalę. Przemnożenie obu wartości - odpowiedzi daje wartość wskaźnika, którą należy uwzględnić do dalszych analiz statystycznych wraz z odpowiedziami z innych pytań. Zalecaną metodą do przeprowadzenia analiz statystycznych, uzyskanych odpowiedzi na pytania kwestionariusza, jest metoda regresji logistycznej, która pozwala na wyznaczenie wskaźników OR. Powyższa procedura umożliwi określenie czynników, mających wpływ na bezpieczeństwo pracy w rolnictwie.

Na podstawie wybranych pytań można dokonać częściowej oceny obciążenia jednostki, tj. dla jednej osoby. Wskaźnik uzyskany w wyniku przemnożenia obu liczb odpowiedzi w zakresie obciążenia fizycznego (pytania 10-13), a następnie zsumowanie tych wskaźników z wymienionych wyżej 4 pytań, może przyjmować wartości od 4 do 100. Ocenę obciążenia fizycznego przedstawiono w tabeli poniżej.


Obciążenie fizyczne
Wartość wskaźnika
Małe 4-36
Średnie 37-68
Duże 69-100

Obciążenie psychiczne określone w podobny sposób jak opisano wyżej obciążenie fizyczne, czyli po przemnożeniu i zsumowaniu wskaźników w zakresie pytań od 17 do 21 oraz dodaniu wartości odpowiedzi z pytania 22 (możliwe odpowiedzi od 1 do 5) można otrzymać wartości od 6 do 130. Ocenę obciążenia psychicznego przedstawiono w tabeli poniżej.


Obciążenie psychiczne
Wartość wskaźnika
Małe 6-47
Średnie 48-88
Duże 89-130

Ocenę obciążenia środowiskowego można przeprowadzić w podobny sposób jak opisano wyżej obciążenie fizyczne czy psychiczne, czyli po przemnożeniu i zsumowaniu wskaźników w zakresie pytań od 24 do 36 można otrzymać wartości od 13 do 325. Ocenę obciążenia środowiskowego przedstawiono w tabeli poniżej.

Obciążenie środowiskowe Wartość wskaźnika
Małe 13-117
Średnie 118-221
Duże 222-325

Pytań w zakresie obciążenia organizacyjnego jest stosunkowo więcej w porównaniu do poprzednich grup pytań. Pytania od 37 do 50 składają się z dwóch części pytań o natężenie i uciążliwość danego czynnika, przy czym oceny obu zawierają się w skali od 1 do 5. Po przemnożeniu odpowiedzi, czyli obu tych wartości otrzymujemy wskaźnik z wartości od 1 do 25 dla każdego czynnika. Podsumowując otrzymane wskaźniki otrzymamy wartość od 14 do 350. Ocenę obciążenia organizacyjnego przedstawiono w tabeli poniżej.

Obciążenie organizacyjne Wartość wskaźnika
Małe 14-126
Średnie 127-238
Duże 239-350

Ocena obciążenia fizycznego, psychicznego, środowiskowego i organizacyjnego rolników

Oceny dokonuje się na podstawie wyników przeprowadzonych badań kwestionariuszowych w badanej populacji, czyli przeanalizowanych statystycznie odpowiedzi rolników zgodnie z opisaną metodyką poprzez zastosowanie analizy statystycznej (np. regresji logistycznej).

Więcej na: „Metodyka oceny obciążenia psychofizycznego rolników”