Wypadki przy pracy

 

  • Definicja: za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą
    (art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu   wypadków przy pracy i chorób zawodowych, (t.j. Dz.U. 2019 poz. 1205 ze zm.)

 

  • Postępowanie w razie wypadku (art. 234 § 1 k.p.; rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy Dz.U. nr 105 poz. 870) :
    • 1) podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie
    • 2) zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym
    • 3) zapewnić ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku
    • 4) zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom
  • Kogo zawiadomić: właściwego inspektora pracy i prokuratora – o śmiertelnym, ciężkim lub  zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy (art. 234 § 2 k.p.)
  • Wymagana dokumentacja:
    • protokół powypadkowy
    • rejestr wypadków
      (art. 234 § 3 k.p.; ww. rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy)
    • statystyczna karta wypadku
      (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 stycznia 2009 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy, (Dz. U. nr 14, poz. 80) ze zm. (Dz.U. 2010 nr 218 poz. 1440), (Dz.U. 2019 poz. 1106), (Dz.U. 2019 poz. 1972)
    • karta wypadku przy pracy dla pracowników nie etatowych, zatrudnionych na umowę-zlecenie
      (rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (t.j. Dz.U. 2013 poz. 1618).
    • Zaświadczenie o stanie zdrowia poszkodowanego - druk N9
    • Wniosek do ZUS o odszkodowanie

Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy
(rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy)

  • I. Do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku  pracodawca ma obowiązek zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający :
    • dopuszczenie do tego miejsca osób nie powołanych;
    • uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem pozostały wstrzymane
    • dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności)
  • II. Kto ustala okoliczności i przyczyny wypadku:
    • zespół powypadkowy, który u pracodawców, u których nie działa społeczna inspekcja pracy oraz służba BHP, mogą tworzyć:
      • pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy
      • pracodawca lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę albo specjalista spoza zakładu pracy oraz przedstawiciel pracowników przeszkolony w zakresie BHP
  • III. Obowiązki zespołu powypadkowego:
    • 1)  dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn, innych urządzeń technicznych, urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku
    • 2)  sporządzenie szkicu lub wykonanie fotografii miejsca wypadku - jeśli jest to konieczne
    • 3)  wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala
    • 4)  zebranie informacji dotyczących wypadku od świadków wypadku
    • 5)  zasięgnięcie opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku
    • 6)  zebranie innych dowodów dotyczących wypadku
    • 7)  dokonanie kwalifikacji prawnej wypadku
    • 8)  określenie wniosków i środków profilaktycznych
    • 9)  sporządzenie protokołu powypadkowego
      • po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku
      • nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku
    • 10) zapoznanie poszkodowanego z treścią protokołu przed jego zatwierdzeniem, pouczenie poszkodowanego o przysługującym mu prawie do zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole
  • IV. Zatwierdzenie i doręczenie protokołu powypadkowego
    • Pracodawca zatwierdza protokół powypadkowy nie później niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia
    • Pracodawca zwraca nie zatwierdzony protokół, jeżeli do treści protokołu zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego pracownika albo protokół nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu
    • Pracodawca zatwierdza protokół i niezwłocznie doręcza go:
      • poszkodowanemu lub członkom rodziny zmarłego pracownika
      • właściwemu inspektorowi pracy – gdy protokół dotyczy wypadku śmiertelnego, ciężkiego i zbiorowego
    • Pracodawca przechowuje przez 10 lat protokół powypadkowy wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową.
  • Pracodawca prowadzi rejestr wypadków, który powinien zawierać:
    • imię i nazwisko poszkodowanego
    • miejsce i datę wypadku
    • informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego
    • datę sporządzenia protokołu powypadkowego
    • stwierdzenie czy wypadek jest wypadkiem przy pracy
    • datę przekazania  wniosku do ZUS
    • liczbę dni niezdolności do pracy
    • inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego
  • Statystyczna karta wypadku
    • Statystyczną kartę wypadku przy pracy sporządza się (w 2 egzemplarzach) na podstawie zatwierdzonego protokołu powypadkowego, w którym stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem przy pracy lub wypadkiem traktowanym na równi z wypadkiem przy pracy.
    • Jeden egzemplarz statystycznej karty wypadku przy pracy, z wyjątkiem jej części II (uzupełniającej), pracodawca przekazuje do urzędu statystycznego właściwego dla województwa, na którego terenie znajduje się siedziba pracodawcy, w terminie do 15 dnia roboczego miesiąca następującego po miesiącu, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy.
    • Wypełnioną część II statystycznej karty wypadku przy pracy pracodawca przekazuje nie później niż z upływem 6 miesięcy od daty zatwierdzenia protokołu powypadkowego.
    • Drugi egzemplarz statystycznej karty wypadku przy pracy pracodawca przechowuje przez 10 lat.