Ocena ryzyka zawodowego stwarzanego przez czynniki chemiczne niemające ustalonych wartości normatywnych w przepisach krajowych może być przeprowadzona metodą opracowaną i rekomendowaną przez Komisję Europejską. Metoda ta jest szczegółowo omówiona w przewodniku nt.: Praktyczne wytyczne o charakterze niewiążącym w sprawie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników przed ryzykiem związanym ze środkami chemicznymi w miejscu pracy (2007), Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Równości Szans.

Stosując tę metodę, należy określić:

• podstawowe zagrożenie daną substancją chemiczną
• skłonność do przedostawania się substancji do środowiska pracy
• ilość substancji użytą w ocenianej operacji.

W zależności od tych zmiennych wyznacza się przewidywany poziom ryzyka zawodowego, stosując określone zasady.

USTALENIE ZAGROŻENIA DLA ZDROWIA PRACOWNIKÓW

Na podstawie zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia (zwroty H przypisane klasie i kategorii zagrożenia daną substancją chemiczną, zgodnie z Rozporządzeniem CLP), umieszczonych na etykiecie lub podanych w karcie charakterystyki, czynniki chemiczne należy zaklasyfikować do jednej z pięciu kategorii zagrożenia.

USTALENIE SKŁONNOŚCI SUBSTANCJI CHEMICZNEJ/ PREPARATU DO PRZEDOSTAWANIA SIĘ DO ŚRODOWISKA PRACY

Jeśli substancja występuje w środowisku pracy w postaci cieczy - z zależności jej temperatury wrzenia (lotność) i temperatury roboczej, wyznacza się poziom lotności cieczy

W przypadku stosowania w środowisku pracy ciał stałych wyznacza się skłonność do tworzenia pyłów, należy dokonać klasyfikacji czynników chemicznych do trzech kategorii: wysoka, średnia lub niska skłonność przedostawania się do środowiska. Dane ułatwiające ustalenie poziomu skłonności przedostawania się substancji do powietrza na ocenianych stanowiskach pracy podano poniżej. W razie wątpliwości substancje klasyfikowane są do wyższej kategorii.

KATEGORIE ZDOLNOŚCI CIAŁ STAŁYCH DO TWORZENIA PYŁÓW

USTALENIE ILOŚCI STOSOWANEJ SUBSTANCJI/PREPARATU

Po ustaleniu, jakie ilości substancji/preparatu chemicznego są wykorzystywane do produkcji na ocenianym stanowisku pracy, należy dokonać klasyfikacji do jednej z trzech kategorii: wysoka, średnia lub niska.

Tabela. Klasyfikacja czynników chemicznych według ilości użytej

USTALENIE POZIOMU RYZYKA ZAWODOWEGO

Wykorzystując trzy omówione zmienne procesu – przewidywany poziom ryzyka w zależności od dla ustalonej kategorii zagrożenia, można wyznaczyć poziom ryzyka zawodowego (1-4)  jako zależność skłonności do przedostawania się do środowiska pracy od ilości użytej substancji.

W celu doprowadzenia do porównywalności uzyskiwanych wyników jakościowej oraz ilościowej oceny ryzyka przeprowadzanej zgodnie z PN-N-18002, proponujemy oszacować ryzyko w zależności od wyznaczonych poziomów ryzyka 1-4 w następujący sposób: