Etyka Badań Naukowych
Etyka w nauce
… istnieje od zawsze. Bardzo szybki rozwój nauki i techniki w XX w., a przecież trwa on nadal, spowodował podniesienie wielu poważnych kwestii etycznych w zakresie prowadzonych badań. Problem ten dotyczy przed wszystkim badań z udziałem człowieka i zwierząt.
W najbardziej ogólnym ujęciu można powiedzieć, że etyka jest nauką o tym, co „dobre”, a co „złe”. Ramy tej oceny są od dawna wyznaczone przez różne dyscypliny nauki, przede wszystkim filozofię, oraz religię. Jednak współczesna nauka otwiera wciąż nowe możliwości i rzuca ambitne wyzwania, tak, że badacz coraz częściej staje przed dylematem:
Jak prowadzić badania atrakcyjne z naukowego punktu widzenia, ale w sposób chroniący prawa i bezpieczeństwo badacza, przedmiotu badań i innych członków społeczeństwa?
Jak prowadzić odpowiedzialne badania naukowe, tzn. takie, w których respektowane są i chronione wszystkie prawa natury etycznej, filozoficznej i prawnej?
O stanowisku Polskiej Akademii Nauk ws. etyki w badaniach naukowych można dowiedzieć się odwiedzając stronę internatową PAN/ komitety/ komitety problemowe:
ken.pan.pl
a o stanowisku Unii Europejskiej, odwiedzając stronę:
europa.eu.int/comm/research/science-society/page_en.cfm?id=3205
oraz
Warto też zapoznać się z treścią dokumentu opracowanego w 2000r. przez Zespół ds. Etyki w Nauce przy Przewodniczącym Komitetu Badań Naukowych pn.: Dobra praktyka naukowa:
http://kbn.icm.edu.pl/etyka/praktyka.html
oraz dokumentu opracowanego w 2001 r. i nowelizowane ostatnio w 2006 r. przez Komitet Etyki w Nauce przy Prezydium PAN pn.: Dobre obyczaje w nauce – zbiór zasad i wytycznych:
http://www.ken.pan.pl/images/stories/pliki/pdf/down.pdf