4-NITROTOLUEN
IDENTYFIKACJA KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE WARTOŚCI NDS METODY OZNACZANIA WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE PIERWSZA POMOC INFORMACJE DODATKOWE
IDENTYFIKACJA
Nazwa4-Nitrotoluen
Numer CAS99-99-0
Synonimyp-nitrotoluen, 1-metylo-4-nitrobenzen
KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP)
Klasyfikacja CLPAcute Tox. 3*, inhal. (Toksyczność ostra, kat.3 – droga oddechowa), H331;
Acute Tox. 3*, dermal (Toksyczność ostra, kat.3 – skóra), H311;
Acute Tox. 3*, oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301;
STOT RE 2* (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane, kat. 2), H373**;
Aquatic Chronic 2 (Stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego, kat. 2), H411;
Oznakowanie CLP
Piktogramy GHS
Hasło ostrzegawczeNiebezpieczeństwo
Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H)H331: Działa toksycznie w następstwie wdychania.
H311: Działa toksycznie w kontakcie ze skórą.
H301: Działa toksycznie po połknięciu.
H373**: Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub powtarzane narażenie .
H411: Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki.
Zwrot wskazujący środki ostrożności (P)P261: Unikać wdychania pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P273: Unikać uwolnienia do środowiska.
P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P301 + P310: W przypadku połknięcia: natychmiast skontaktować się z ośrodkiem zatruć lub lekarzem.
P311: Skontaktować się z ośrodkiem zatruć lub lekarzem.
Dodatkowe kody zwrotów
Dodatkowe informacje
WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ
NDS: 11 mg/m3
NDSCh:-
NDSP: -
METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY
PN-Z-04128-6:2002
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Właściwości podstawoweMasa cząsteczkowa: 137,13
Stan skupienia: ciało stałe
Barwa: żółta
Zapach: słaby, podobny do zapachu gorzkich
migdałów
Temperatura topnienia: -4,5°C
Temperatura wrzenia: 238°C
Temperatura zapłonu: 106°C
Temperatura samozapłonu: 420°C
Granice wybuchowości w mieszaninie
z powietrzem: brak danych
Stężenie stechiometryczne: 2,64% obj.
Gęstość w temp. 20°C: 1,17 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 4,72
Prężność par:
- w temp. 20°C: 0,13 hPa
- w temp. 30°C: 0,33 hPa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 0,73 g/m3
- w temp. 30°C: 1,8 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20°C: 0,06% wag.
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych
Właściwości dodatkoweWspółczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,5474
Lepkość w temp. 15°C: 2,62 mPa s
Ciepło topnienia w temp. topnienia: 83,7 J/g
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 384,5 J/g
Ciepło spalania: -27,39 kJ/g
INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,3 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - 1960 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych
LD50 (szczur, skóra) - 16000 mg/kg

Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna, wywołuje methemoglobinemię.

Drogi wchłaniania: skóra, przewód pokarmowy, prawdopodobnie drogi oddechowe.

Objawy zatrucia ostrego: wdychany w postaci par lub w postaci krystalicznej rozdrobnionej może wywołać sinoniebieskie zabarwienie warg, paznokci i skóry, ból głowy, duszność, zaburzenia świadomości (brak danych eksperymentalnych i obserwacji zatruć drogą inhalacyjną u ludzi).

Skażenie skóry może wywołać sinoniebieskie zabarwienie warg, paznokci, skóry, ból głowy, duszność, zaburzenia świadomości. Połknięcie substancji stałej lub rozpuszczonej w rozpuszczalniku organicznym może wywołać mdłości, wymioty i objawy jak w zatruciu przez skórę. Bezpośrednim następstwem zatrucia mogą być zmiany we krwi, charakterystyczne dla działania substancji wywołujących methemoglobinemię (niedokrwistość hemolityczna).

Objawy zatrucia przewlekłego: nie opisywano.
PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen, odtrutki specyficzne: 1-procentowy roztwór błękitu metylenowego, witamina C w amp. po 500 mg.
Leczenie: tlen, błękit metylenowy dożylnie.

ZATRUCIE INHALACYJNE

Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój oraz wygodne ułożenie w dowolnej pozycji. Podawać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Chronić przed utratą ciepła. Nie podawać alkoholu w żadnej postaci. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Kontynuować podawanie tlenu. Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, podawać dożylnie 10 ml 1-procentowego roztworu błękitu metylenowego, a następnie 500 mg witaminy C. Transport do szpitala (ośrodka ostrych zatruć) bez przerywania podawania tlenu.

Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Jeżeli zatruty oddycha, podawać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub aparatem typu AMBU, z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
W razie stwierdzenia utraty przytomności, należy również wziąć pod uwagę inne jej przyczyny poza zatruciem nitrotoluenem. Jeżeli wystąpi sinoniebieskie zabarwienie skóry i błon śluzowych, należy podać dożylnie (powoli) 10 ml 1-procentowego roztworu błękitu metylenowego, a następnie 500 mg witaminy C. Kontynuować podawanie tlenu. W przypadku zaburzeń oddychania zaintubować, zastosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu typu AMBU, z podawaniem tlenu. Założyć stałą drogę dożylną.
Uwaga: poprawa powinna nastąpić po 30 ÷ 40 min. Jeżeli po 1 godz. sinica nie ustąpiła, można powtórzyć iniekcję błękitu metylenowego. Nie przekraczać całkowitej dawki 7 mg/kg, tj. łącznie 0,5 g błękitu metylenowego.
Transport do szpitala karetką reanimacyjną, bez przerywania leczenia (brak poprawy uzasadnia wymienne przetaczanie krwi po potwierdzeniu methemoglobinemii).

SKAŻENIE SKÓRY

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością chłodnej wody (o temperaturze pokojowej), najlepiej bieżącej. Następnie postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Wystąpienie sinoniebieskiego zabarwienia błon śluzowych i skóry uzasadnia postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.

SKAŻENIE OCZU

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy chłodną wodą, najlepiej bieżącą, co najmniej 15 minut. Poszkodowany może sam wykonać płukanie oczu.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
Konieczna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.

ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ

Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
W razie pomyłkowego połknięcia poszkodowany powinien natychmiast wywołać u siebie wymioty. Później nie prowokować wymiotów. Nie podawać mleka ani alkoholu. Dalsze postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką PR pod nadzorem lekarza.

Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
INFORMACJE DODATKOWE