Modelowanie pracy (job crafting) jako metoda budowania zasobów i pozytywnych po-staw młodych pracowników wobec pracy

Kierownik projektu: mgr Łukasz Kapica

Streszczenie projektu:

Celem projektu była ocena związków pomiędzy modelowaniem pracy (job craftingiem) a budowaniem zasobów i pozytywnych postaw wobec pracy rozumianych jako zaangażowanie w pracę wśród pracowników do 35. roku życia zatrudnionych w bezpośrednim kontakcie z klientem. Celem 3. etapu było opracowanie wyników w formie sprawozdania, opracowanie poradnika, materiałów szkoleniowych i informacyjnych oraz publikacji.

W ramach realizacji 3. etapu projektu przeprowadzono badanie podłużne z dwukrotnym pomiarem z odstępem 12 miesięcy. W pierwszym pomiarze badaniem objęto 500 osób, natomiast w drugim 303 osoby spośród badanych w pierwszym pomiarze, co stanowi docelową próbę badawczą. Próba składała się ze 150 kobiet i 153 mężczyzn w wieku od 19 do 35 lat ze średnią arytmetyczną 29,35. Osoby te były pracownikami zatrudnionymi w bezpośrednim kontakcie z klientem w trzech branżach: usługach finansowych i ubezpieczeniowych, nieruchomościach oraz telekomunikacji.

Badaniu poddano szeroki zakres psychospołecznych warunków pracy, który oceniano Kopenhaskim Kwestionariuszem Psychospołecznym COPSOQ II oraz zaangażowanie w pracę, które było mierzone kwestionariuszem UWES. Do oceny modelowania pracy wykorzystano oparty o teorię wymagania w pracy – zasoby kwestionariusz Job Crafting Scale oraz skalę Job Crafting, która w ramach projektu była adaptowana do warunków polskich, a następnie skrócona z dziewięciu do sześciu pozycji w modelu jednoczynnikowym. Skala ta mierzy zachowania związane z dopasowywaniem pracy do zainteresowań, mocnych stron i w celu rozwoju osobistego.

Główne analizy polegały na ocenie związków pomiędzy badanymi zmiennymi. Analizy oparto o modele regresji. W modelach tych jako predyktor umieszczano zmienne modelowania pracy pochodzące z pierwszego pomiaru, natomiast zmienne zależne pochodziły z drugiego pomiaru. Wyniki wskazują, że zmienne zależne najlepiej przewidywane są przez zwiększanie zasobów strukturalnych mierzone JCS i modelowanie pracy mierzone skalą Job Crafting. Wskazuje to na szczególne znaczenie modelowania pracy skupionego na zadaniach pracy. Przeprowadzone analizy regresji wykazały, że modelowanie pracy stanowi istotny statystycznie predyktor poczucia znaczenia pracy i przekonania o własnej skuteczności.

Projekt IV.PB.05. Schemat zależności testowanych w modelach regresji z efektem mediacji

Na podstawie uzyskanych wyników można przyjąć, że modelowanie pracy w zakresie zwiększania zasobów strukturalnych oraz polegające na dopasowaniu pracy do swoich mocnych stron i zainteresowań stanowią predyktor zasobów związanych z zadaniami w pracy i zaangażowania w pracę. Dla obydwóch wskazanych wymiarów modelowania pracy potwierdzona została również pośrednicząca rola zasobów zadania w relacji modelowanie pracy – zaangażowanie w pracę. Wskazana mediacja wystąpiła zarówno w sytuacji analizowania wyników zasobów w pierwszym, jak i drugim pomiarze. Modele regresji z efektami mediacji wyjaśniają od 14 do 22% wariancji zmiennej zależnej.

Na podstawie wyników projektu opracowano poradnik na temat metod zwiększania zasobów i zaangażowania w pracę poprzez modelowanie pracy (wydany w 300 egz. i zamieszczony na stronie internetowej CIOP-PIB) oraz materiały informacyjne służące promowaniu modelowania pracy i opracowanego poradnika (zamieszczonych na stronie internetowej CIOP-PIB). Opracowano również materiały szkoleniowe i przeprowadzono szkolenie dla 30-osobowej grupy pracowników HR i bhp, które miało na celu zapoznanie uczestników z koncepcją modelowania pracy, sposobami modelowania pracy i kształtowaniem środowiska pracy sprzyjającego stosowaniu przez pracowników modelowania pracy.

Wyniki 3. etapu projektu przedstawiono w 1 publikacji popularnonaukowej oraz zaprezentowano na 1 konferencji krajowej i 1 konferencji międzynarodowej.

Jednostka: Pracownia Psychologii i Socjologii Pracy

Okres realizacji: 01.01.2020 – 31.12.2022