Utrzymanie i rozwój bazy wiedzy ChemPył - wsparcie przedsiębiorstw w skutecznym zarządzaniu ryzykiem zawodowym związanym z występowaniem szkodliwych substancji chemicznych

Kierownik projektu: dr Elżbieta Dobrzyńska

Streszczenie projektu:

Celem głównym zadania była stała aktualizacja, modernizacja i rozbudowa internetowej bazy wiedzy CHEMPYŁ, wspomagającej zarządzanie ryzykiem związanym z narażeniem pracowników na szkodliwe substancje chemiczne. Baza CHEMPYŁ to kompleksowe rozwiązanie, na które składa się zintegrowany zbiór definicji, podstaw prawnych, podstawowych zasad oceny narażenia oraz praktycznych narzędzi ułatwiających zarządzanie ryzykiem związanym z występowaniem i stosowaniem w środowisku pracy substancji chemicznych. Korzystanie z serwisu pozwala skrócić czas dostępu do informacji i rozwiązania potencjalnych problemów związanych z tym zagadnieniem. Baza dostarcza informacji niezbędnych do prawidłowego zarządzania ryzykiem zawodowym, jak również narzędzi do bezpośredniego wykorzystania w praktyce, takich jak program do oceny ryzyka, czy baza informacji nt substancji chemicznych o ustalonych wartościach normatywów higienicznych.

Rozbudowano serwis, szczególnie w obszarze niebezpiecznych substancji chemicznych, w tym rakotwórczych i mutagennych. Wprowadzano nowe materiały i liczne aktualizacje zawartości (treści i grafiki) dotyczące pyłów, niebezpiecznych substancji chemicznych (w tym ich klasyfikacji, oznakowania, wartości normatywów higienicznych i metod oznaczania), podstaw merytorycznych nt. oceny narażenia i ryzyka zawodowego i dobrych praktyk, czy materiałów informacyjnych. W 3. etapie zadania przeprowadzono modernizację serwisu: zoptymalizowano zawartości stron, uproszczono nawigację, dokonano zmian graficznych i dostosowano serwisu do urządzeń mobilnych, tak aby spełniać oczekiwania użytkowników. W ciągu 3 lat realizacji zadania zapewniano użytkownikom wsparcie praktyczne w zakresie m.in.: zmiany przepisów prawnych poprzez udzielanie praktycznych porad drogą mailową i telefoniczną, jak również prowadzoną platformę dyskusyjną. Autorzy zadania uczestniczyli w licznych spotkaniach, seminariach i szkoleniach, podczas których omawiano i dyskutowano problemy przedsiębiorców w tym zakresie. W kolejnych etapach zadania kontynuowano również opracowywanie i rozsyłanie do zarejestrowanych użytkowników (w odstępach 1 miesiąca) newslettera informującego o nowościach, aktualizacjach czy szkoleniach w zakresie zagrożeń chemicznych i pyłowych. Łącznie opracowano i rozesłano 36 newsletterów, a liczba subskrybentów wzrosła ze 165 (etap 1.) do 289 (etap 3.).

Założeniem autorów zadania było dotarcie do pracodawców i pracowników małych i średnich przedsiębiorstw, szczególnie o podwyższonym poziomie ryzyka i ograniczonej wiedzy w odniesieniu do szkodliwych substancji chemicznych w środowisku pracy. Zadanie to zrealizowano poprzez zorganizowanie bezpłatnej konferencji o zasięgu krajowym oraz łącznie 5 nieodpłatnych szkoleń z zakresu identyfikacji substancji chemicznych, oceny i zarządzania ryzykiem związanym z ich występowaniem. W 1. etapie zadania opracowane zostały materiały szkoleniowe „Substancje chemiczne w środowisku pracy”, które zweryfikowano podczas szkolenia pilotażowego w 2020 r., dla członków sieci ekspertów ds. BHP CIOP-PIB. Zostały one ocenione przez ekspertów jako „kompendium wiedzy w przejrzyście napisanym materiale” i „dobrze opracowany obszerny materiał do wykorzystania podczas szkoleń”. Materiały wydane w nakładzie 300 egz. zostały wykorzystane do przygotowania i przeprowadzenia szkoleń podstawowych „Substancje chemiczne w środowisku pracy – czy wiem z czym pracuję?”. Przeszkolono łącznie 354 osoby, z czego 30 osób w 2020, 138 osób w 2021 i 186 osób w 2022 roku. Szkolenia oceniono jako bardzo dobre (78,7% ankietowanych) lub dobre (20,5 % ankietowanych) „zarówno pod względem merytorycznym, jak i sposobu prezentacji przez wykładowców”. Zarówno konferencja, jak i szkolenia wzbudziły duże zainteresowanie wśród użytkowników bazy CHEMPYŁ. W konferencji „Niebezpieczne substancje chemiczne a bezpieczna praca”, którą zorganizowano w sierpniu 2021, a którą Ministerstwo Rozwoju i Technologii objęło Patronatem honorowym, wzięło udział 392 zarejestrowanych uczestników online oraz 23 stacjonarnie w Poznaniu podczas targów ITM Industry Europe. Materiały konferencyjne, podobnie jak relacja z konferencji dostępna jest w serwisie CHEMPYŁ w zakładce Wydarzenia – Konferencja. Pozytywny odbiór wydarzenia, możliwość wysłuchania ciekawych wykładów ekspertów w dziedzinie zagrożeń chemicznych i pyłowych w środowisku pracy, sesja plakatowa przygotowana online, a także liczba wyświetleń (ponad 900) nagranego wydarzenia, które udostępniono na kanale youtube pozwala wnioskować, iż wydarzenia tego typu są potrzebne i powinny być kontynuowane w przyszłości.

W 3. etapie zadania poddano weryfikacji wszystkie uzyskane produkty w latach 2020-2022. Większość uczestników seminariów (łącznie 154 osoby) potwierdziła, że materiały zgromadzone w bazie są przydatne w ich działalności na rzecz poprawy bezpieczeństwa pracowników (ponad 80% respondentów). Działania podejmowane w ramach rozwoju bazy CHEMPYŁ przyczyniają się do zwiększenia świadomości na temat identyfikacji szkodliwych substancji chemicznych, oceny ryzyka zawodowego i kierunków działań profilaktycznych (97% ankietowanych), a także do zmniejszenia narażenia i ryzyka zawodowego związanego ze stosowaniem substancji chemicznych na stanowiskach pracy (82,3% respondentów), jak również wsparcia ekspertów w tym zakresie (88,5% ankietowanych).

Zadanie 4.SP.13. Strona główna bazy CHEMPYŁ zmieniona w 2022 r.

Statystyka wejść na strony bazy CHEMPYŁ (592,3 tys. zapytań w 2020 r., 400,1 tys. w 2021 r. i 470,3 tys. w 2022 r.) wskazuje na duże zainteresowanie problematyką szkodliwych substancji chemicznych i ich mieszanin oraz pyłów w środowisku pracy oraz na potrzebę jej dalszego systematycznego rozwoju.

W ramach promocji serwisu przygotowano reklamę prasową i w mediach społecznościowych CIOP-PIB, jak również materiały promocyjne (podkładki pod mysz komputerową), które udostępniano podczas szkoleń, seminariów i konferencji.

Wyniki zadania przedstawiono w 3 publikacjach naukowych i 1 publikacji popularnonaukowej oraz zaprezentowano na 4 konferencjach krajowych.

Jednostka: Pracownia Zagrożeń Chemicznych

Okres realizacji: 01.01.2020 – 31.12.2022