Wykaz Projektów
Streszczenie

Ocena funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze BHP z wykorzystaniem wskaźników wynikowych i wiodących

Kierownik projektu: dr inż. Zofia Pawłowska

Streszczenie projektu:

 

Projekt VI.B.02: Ocena funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze BHP z wykorzystaniem wskaźników wynikowych i wiodących

Okres realizacji:

1.01.2011 − 31.12.2013

Zadanie/etap 3.:

Weryfikacja programu komputerowego na podstawie wyników wdrożenia. Opracowanie wytycznych oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa
w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy z wykorzystaniem wskaźników wynikowych i wiodących. Opracowanie materiałów szkoleniowych
i przeprowadzenie szkoleń pilotażowych.  Publikacja

Główny wykonawca:

dr inż. Zofia Pawłowska – Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy

 

Podstawowym celem projektu było opracowanie metod i narzędzi służących ocenie funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) z wykorzystaniem wskaźników wynikowych i wiodących, w sposób wspomagający doskonalenie zarządzania BHP.

Określono wskaźniki wynikowe i wiodące, które można zastosować do oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przedstawiono metody ich określania, a także przygotowano narzędzia w postaci list pytań kontrolnych, wspomagających ich określanie na podstawie diagnozy funkcjonowania w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy. Opracowane metody i narzędzia zweryfikowano na podstawie ich pilotażowego wykorzystania do oceny funkcjonowania w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy w 20 przedsiębiorstwach. 

Wykonano badania w 60 przedsiębiorstwach o różnym poziomie funkcjonowania w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy i przeprowadzono analizy statystyczne ich wyników w celu określenia, jakie wskaźniki wynikowe i wiodące są w nich wykorzystywane do oceny i monitorowania tego funkcjonowania oraz czy i jakie zależności występują między stosowaniem wskaźników w procesach monitorowania a wartościami wskaźników wynikowych, charakteryzujących osiągany poziom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Analiza wyników badań wykazała, że do wskaźników, które są wykorzystywane najczęściej do oceny funkcjonowania w obszarze BHP należą: liczba wypadków przy pracy (wskaźnik wynikowy przyjmowany w niemal wszystkich przedsiębiorstwach) oraz liczba osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia (wskaźnik charakteryzujący warunki pracy, przyjmowany przez ponad 70% przedsiębiorstw).

 

Projekt VI.B.02.  Procent przedsiębiorstw o wysokim i niskim poziomie zarządzania BHP, wykorzystujących poszczególne wskaźniki do monitorowania i oceny skuteczności tego zarządzania

 

Wśród wskaźników wiodących charakteryzujących podejmowane działania najczęściej wymienia się liczbę pracowników uczestniczących w szkoleniach w zakresie BHP. Stosowanie tych wskaźników jest związane z realizacją wymagań ustalonych w prawie. Te wskaźniki, których stosowanie nie jest bezpośrednio związane ze spełnieniem wymagań prawa, a w szczególności wskaźniki charakteryzujące działania, są istotnie częściej przyjmowane w przedsiębiorstwach o wyższym poziomie funkcjonowania, który oznacza lepsze jego dostosowanie do wymagań i wytycznych odnoszących się do systemów zarządzania BHP, zawartych w normach przeznaczonych do dobrowolnego stosowania, takich jak np. OHSAS 18000 lub PN-N-18000. Badania wykazały również, że w tych przedsiębiorstwach przyjmowane wskaźniki są istotnie częściej monitorowane. Równocześnie w tej grupie przedsiębiorstw, w której średni wskaźnik częstości wypadków przy pracy jest mniejszy (nie większy niż 10), średnia liczba stosowanych wskaźników wiodących jest istotnie wyższa niż w grupie o wyższym wskaźniku częstości wypadków przy pracy, a stosowanie większej liczby wskaźników wynikowych jest dodatnio skorelowane ze stosowaniem większej liczby wskaźników wiodących.

Opracowano również i wdrożono pilotażowo w 3 przedsiębiorstwach program komputerowy wspomagający ocenę funkcjonowania w obszarze BHP oraz wybór wskaźników wynikowych i wiodących. Program został opracowany w języku programowania Visual Basic for Applications (VBA), zaimplementowanym w aplikacji EXCEL pakietu Microsoft Office. Składa się on z modułu wspomagającego diagnozę funkcjonowania w obszarze BHP, modułu wspomagającego wybór celów skierowanych na poprawę stanu BHP oraz doskonalenie funkcjonowania w obszarze BHP i wybór wskaźników umożliwiających monitorowanie stopnia ich osiągania oraz z modułu wspomagającego monitorowanie wybranych wskaźników wynikowych i wiodących.

Program zweryfikowano, wprowadzając zmiany usprawniające jego funkcjonowanie, określone na podstawie wyników wdrożenia. W szczególności rozszerzono moduł wspomagający monitorowanie wybranych do oceny wskaźników w sposób umożliwiający łatwe przenoszenie otrzymywanych zestawień i wykresów do raportów o stanie bhp, przygotowywanych w przedsiębiorstwach. Opracowano wytyczne oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy z wykorzystaniem wskaźników wynikowych i wiodących, a także materiały informacyjne na temat oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy z wykorzystaniem tych wskaźników. Przygotowano materiały szkoleniowe dla specjalistów ds. BHP na temat oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy i przeprowadzono szkolenie pilotażowe dla 40 osób w celu ich weryfikacji.

Wyniki projektu były prezentowane na 4 konferencjach międzynarodowych, 3 konferencjach krajowych oraz stanowiły podstawę opracowania 4 publikacji.



Jednostka: Pracownia Zarządzania i Oceny Ryzyka

Okres realizacji: 01.01.2011 – 31.12.2013