Komunikaty wysłane przez: eleki

Przy przeprowadzaniu oceny narażenia należy pamiętać, że wskaźnik narażenia dla zmiany roboczej porównujemy z wartością najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), które zgodnie z definicją NDS odnosi się do 8-godzinnej zmiany roboczej. Zatem w przypadku zmiany roboczej o czasie trwania odbiegającym od okresu, którego dotyczy normatyw higieniczny, należy przy obliczaniu wskaźnika narażenia dla zmiany roboczej (stężenia średniego ważonego) umieścić w mianowniku 8 h.

dr Dorota Kondej
Pracownia Zagrożeń Chemicznych
Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych
CIOP-PIB

Zgodnie z normami PN-Z-04507 i PN-Z-04508 do badań stężenia aerozolu w powietrzu na stanowiskach pracy należy stosować próbniki lub separatory do pobierania frakcji wdychalnej lub respirabilnej, dla których producent zadeklarował zgodność z PN-EN 481.
W załączniku C normy ISO 21832:2018 Workplace air — Metals and metalloids in airborne particles — Requirements for evaluation of measuring procedures podano przykładowe składowe niepewności, które powinno się uwzględnić przy stosowaniu próbników do pobierania frakcji aerozolu.
Ponieważ pytanie nie jest jednoznaczne, w razie dalszych wątpliwości zachęcamy do kontaktu mailowego z osobami tworzącymi bazę CHEMPYŁ.

W przypadku pobierania próbek powietrza na stanowisku pracy związanym z cięciem kartonów poprawniej byłoby pobierać frakcję wdychalną i respirabilną, a uzyskany wynik odnieść do wartości NDS dla "pyłów organicznych pochodzenia zwierzęcego i roślinnego z wyjątkiem pyłów drewna oraz mąki". Natomiast w szwalniach należałoby wziąć pod uwagę materiał, który jest potencjalnym źródłem pyłu. W przypadku mieszanek materiałów syntetycznych odnieść wyniki przeprowadzonych pomiarów do NDS "pyłów niesklasyfikowanych ze względu na toksyczność" a w przypadku przewagi materiałów pochodzenia organicznego (m.in. wełna, bawełna) do wartości NDS dla "pyłów organicznych pochodzenia zwierzęcego i roślinnego z wyjątkiem pyłów drewna oraz mąki".

W przypadku badań i pomiarów wykonywanych w ramach posiadanego zakresu akredytacji, laboratorium powinno przestrzegać wymagań PCA w tym zakresie. Wymagania dotyczące sprawozdań znajdują się w punkcie 7.8 Raportowanie wyników (7.8.2 i 7.8.3) normy EN ISO/IEC 17025 oraz w dokumentach dodatkowych PCA (np. DAB 07).

Zgodnie z zasadami obowiązującymi podczas pobierania próbek powietrza do oznaczania stężeń substancji chemicznych w powietrzu na stanowiskach pracy próbki powietrza należy pobierać w strefie oddychania pracownika zgodnie z normą PN-Z-04008-7/AZ1:2002 Ochrona czystości powietrza - Pobieranie próbek - Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników. W przypadkach gdy pracownik jest wyposażony w sprzęt ochrony dróg oddechowych próbniki należy umieszczać na zewnątrz tego sprzętu, ponieważ umieszczanie ich pod sprzętem powoduje jego rozszczelnienie i utratę właściwości zabezpieczających przed szkodliwym oddziaływaniem gazów, par i aerozoli.

Szanowna Pani,
W przypadku jednoczesnego występowania w powietrzu różnego rodzaju pyłów, do oceny narażenia przyjmuje się jako kryterium wartość NDS dla tego pyłu, dla którego wartość ta jest najmniejsza, z uwagi na to, że metoda grawimetryczna zalecana do oznaczania stężeń pyłów w środowisku pracy nie umożliwia selektywnego oznaczania poszczególnych pyłów. Jednak, w przedstawionym przez Panią przypadku należy również przeanalizować skład ilościowy wymienionych pyłów w produkcie, którego dotyczy karta charakterystyki.
W przypadku dalszych pytań i wątpliwości prosimy o kontakt mailowy na adres: chempyl@ciop.pl

dr Małgorzata Pośniak
Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych
CIOP-PIB

Z uwagi na brak ustalonej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla olejów mineralnych użytych wcześniej w silnikach spalinowych wewnętrznego spalania w celu smarowania i schładzania części ruchomych silnika nie ma możliwości dokonania oceny narażenia zawodowego na podstawie pomiarów stężeń w powietrzu tych olejów na stanowiskach pracy. A więc nie wykonujemy pomiarów stężeń tych olejów w powietrzu na stanowiskach pracy.
W Załączniku I do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 1286) umieszczony jest tylko zapis w poz. 422 „skóra” . Oznakowanie „skóra” jest wskazówką dla pracodawcy, że substancja może stwarzać zagrożenie ze względu na wchłanianie przez skórę oraz że należy przedsięwziąć specjalne środki ostrożności, które będą zapobiegać kontaktowi substancji ze skórą. Mogą to być nie tylko środki ochrony indywidualnej (rękawice ochronne i ubranie ochronne, krem ochronny), ale także inne środki, takie jak oddzielenie pracownika od źródła przez np. zdalne sterowanie.
Natomiast wprowadzenie do Wykazu procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym (Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy , DZ.U. z 2021 r., 279) pkt 7. Prace związane z narażeniem przez skórę na działanie olejów mineralnych użytych wcześniej w silnikach spalinowych wewnętrznego spalania w celu smarowania i schładzania części ruchomych silnika zobowiązuje pracodawców od 20 lutego 2021 r. m.in.do:
-zgłaszania prac z olejami mineralnymi użytymi wcześniej w silnikach spalinowych wewnętrznego spalania do właściwego Wojewódzkiego Inspektoratu Sanitarnego i do Wojewódzkiego Inspektoratu Pracy na odpowiedni formularzu do 15 stycznia każdego roku.
-prowadzenia rejestru pracowników narażonych na czynnik rakotwórczy
-dokonywania oceny ryzyka zawodowego związanego z wchłanianiem tych olejów przez skórę
-zapewnienie odpowiedniego nadzoru medycznego
-inne obowiązki wynikające z rozporządzenia Ministra Zdrowia.

dr Małgorzata Pośniak
Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych

Zapis "Pyły niesklasyfikowane ze względu na toksyczność" dotyczy wszystkich pyłów jakie mogą występować na stanowiskach pracy, a które:
-nie podlegają pod kryteria klasyfikacji rozporządzenia CLP i/lub
-nie ma dla nich ustalonych wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) w powietrzu na stanowiskach pracy
-nie są umieszczone w procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym (Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia, DZ.U. z 2021 r., 279)
CIOP-PIB w uzgodnieniu GIS podjął decyzje, że aerozole powstające w procesach spawania należy przypisać do niesklasyfikowanych ze względu na toksyczność.

dr Małgorzata Pośniak
Zakład Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych
CIOP-PIB

Jeżeli krystobalit nie wyszedł lub jest poniżej oznaczalności metody to do obliczeń oceny narażenia można przyjąć kwarc, który wyszedł powyżej oznaczalności metody. Kwarc i krystobalit jest to ta sama substancja i nie ma NDS dla każdej z jej form oddzielnie.

Dziękujemy za zwrócenie uwagi, na stronie rzeczywiście pojawił się błąd, który został naprawiony. W przypadku zauważenia tego typi i innych błędów prosimy o informację bezpośrednio do osób zaangażowanych w tworzenie bazy w zakładce KONTAKT

Zmiany zostały wprowadzone,
Dziękujemy za zwrócenie uwagi

Oceniając narażenie zawodowego w sytuacjach nietypowych, należy pamiętać, że niezależnie od obliczonego stężenia średniego dla tygodnia czy miesiąca, zgodnie z definicją, wartość NDS nie powinna być przekroczona w ciągu żadnej pojedynczej zmiany roboczej. W przypadkach gdy stwierdzone zostało przekroczenie wartości NDS dla pyłów, w sytuacji narażenia pracownika tylko 2 dni w tygodniu, pracodawca musi podjąć działania w celu obniżenia stężeń pyłów poniżej wartości NDS.

Jeśli chodzi o krystaliczną krzemionkę (kwarc, krystobalit) - nie jest sklasyfikowana jako czynnik rakotwórczy rozporządzeniem CLP. Natomiast zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego 2017/2398 Załącznik 1 „Prace związane z narażeniem na krzemionkę krystaliczną - frakcja respirabilna powstającą w trakcie pracy” są zaliczone do rakotwórczych. W Polsce zapis ten musi być wprowadzony do 17 stycznia 2020 r. do Rozporządzenia Ministra Zdrowia (Dz. U. 2016 poz. 1117). Po wprowadzeniu tej zmiany częstotliwość oznaczania frakcji respirabilnej krystalicznej krzemionki w celu oceny narażenia zawodowego będzie musiała być zgodna z częstotliwością podaną dla czynników rakotwórczych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia (Dz. U. z 2011 r., Nr 33, poz. 166).

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz.U. 2016 poz. 1117) i Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 z dnia 12 grudnia 2017 r. tylko procesy podczas których emitowane są pyły drewna twardego i mieszanego są zaliczone do procesów rakotwórczych. Tylko w przypadku narażenia pracowników na pyły drewna podczas ww. procesów pracodawca ma obowiązek prawny stosować się do wymagań określonych rozporządzeniem Ministra Zdrowia (Dz.U. 2016 poz. 1117) i przeprowadzać pomiary z częstotliwością dla przypadku występowania czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym podaną w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 luty 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia (Dz. U. z 2011 r., Nr 33, poz. 166).
Jednocześnie uprzejmie informuję, że Rozporządzenie Ministra Zdrowia (Dz. U. 2016 poz. 1117) musi być znowelizowane w celu uwzględnienia zmian wprowadzonych Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 do 17 stycznia 2020 r. Zmiany będą dotyczyć również procesów, w których pracownicy narażeni są na pyły drewna

CIOP-PIB z Główną Inspekcją Sanitarną uzgodnił, że w przypadku oceny narażenia na dymy spawalnicze należy przeprowadzać pomiary stężeń metali i ich związków zawartych w dymach/pyłach oraz krystalicznej krzemionki (kwarc, krystobalit) we frakcji respirabilnej, gazów - tlenków azotu i tlenku węgla, a także frakcji wdychalnej pyłów. Ocenę narażenia na pyły należy dokonać w odniesieniu do pyłów niesklasyfikowanych ze względu na toksyczność.