Nadzór metrologiczny nad wyposażeniem pomiarowym stosowanym do badań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną środowiska

Kierownik projektu: dr inż. Piotr Makowski

Streszczenie projektu:

Celem zadania było prowadzenie nadzoru metrologicznego nad wyposażeniem pomiarowym stosowanym podczas badań i wzorcowań, wykonywanych w laboratoriach Instytutu. Zadanie realizowano zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC 17025 „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących”, stanowiącej podstawę systemu zarządzania obowiązującego w laboratoriach badawczych i wzorcujących CIOP-PIB.

Cel ten zrealizowano przez:

-      kontrolę metrologiczną wyposażenia pomiarowego i badawczego laboratoriów badawczych i wzorcujących Instytutu

-      aktualizację oraz opracowywanie nowych procedur/instrukcji dotyczących wzorcowania, sprawdzania wyposażenia pomiarowego i badawczego

-      aktualizację dokumentacji dotyczącej wyposażenia pomiarowego i badawczego wynikającą z obowiązującego w Instytucie systemu zarządzania

-      działalność doradczą (udzielanie konsultacji pracownikom Instytutu i prowadzenie dla nich szkoleń) w zakresie właściwego doboru wyposażenia pomiarowego do określonych zastosowań, odpowiedniego nadzoru metrologicznego nad tym wyposażeniem, prawidłowego sposobu realizacji i dokumentowania pomiarów oraz szacowania ich niepewności.

W ramach realizacji zadania w latach 2017–2019 przeprowadzono 950 okresowych wzorcowań, sprawdzeńelementów wyposażenia pomiarowego i badawczego (WPB) stosowanego w Instytucie do badań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną środowiska. Wzorcowanie i sprawdzanie było przeprowadzane w komórkach organizacyjnych Instytutu, tj. w Sekcji Wzorcowania Urządzeń Pomiarowych (LM) i w Zakładzie Ochron Osobistych (NO) oraz poza Instytutem w jednostkach do tego upoważnionych.

Ponadto w Sekcji LM opracowano 8 instrukcji sprawdzania elementów WPB, w których opisano sposób postępowania podczas ich sprawdzania oraz wyznaczania niepewności pomiaru. We wszystkich instrukcjach przyjęto metodę, zgodnie z którą sprawdzanie elementów WPB odbywa się przez porównanie wartości wielkości wskazanej/odtwarzanej przez sprawdzany element WPB z wartością odniesienia, realizowaną przez zastosowany przyrząd kontrolny. Dokonano także aktualizacji 2 akredytowanych procedur pomiarowych PWS-LM/2 (wykorzystywana podczas wzorcowania przepływomierzy mierników wydatku energetycznego), PWS-LM/7 (wykorzystywana podczas wzorcowania aspiratorów – pompek dozymetrii indywidualnej) oraz związanych z nimi instrukcji szacowania niepewności pomiaru. Aktualizacja dotyczyła przede wszystkim rozszerzenia zakresu sprawdzeń wstępnych przyrządów kontrolnych, stosowanych w ramach przedmiotowych procedur. Ponadto wprowadzano zmiany, których celem było lepsze wyeksponowanie zidentyfikowanych składników niepewności pomiaru, związanych z poszczególnymi wzorcowaniami, a także uzyskanie spójności zastosowanego słownictwa z postanowieniami odpowiednich dokumentów, obowiązujących obecnie w tym obszarze.

Zapewnienie jakości wyników wzorcowania zrealizowano przez organizację i udział Sekcji LM w odpowiednich porównaniach międzylaboratoryjnych (zarówno w zakresie wzorcowania aspiratorów – pompek dozymetrii indywidualnej – jak i wzorcowania przepływomierzy mierników wydatku energetycznego) oraz przez powtórne wykonanie wzorcowań tych samych przyrządów pomiarowych (aspiratorów – pompek dozymetrii indywidualnej – oraz mierników wydatku energetycznego). Podjęte w tym zakresie działania potwierdziły wiarygodność wyników wzorcowań dostarczanych klientom oraz kompetencje pracowników Sekcji LM do ich wykonywania.

Równocześnie prowadzono na bieżąco i aktualizowano sukcesywnie dokumentację związaną z funkcjonującym w Instytucie systemem zarządzania w obszarze nadzoru metrologicznego nad wyposażeniem pomiarowym i badawczym. Prowadzono także odpowiednią działalność doradczą, zarówno w zakresie nadzoru metrologicznego nad wyposażeniem pomiarowym i badawczym, jak i jego świadomego doboru oraz wykorzystania.

Efektem realizacji zadania jest potwierdzenie, że wyposażenie stosowane w CIOP-PIB do badań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną środowiska spełnia wymagania określone w ich dokumentacji technicznej oraz wynikające z przyjętych metod badawczych. Osiągnięte rezultaty zapewniają odniesienie wyników wykonywanych badań i pomiarów do właściwych wzorców państwowych i międzynarodowych. Spełniono tym samym wymaganie normy PN-EN ISO/IEC 17025, stanowiącej podstawę systemu zarządzania obowiązującego w laboratoriach CIOP-PIB. Istnieją zatem podstawy do określenia niepewności pomiarów wykonywanych podczas badań, a w konsekwencji możliwość dokonywania właściwej oceny ich wyników, także podczas badań porównawczych między laboratoriami CIOP-PIB a innymi laboratoriami krajowymi oraz zagranicznymi.

Jednostka: Sekcja Wzorcowania Urządzeń Pomiarowych

Okres realizacji: 01.01.2017 – 31.12.2019