Udostępnianie w postaci dokumentów cyfrowych wybranych pozycji z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy z zasobów CIOP-PIB oraz innych źródeł informacji

Kierownik projektu: dr inż. Agnieszka Młodzka-Stybel

Streszczenie projektu:

Celem zadania była rozbudowa bazy dokumentów cyfrowych na podstawie zasobów Biblioteki CIOP-PIB oraz innych krajowych i zagranicznych źródeł informacji. Cele szczegółowe zadania obejmowały upowszechnienie wiedzy z dziedziny bezpieczeństwa pracy, popularyzację dorobku naukowego dziedziny oraz ochronę dokumentów archiwalnych księgozbioru Biblioteki.

W ramach zakresu prac dokonano przeglądu zasobów Biblioteki oraz wyboru tytułów wydawniczych do prac digitalizacyjnych – zarówno wydawnictwa ciągłe, jak i zwarte, dotyczące tematyki bezpieczeństwa pracy, o znaczeniu historycznym, znajdujące się w zasobach księgozbioru Biblioteki. Przy wyborze tytułów wydawniczych kierowano się m.in. tematyką, stanem fizycznym egzemplarzy, przewidywanym zakresem udostępniania. Przeanalizowano także dostępne formaty plików elektronicznych oraz oprogramowanie stosowane do przetwarzania, gromadzenia i udostępniania plików, uwzględniające współczesne potrzeby użytkowników informacji, i stosowane do odczytu plików urządzenia stacjonarne oraz mobilne.

Zrealizowane prace digitalizacyjne objęły ponad 30 pozycji wydawnictw zwartych – książek z lat 1925–1976, obejmujących łącznie ok. 10 tys. stron. We współpracy z Pracownią Reprografii Biblioteki Politechniki Warszawskiej w zakresie skanowania wybranych dokumentów i zapisu zeskanowanych obrazów (w formacie TIFF) na optycznych nośnikach informacji (DVD). Uzyskane formaty graficzne przekonwertowano do 3 formatów prezentacyjnych, przeszukiwalnych pełnotekstowo (pdf, DjVu, Epub). Książki te poddano pracom konserwatorskim, zweryfikowano ich opisy dokumentacyjne w bibliotecznym systemie komputerowym ALEPH.

	Zadanie 4.G.17. Strona internetowa bazy dokumentów elektronicznych w katalogu Biblioteki

Prace digitalizacyjne objęły następujące archiwalne tytuły wydawnictw ciągłych, znajdujących się w zasobach Biblioteki:

– Biblioteczka Przyjaciela przy Pracy (1957–1962)

– Biblioteka Ochrony Pracy (1952–1963)

– Seria Ochrony Pracy (1947–1951)

– Materiały do Studiów i Badań (1954–1987)

– Bezpieczeństwo i Higiena Pracy (1947–1952)

– Ochrona Pracy (1952–1970)

– Materiały do Studiów i Badań (1954–1987)

– Prace CIOP (1951–1992)

– Wiadomości CIOP (1966–1970)

– Biuletyn NDS (1985–1994)

– PIMOŚ (1994–2003)

– Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka (1971–2001).

Podobnie jak w przypadku wydawnictw zwartych wykorzystywano pliki graficzne TIFF oraz 3 formaty prezentacyjne zaktualizowanych wersji formatów plików cyfrowych (pdf, djVu, EPub). Łącznie prace nad digitalizacją wydawnictw ciągłych objęły ponad 1,5 tys. plików i 90 tys. stron dokumentów w 3 wersjach formatów plików cyfrowych.

Zdigitalizowane dokumenty cyfrowe w zaktualizowanych wersjach formatów zostały zarchiwizowane oraz udostępnione na nośnikach optycznych (CD, DVD) w Czytelni Biblioteki. Zestawienie dokumentów prezentowane jest na stronie internetowej Biblioteki w zakładce „Wydawnictwa archiwalne w zbiorach Biblioteki”. Pliki zdigitalizowane (w formacie TIFF) są archiwizowane na dysku zewnętrznym (oraz na nośnikach CD/DVD), pliki po konwersji – na serwerze systemu ALEPH.

Prace związane z rozwojem zasobu cyfrowego objęły także rozbudowę bazy dokumentów cyfrowych w systemie ALEPH, zawierającej opisy bibliograficzne dokumentów w wersji cyfrowej z odniesieniem do źródła, zarówno z zasobów archiwalnych (po digitalizacji), jak i dokumentów współczesnych, mających wersję elektroniczną. Liczba rekordów bazy dokumentów cyfrowych w systemie ALEPH wzrosła o ok. 700 i aktualnie wynosi ponad 2,5 tys. Aktualnie ponad 1000 dokumentów w tej bazie ma tzw. numer DOI (Digital Object Identification), stanowiący unikalny numer dokumentu elektronicznego nadany przez wydawcę.

Zdigitalizowane tytuły wydawnicze stanowią bogate źródło wiedzy historycznej, zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym. Zrealizowane działania, a w szczególności udostępnienie cyfrowych kopii przeszukiwalnych pełnotekstowo dokumentów przyczynia się do zwiększenia dostępności ich treści i znacznie poszerza krąg odbiorców zainteresowanych problematyką bezpieczeństwa człowieka w środowisku pracy. Digitalizacja i udostępnianie cyfrowych kopii dokumentów, dostosowanie formatów prezentacyjnych (pdf, DjVu, Epub) do możliwości technicznych urządzeń stacjonarnych oraz mobilnych (tablety, smartfony, iphony, e-czytniki) ułatwia dużo większej liczbie użytkowników dostęp do dokumentu przeszukiwalnego pełnotekstowo.

Wyniki zadania przedstawiono w 2 publikacjach w czasopiśmie o zasięgu krajowym oraz zaprezentowano na 1 konferencji krajowej.

Jednostka: Ośrodek Informacji Naukowej i Dokumentacji

Okres realizacji: 01.01.2017 – 31.12.2019