Pracownia Biomechaniki - Projekty
Streszczenie

Ergonomia na stanowiskach pracy wykorzystujących nowoczesne urządzenia informatyczne i komunikacyjne z wyświetlaczem

Kierownik projektu: mgr inż. Joanna Kamińska

Streszczenie projektu:

 

Celem zadania badawczego było opracowanie zasad ergonomii odnoszących się do stanowisk pracy, na których wykorzystuje się nowoczesne urządzenia informatyczne i komunikacyjne z wyświetlaczem.

W ramach realizacji zadania badawczego przeprowadzono ergonomiczną ocenę 3 rodzajów stanowisk dyspozytorskich. Stanowiska typu 1. – obejmowały pracę z kilkoma monitorami oraz z tablicą umożliwiającą odczyt informacji o działaniu systemu. Na stanowiskach typu 2. wykonywano obserwację kilku monitorów jednocześnie. Z kolei stanowiska dyspozytorskie typu 3. – obejmowały obserwację 3 monitorami oraz z dużymi ekranami LCD umożliwiającymi odczyt informacji o działaniu systemu. Badania kwestionariuszowe przeprowadzono wśród osób pracujących na tych stanowiskach. Szczególną uwagę zwrócono na rozmieszczenie elementów stanowiska pracy oraz na możliwość przyjęcia przez pracownika wygodnej, niewymuszonej pozycji ciała. Ocena stanowisk pracy wykazała, że wskazana jest interwencja ergonomiczna w celu poprawy istniejących warunków pracy.

Na stanowiskach pracy dyspozytorów przeprowadzono także badania obejmujące rejestrację okulograficzną wzrokowej aktywności percepcyjnej. Rejestracje okulograficzne przeprowadzono przed rozpoczęciem oraz po 8 godzinach pracy. Wyniki uzyskane po pracy różnią się nieznacznie od wyników osiąganych przed pracą (szczególnie w odniesieniu do najbardziej istotnych parametrów: czasów fiksacji, czasów i prędkości sakad). Analiza statystyczna wykazała, że najwięcej istotnych statystycznie równic występuje w przypadku stanowisk typu 1. Wydłużenie czasu fiksacji i rozproszenia fiksacji oraz zmniejszenie prędkości sakad świadczy o wolniejszym wykonywaniu zadań wzrokowych związanym z większym zmęczeniem narządu wzroku.

 

Zadanie 2.Z.25. Parametry okoruchowe wskazujące na zmęczenie wśród dyspozytorów, szczególnie na stanowiskach nr 1

 

W ramach realizacji zadania przeprowadzono również badania laboratoryjne, które obejmowały 3 warianty pracy: z 22” monitorem, z 10” tabletem oraz z papierowymi źródłami informacji. Przed pracą oraz po każdym z wariantów pracy osoby badane wypełniały kwestionariusze dotyczące obciążenia narządu wzroku i układu mięśniowo-szkieletowego oraz przeprowadzane były testy okulograficzne. Wyniki wykazały, że praca przy każdym rodzaju urządzenia (tablet, komputer stacjonarny) oraz z dokumentami w formie papierowej wpływała istotnie statystycznie na parametry pracy wzrokowej. Po pracy obserwowano m.in. mniejszą częstość fiksacji i sakad, prędkość sakad czy też krótszą ścieżkę wzroku. Można więc na tej podstawie stwierdzić, że zadania wykonywane były wolniej, szczególnie po pracy z urządzeniami elektronicznymi.

Wykorzystując wyniki przeprowadzonych badań i ekspertyz ergonomicznych, opracowano wytyczne dotyczące organizacji pracy z wykorzystaniem nowoczesnych urządzeń informatycznych i komunikacyjnych z wyświetlaczem.

Na podstawie zebranych danych o konsekwencjach zdrowotnych pracy na komputerze oraz wytycznych opracowano poradnik adresowany jest do osób pracujących z komputerami stacjonarnymi, tabletami i notebookami, a także na stanowiskach pracy z wieloma monitorami. Zebrane informacje wykorzystano także do opracowania materiałów informacyjnych do zamieszczenia na stornach internetowych oraz opracowano materiały szkoleniowe, a następnie przeprowadzono szkolenia pilotażowe.

Wyniki zadania przedstawiono w 3 publikacjach do czasopism o zasięgu krajowym i międzynarodowym oraz zaprezentowano na 1 konferencji o zasięgu krajowym i 1 o zasięgu międzynarodowym.


Jak zorganizować ergonomiczne stanowisko z komputerem? Tablet, laptop, stanowisko z jednym i wieloma monitorami

Autor: dr inż. Joanna Kamińska, dr Tomasz Tokarski, CIOP-PIB
2016 r.



Jednostka: Pracownia Biomechaniki

Okres realizacji: 01.01.2014 – 31.12.2016