Opracowanie i wykonanie stanowisk badawczych oraz procedur, instrukcji i kart do badań elektroizolacyjnych drabin, narzędzi ręcznych i osłon przeznaczonych do prac pod napięciem zgodnie z aktualnymi wymaganiami norm europejskich

Kierownik projektu: dr hab. inż. Marek Dźwiarek

Streszczenie projektu:

Rosnące wymagania odbiorców w zakresie utrzymania ciągłości dostaw energii elektrycznej, a także wymagania wynikające z potrzeby obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych w ruchu skutkują koniecznością coraz częstszego prowadzenia prac remontowych i konserwacyjnych w warunkach niewyłączania zasilania elektrycznego (prace pod napięciem lub w pobliżu napięcia), tj. w warunkach wysokiego ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Także w warunkach odłączenia zasilania elektrycznego lub możliwości wystąpienia wysokich potencjałów elektryczności statycznej konieczne jest stosowanie środków bezpieczeństwa ograniczających ryzyko porażenia (rażenia). Z tego względu, w pracach związanych z obsługą urządzeń i instalacji elektrycznych, stosowanie elektroizolacyjnych środków ochronnych spełniających określone wymagania i sprawnych w sensie możliwości dopuszczenia ich do użytkowania jest ważnym elementem zapewniania bezpieczeństwa pracowników w warunkach występowania zagrożeń elektrycznych.

Osłony elektroizolacyjne elastyczne i sztywne są środkami ochrony przed zagrożeniem porażeniem prądem elektrycznym. Zapewniają one izolację od strony wysokiego potencjału. Elektroizolacyjne osłony elastyczne i sztywne są dodatkowymi środkami bezpieczeństwa i powinny być stosowane łącznie z innymi środkami bezpieczeństwa, szczególnie z grupy środków podstawowych, takich jak rękawice z materiału izolacyjnego, hełmy elektroizolacyjne i inne. Elektroizolacyjne osłony elastyczne i sztywne powinny stanowić wyposażenie każdego elektryka, który wykonuje prace naprawcze i konserwacyjne związane z sieciami i urządzeniami elektroenergetycznymi.

Producenci i importerzy wyposażenia elektroizolacyjnego stosowanego jako środki ochronne przed skutkami działania prądu elektrycznego podlegają przepisom ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (DzU Nr 229, poz. 2275). Sytuacja prawna obliguje podmioty wprowadzające wyposażenie elektroizolacyjne na rynek do zapewnienia i potwierdzenia zgodności ich wyrobów z odpowiednimi wymaganiami szczegółowymi zawartymi w normach europejskich. Oznacza to konieczność przeprowadzenia laboratoryjnych badań typu wyrobu i dopełnienia procesu oceny zgodności z wymaganiami w ramach procedury certyfikacyjnej.

Celem prac podjętych w ramach zadania badawczego było opracowanie i wykonanie stanowisk badawczych oraz opracowanie instrukcji organizacji badań, procedur badawczych oraz kart badań i sprawdzeń umożliwiających prowadzenie badań typu, wyrywkowych i okresowych wybranych rodzajów wyposażenia ochronnego do prac pod napięciem. Zakres prac przewiduje również przeprowadzenie walidacji wykonanych stanowisk badawczych oraz weryfikację opracowanej metodyki badań.

W ramach zadania opracowano i wykonano stanowiska badawcze do badań drabin elektroizolacyjnych i narzędzi ręcznych stosowanych do prac pod napięciem. Opracowano i wykonano stanowiska badawcze do badań osłon elektroizolacyjnych elastycznych (zgodnie z normą PN-EN 61497:2004 Prace pod napięciem. Osłony izolacyjne elastyczne na przewody)i osłon elektroizolacyjnych sztywnych (zgodnie z normą PN‑EN 61229:2000+A2:2004 Osłony izolacyjne sztywne do prac pod napięciem na urządzeniach prądu przemiennego). Opracowano także szczegółowe metodyki prowadzenia badań zgodnie z wymaganiami normatywnymi, których zakres dostosowano do prowadzenia badań typu, wyrywkowych i okresowych. Opracowano metodykę prowadzenia badań oraz kryteria akceptacji wyników badań i sprawdzeń w celu orzekania o zgodności wyrobów z wymaganiami. Opracowano i wykonano stanowiska do badań umożliwiające prowadzenie badań zgodnie z przyjętą metodyką oraz wykonano i zgromadzono niezbędne wyposażenie pomiarowo-badawcze i pomocnicze umożliwiające realizację badań i sprawdzeń dotyczących właściwości ogólnych, mechanicznych, elektrycznych, związanych ze środowiskiem i związanych z dostawą do użytkownika. Opracowano również metodykę szacowania niepewności pomiarów wykonywanych podczas badań.

Spełniając wymagania elastycznego zakresu akredytacji, opracowano instrukcje organizacji badań I09-NB „Organizacja badań osłon elektroizolacyjnych elastycznych” i I10-NB „Organizacja badań osłon elektroizolacyjnych sztywnych” oraz dokonano odpowiednich zmian w procedurach badawczych NBR-10 „Badania elektryczne wyposażenia elektroizolacyjnego” i NBR-12 „Badania tłumienia płomienia wyposażenia elektroizolacyjnego”. Opracowano także wzory kart badań i sprawdzeń umożliwiające rejestrację uzyskiwanych wyników, które dołączono do instrukcji organizacji badań w formie załączników. Opracowane instrukcje i karty badań i sprawdzeń, w połączeniu z procedurami badawczymi, umożliwiają prowadzenie badań typu, wyrywkowych i okresowych odpowiednio do rodzaju badanego wyposażenia. Przeprowadzono badania weryfikacyjne osłon elektroizolacyjnych elastycznych i osłon elektroizolacyjnych sztywnych, które potwierdziły przydatność i poprawność wykonanych opracowań.

Wyniki zadania przedstawiono w 3 publikacjach w czasopismach o zasięgu krajowym oraz zaprezentowano na 1 konferencji krajowej.

Zadanie 3.G.15. Przykłady osłon elektroizolacyjnych sztywnych

Jednostka: Pracownia Elektronicznych Systemów Ochronnych

Okres realizacji: 01.01.2017 – 31.12.2018