OBRAZ PO EPIDEMII

 
Wzrastająca niepewność pracy

W pojawiających się w prasie zagranicznej artykułach, których tytuły można sparafrazować ogólnie jako postpandemic picture, kreślone są różne scenariusze, dotyczące przede wszystkich przyszłości gospodarek, ale także sytuacji społecznej krajów, w tym sytuacji pracowników tych krajów. Wnioskiem ogólnym jest to, że czasowe (czasem definitywne) zamknięcie wielu firm (w tym głównie małych i mikroprzedsiębiorstw) spowodowało, niespotykany od czasów kryzysu z 2008 r., wzrost niepewności i lęku o zatrudnienie wśród ogromnej rzeszy pracowników.

Niestety, sytuacja wielu średnich i dużych firm nie jest bardziej optymistyczna. Ich właściciele lub zarządzający są bowiem często zmuszeni do podejmowania działań zmierzających do zmniejszenia kosztów drogą redukcji zatrudnienia. W najlepszym razie, duża liczba pracowników może ciągle pozostać (niedobrowolnie) pracownikami zdalnymi w bliżej nieokreślonej perspektywie czasowej. Mowa tutaj o tych osobach zatrudnionych przez duże korporacje, a pracujących w tzw. open space, których liczba przebywająca w biurach będzie musiała być drastycznie ograniczona w czasie epidemii.

Zanikające sektory gospodarki, rozkwit innych (np. sektora IT, ale także usług kurierskich, dostawczych), spowoduje znaczące zmiany na rynkach pracy, a dla wielu osób będzie to oznaczało konieczność przekwalifikowania się. Jednym słowem czeka nas masowa restrukturyzacja przedsiębiorstw, jednych w większym, innych - w mniejszym stopniu. Takie sytuacje narażają pracowników na stres i wspomnianą niepewność zatrudnienia i wymagają szczególnego zachowania pracodawców i zarządzających. Z badań wiemy bowiem, że nawet w sytuacji zmian i restrukturyzacji można zadbać o zdrowie psychiczne pracowników. Kamieniem węgielnym właściwej polityki w tym okresie jest wspomniana wyżej właściwa komunikacja z pracownikami. Oznacza to, że ci ostatni powinni mieć rzetelną informację do pracodawców na temat polityki firmy w zakresie podtrzymania/uruchomienia działalności firmy, jej najbliższych celów. Powinni wiedzieć, jakie są plany odnośnie do zatrudnienia personelu i czy przewidywane są zmiany w tym zakresie. Jeśli w wyniku epidemii konieczne jest przeprowadzenie restrukturyzacji firmy, wówczas jedynym warunkiem dbałości o samopoczucie pracowników jest dokonanie tego procesu z ich aktywnym udziałem. W każdej sytuacji komunikacja pomiędzy pracodawcą a pracownikiem powinna być obustronna. Jednak wtedy, gdy konieczne jest dokonywanie zasadniczych zmian w firmie, a szczególnie w sytuacji zwiększonej niepewności pracy i obniżonej kontroli pracowników nad swoją pracą, jaką jest sytuacja epidemii, wzajemna komunikacja ma ogromne znaczenie. W praktyce oznacza to, że pracownik ma możliwość wypowiadania swoich sugestii, obaw, a także postulatów dotyczących usprawnienia organizacji swojej pracy. Partycypacja pracownicza zwiększa bowiem poczucie kontroli, czyli wpływu na sprawy, które pozostają jeszcze w zakresie naszej kontroli, w ogólnie trudno kontrolowalnej sytuacji epidemii.