Odległość osłon od strefy zagrożenia

Zachowanie odległości bezpieczeństwa jest jednym z warunków spełniania funkcji ochronnych przez osłonę lub inną konstrukcję ochronną. Odległości te zależą od wymiarów strefy niebezpiecznej oraz konstrukcji ochronnej, w tym ewentualnych otworów w osłonach i ich kształtu, a także sposobu sięgania (ręką, nogą, ponad, pod, obok itp.) oraz cech antropometrycznych (zależnych m.in. od wielu człowieka), a także oszacowanego ryzyka.

Ochrona przed dostępem do strefy niebezpiecznej – ponad ogrodzeniem ochronnym – jest zapewniona wówczas, gdy ogrodzenie znajduje się w tzw. odległości bezpieczeństwa. W odpowiednich tabelach w normie PN-EN ISO 13857 przedstawiono wartości tych odległości, w zależności od wysokości ogrodzenia ochronnego dla różnych wysokości strefy niebezpiecznej.

W przypadku najbardziej rozpowszechnionych w przemyśle ogrodzeń ochronnych wykonanych z siatki lub kraty konieczne jest sprawdzenie odległości bezpieczeństwa związanej z możliwością sięgania do strefy niebezpiecznej poprzez otwory w siatce (rys.10).

Rys. 10. Ogrodzenie ochronne z siatki

Należy zwrócić uwagę na fakt, że producenci maszyn czasami zostawiają w dolnej części ogrodzenia wolną przestrzeń ułatwiającą prowadzenie prac porządkowych, uwzględniając przy tym tylko aspekty związane z utrudnieniem dostępu do strefy niebezpiecznej kończynami dolnymi. Zwykle nie biorą pod uwagę tego, że pod dolną krawędzią ogrodzenia możliwe jest swobodne sięgnięcie górną kończyną do tej strefy.

Innym aspektem, który należy wziąć pod uwagę przy doborze ogrodzenia ochronnego zgodnie z wytycznymi z ww. normy, jest sprawdzenie, czy ogrodzenie po wejściu operatora w strefę niebezpieczną nie umożliwia mu swobodnego zamknięcia drzwi ochronnych, wyposażonych w zamek bezpieczeństwa z funkcją ryglowania, oraz potwierdzenia ich zamknięcia poprzez swobodny dostęp do panelu kontrolnego zamka. Często zdarza się, że panel ten jest montowany bezpośrednio na ogrodzeniu w pobliżu drzwi. Odpowiednio dobrana wysokość ogrodzenia i wielkość otworu siatki może nie stanowić wystarczającego zabezpieczenia – operator z wewnątrz strefy chronionej może sięgnąć do panelu kontrolnego, potwierdzić zamknięcie strefy i spowodować uruchomienie maszyny.

W przypadku zrobotyzowanych stanowisk pracy w przemyśle meblowym, powinny być stosowane wyłącznie dystansowe ogrodzenia ochronne, które uniemożliwiają lub ograniczają dostęp do strefy zagrożenia ze względu na swoje wymiary i odległość od tej strefy. Wysokość ogrodzenia takich stanowisk pracy powinna wynosić minimum 1400 mm, a odległość ogrodzenia ochronnego od strefy niebezpiecznej chroniąca przed zmiażdżeniem operatora min. 500 mm – zgodnie z PN-EN ISO 13854. Muszą one ponadto spełniać wymagania norm PN-EN ISO 14120 oraz PN-EN ISO 13857.