| Nazwa | Tetranitrometan | | Numer CAS | 509-14-8 | | Synonimy | czteronitrometan |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Oxid. Liq. 1 (Ciecz utleniająca), H271;
Acute Tox. 3, oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301;
Acute Tox. 1, Inhal. 1 (Toksyczność ostra, kat.1 – droga oddechowa), H330;
Skin Irrit. 2 (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 2), H315;
Eye Irrit. 2 (Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy, kat. 2), H319;
Carc. 2 (Rakotwórczość kat. 2), H351;
STOT SE 3 (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie jednorazowe, kat. 3), H335;
| | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |    | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H271: Może spowodować pożar lub wybuch; silny utleniacz.
H301: Działa toksycznie po połknięciu.
H315: Działa drażniąco na skórę.
H319: Działa drażniąco na oczy.
H330: Wdychanie grozi śmiercią.
H335: Może powodować podrażnienie dróg oddechowych.
H351: Podejrzewa się, że powoduje raka .
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P220: Trzymać z dala od odzieży i innych materiałów zapalnych.
P260: Nie wdychać pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P284: [W przypadku nieodpowiedniej wentylacji] stosować indywidualne środki ochrony dróg oddechowych.
P301 + P310: W przypadku połknięcia: natychmiast skontaktować się z ośrodkiem zatruć lub lekarzem.
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
| | Dodatkowe kody zwrotów | |
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 0,04 mg/m3 | | NDSCh: | - | | NDSP: | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 196,04
Stan skupienia w temp. 20°C: oleista ciecz
Barwa: bezbarwna lub żółta
Zapach: ostry, drażniący
Temperatura topnienia: 13,8°C
Temperatura wrzenia: 126°C
Temperatura zapłonu: powyżej 100°C
Gęstość w temp. 25°C: 1,62 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 6,77
Prężność par:
- w temp. 20°C: 11,2 hPa
- w temp. 30°C: 19,9 hPa
Stężenie pary nasyconej:
- w temp. 20°C: 90 g/m3
- w temp. 30°C: 155 g/m3
Rozpuszczalność w wodzie: nie rozpuszcza się
Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym | | Właściwości dodatkowe | Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: 1,4384
Lepkość gazu w temp. 20°C: 1,76 mPa s
Ciepło parowania w temp. wrzenia: 207 J/g
Ciepło spalania cieczy: -2,2 kJ/g |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur, doustnie) - 134 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - 147 mg/m3 (4 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja toksyczna, drażniąca i hepatotoksyczna, hamuje czynność krwinek czerwonych (wywołuje methemoglobinemię).
Drogi wchłaniania: drogi oddechowe, przewód pokarmowy; brak danych o wchłanianiu przez nie uszkodzoną skórę.
Objawy zatrucia ostrego: w postaci pary powoduje zaczerwienienie spojówek, ból i łzawienie oczu, kaszel, ból i drapanie w gardle, zawroty głowy, duszność z ryzykiem obrzęku płuc lub/i zapalenia płuc i oskrzeli.
Skażenie skóry ciekłą substancją wywołuje zaczerwienienie, ból, stan zapalny.
Skażenie oczu ciekłą substancją powoduje łzawienie ból, zaczerwienienie z ryzykiem uszkodzenia rogówki.
Drogą pokarmową wywołuje nudności, wymioty, bóle brzucha; może wystąpić methemoglobinemia i uszkodzenie wątroby.
Objawy zatrucia przewlekłego: opisywano niedokrwistość. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, Atrovent i deksametazon do podawania inhalacyjnego, hydrokortyzon, furosemid, błękit metylenowy (1%) w amp., witamina C w amp. po 500 mg.
Odtrutki: błękit metylenowy (1%) w amp. do podawania dożylnego, witamina C w amp. po 500 mg do stosowania w warunkach szpitalnych.
Leczenie: tlen, postępowanie objawowe; odtrutka specyficzna w warunkach szpitalnych.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. Podawać tlen, najlepiej przez maskę. W razie duszności (trudności w oddychaniu) podać do wdychania Atrovent (1-2 rozpylenia). Pilnie wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Należy kontynuować podawanie tlenu. Ze względu na zagrożenie wystąpieniem obrzęku płuc założyć stałą drogę dożylną. W razie duszności, z objawami spastycznymi oskrzelowymi, należy podać inhalacyjnie deksametazon. W razie rozpoczynającego się obrzęku płuc - dożylnie hydrokortyzon, furosemid. Transport do szpitala (ośrodka ostrych zatruć) karetką reanimacyjną bez przerywania podawania tlenu.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
W razie zaburzeń oddychania zaintubować, prowadzić oddech za pomocą aparatu typu AMBU z podawaniem tlenu. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają założenie stałej drogi dożylnej, podanie dożylnie hydrokoryzonu, furosemidu.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, umyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej. Na uszkodzoną skórę założyć jałowy opatrunek.
Pomoc lekarska:
W razie wystąpienia zmian skórnych wskazana konsultacja dermatologiczna. Oblanie dużej powierzchni skóry może stanowić ryzyko zatrucia inhalacyjnego.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
Konieczna konsultacja okulistyczna wobec ryzyka uszkodzenia rogówki. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniami lekarza okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
W razie pomyłkowego połknięcia poszkodowany powinien natychmiast wywołać u siebie wymioty. Później nie prowokować wymiotów. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym w zależności od objawów. W każdym przypadku transport do szpitala karetką reanimacyjną PR ze względu na ryzyko methemoglobinemii oraz uszkodzenia wątroby i ewentualnie wskazania do stosowania odtrutki specyficznej.
Nieprzytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska:
Ze względu na ryzyko wystąpienia methemoglobinemii transport do szpitala (ośrodka ostrych zatruć) karetką reanimacyjną PR. |
|
|
|
|
