| Nazwa | Fluorowodór | | Numer CAS | 7664-39-3 | | Synonimy | kwas fluorowodorowy bezwodny |
|
|
| KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
| |
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
| Klasyfikacja CLP | Acute Tox. 2(*) inhal. (Toksyczność ostra, kat.2 – droga oddechowa), H330;
Acute Tox. 1, dermal (Toksyczność ostra, kat.1 – skóra), H310;
Acute Tox. 2(*), oral (Toksyczność ostra, kat.2 – droga pokarmowa), H300;
Skin Corr. 1A (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1A), H314; | | Oznakowanie CLP | | Piktogramy GHS |   | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H330: Wdychanie grozi śmiercią.
H310: Grozi śmiercią w kontakcie ze skórą.
H300: Połknięcie grozi śmiercią.
H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
| | Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P260: Nie wdychać pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy.
P262: Nie wprowadzać do oczu, na skórę lub na odzież.
P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P304 + P340: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić mu warunki do swobodnego oddychania.
P303 + P361 + P353: W PRZYPADKU KONTAKTU ZE SKÓRĄ (lub z włosami): Natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody [lub prysznicem].
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
P315: Natychmiast zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza.
P405: Przechowywać pod zamknięciem.
P403: Przechowywać w dobrze wentylowanym miejscu.
| | Dodatkowe kody zwrotów | |
| | Dodatkowe informacje | |
|
|
| WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
| NDS: | 0,5 mg/m3 | | NDSCh: | 2 mg/m3 | | NDSP: | - |
|
|
|
| METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
PN-Z-04093-01:1974(w)
PN-Z-04093-03:1982(w) |
|
|
| WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
| Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 20,01
Stan skupienia w temp. 20°C: gaz
Barwa: bezbarwny
Zapach: ostry, duszący
Temperatura topnienia (1013 hPa): -83,37°C
Temperatura wrzenia (1013 hPa): 19,5°C
Gęstość gazu (20°C, 1013 hPa): 3,17 g/dł
Gęstość cieczy (0°C): 1,003 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 0,7
Prężność gazu w temp. 20°C: 0,11 MPa
Stężenie pary nasyconej w temp. 20°C: gaz
Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona | | Właściwości dodatkowe | Temperatura krytyczna: 188°C
Ciśnienie krytyczne: 6,48 MPa
Współczynnik załamania światła w temp. 20°C: brak danych
Lepkość gazu (15°C, 10-1000 hPa): 0,012 mPa s
Lepkość cieczy (0°C): 0,256 mPa s
Ciepło właściwe (20°C, 1013 hPa): Cp = 12,56 J/(g K), Cv = 2,315 J/(g K)
Ciepło parowania (19,5°C): 336,83 J/g |
|
|
| INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - 0,03-0,1 mg/m3
LD50 (szczur, doustnie) - brak danych
LC50 (szczur, inhalacja) - 1059 mg/m3 (1 h)
LD50 (królik, szczur, skóra) - brak danych
LC50 (świnka morska, inhalacja) - 3591 mg/m3 (15 min)
LCL0 (człowiek, inhalacja) - 41,5 mg/m3
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja żrąca i bardzo toksyczna; powoduje hipokalcemię z tężyczką i działaniem kardiotoksycznym.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, skórę, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary wywołują ból i łzawienie oczu, ból gardła, kaszel, krwawienie z nosa, chrypkę, duszność wskutek skurczu głośni i oskrzeli. Obrzęk płuc może wystąpić po okresie utajenia (do 48 godzin). Spadek poziomu jonów wapnia doprowadza do tężyczki, drgawek, zaburzeń rytmu serca, migotania komór, wstrząsu. Stężenie śmiertelne dla człowieka wynosi ok. 40 mg/m3.
Skażenie skóry powoduje głębokie, bolesne oparzenia i zagraża spadkiem zawartości wapnia we krwi, z tężyczką i zaburzeniami rytmu serca, po oparzeniu stężonym roztworem 2-10% powierzchni skóry.
Skażenie oczu wywołuje oparzenie powiek, spojówek, rogówki z jej perforacją.
Drogą pokarmową roztwór fluorowodoru wywołuje oparzenie chemiczne błony śluzowej jamy ustnej, gardła, przełyku, krwawienie z przewodu pokarmowego i zmiany jak w zatruciu inhalacyjnym i przez skórę.
Objawy zatrucia przewlekłego: fluoroza - zmiany struktury kości, zaburzenia ze strony układu nerwowego i serca. Krwawienia z nosa. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, prep. Atrovent w kapsułkach i deksametazon do podawania inhalacyjnego, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Uwaga: osoby udzielające pomocy zatrutemu muszą nosić ubrania ochronne (w tym rękawice).
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji leżącej lub półleżącej; wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Podać jak najszybciej tlen do oddychania i kontynuować podawanie tlenu przez 2-4 godziny, jeśli nie ma zaburzeń oddechu. Chronić przed utratą ciepła. W razie chrypki, trudności w oddychaniu i mówieniu, świszczącego oddechu, podać do inhalacji Atrovent z kapsułki. Pilnie wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Kontynuować tlenoterapię. Założyć stałą drogę dożylną, podać dożylnie: 10 ml Calcium gluconicum (10%). Osłuchowe zmiany nad płucami i objawy skurczu głośni (bezgłos, stridor) uzasadniają podawanie deksametazonu drogą inhalacyjną, dożylnie hydrokortyzonu, furosemidu. Brak poprawy uzasadnia intubację dotchawiczą i natychmiastowy transport do szpitala karetką reanimacyjną PR. Należy stale nadzorować akcję serca (EKG). Pojawienie się zaburzeń rytmu serca, spadku ciśnienia krwi, objawów tężyczki (objaw Chvostka dodatni, wzmożone odruchy ścięgnowe lub drgawki) uzasadniają ponowne podawanie dożylne preparatów wapnia. Transport karetką reanimacyjną PR do szpitala (najlepiej ośrodka ostrych zatruć) bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.
OBLANIE (OPARZENIE) SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Natychmiast obficie spłukać bieżącą, zimną wodą z jednoczesnym zdjęciem odzieży. Nie stosować środków zobojętniających (alkalizujących). Na oparzoną skórę nakładać żel zawierający Calcium gluconicum.
Pomoc lekarska:
Ostrożne, podskórne iniekcje Calcium gluconicum 10% (1 ml/cm˛ skóry) w miejsca oparzone. Kontynuowaă postćpowanie jak w zatruciu inhalacyjnym: podawać dożylnie Calcium gluconicum. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR bez przerywania leczenia i pod nadzorem lekarza, z zapewnieniem pomocy chirurgicznej.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.
Uwaga: osoby narażone na skażenie fluorowodorem powinny być pouczone o konieczności i sposobie natychmiastowego płukania oczu.
Pomoc lekarska:
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska:
Podać do wypicia roztwór węglanu wapnia lub mleko. Poza tym niczego nie podawać doustnie. Nie wywoływać wymiotów. Nie podawać środków alkalizujących.
Pomoc lekarska:
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Podać pozajelitowo 10 ml Calcium gluconicum (10%). Stale nadzorować akcję serca i układ krążenia (EKG, pomiar ciśnienia tętniczego krwi). Pojawienie się zaburzeń rytmu serca, spadku ciśnienia krwi, drgawek lub tężyczki uzasadnia ponowne podawanie dożylne preparatu wapnia. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. |
|
|
|
|
