Misją Instytutu jest dzialalność naukowo-badawcza prowadząca do nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych użytecznych w kształtowaniu warunków pracy zgodnych z zasadami bezpieczeństwa pracy i ergonomii oraz ustalanie podstaw naukowych do właściwego ukierunkowywania polityki społeczno-ekonomicznej państwa w tym zakresie.
Wyszukiwanie w bazie wiedzy
CZYNNIK BIOLOGICZNY |
GRUPA ZAGROŻENIA |
DZIAŁANIE NA CZŁOWIEKA |
PROFILAKTYKA |
WIRUSY |
|||
Wirus grypy (A, B i C) |
2 |
Grypa, zaplenia płuc |
Szczepienia ochronne (tylko na typ A i B), izolacja grup wysokiego ryzyka, przestrzeganie zasad higieny w miejscu pracy |
Pozostałe wirusy grypy o niskiej patogenności (A/H7N2, A/H9N2) |
1 |
Objawy grypopodobne, zapalenie spojówek |
Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, izolacja ferm w ogniskach choroby |
Wirus pryszczycy (należący do rodziny Picornaviridae.) |
2 |
Pryszczyca (Foot and mouth disease – FMD) Zakażenie człowieka występuje bardzo rzadko i przebiega zazwyczaj łagodnie lub nawet jako zakażenie bezobjawowe. |
Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna, opatrywanie ran, dezynfekcja rąk |
Wirusowe Zapalenie Wątroby typu E |
3 |
Jest czynnikiem etiologicznym zapalenia wątroby typu E
Rezerwuar to świnie i dzikie zwierzęta (np. dziki, jelenie). |
Przestrzeganie zasad higieny, mycie rąk, dezynfekcja powierzchni i rąk, sterylizacja. |
Wirus SARS-CoV-2 |
3 |
Wywołuje ostrą chorobę układu oddechowego - COVID-19. |
Ochrony osobiste (gł. ochrona dróg oddechowych), rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny (mycie rąk, dezynfekcja powierzchni i rąk), zapewnienie fizycznego oddalenia poprzez zachowanie odległości co najmniej 2 metrów między pracownikami, wprowadzenie rotacji lub systemu zmianowego między pracownikami |
BAKTERIE |
|||
Campylobacter jejun,Campylobacter spp. |
2 |
Kampylobakterioza - biegunka, nudności, wymioty, skurcze brzucha, objawy grypopodobne, zwiększa ryzyko zapalnej choroby jelit oraz schorzeń narządów spoza układu trawiennego. |
Przestrzeganie zasad higieny, mycie rąk, dezynfekcja powierzchni i rąk, sterylizacja, ochrony osobiste |
Salmonella sp. |
2 |
Salmoneloza - nieżyt żołądkowo-jelitowy o zróżnicowanym przebiegu |
Ochrony osobiste, dezynfekcja i sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni. |
Listeria monocytogenes |
2 |
Listerioza – mogąca przebiegać pod postacią zapalenia opon i mózgu, anginy z posocznicą, zaplenia skóry, spojówek i węzłów oraz przewlekłego zaplenia narządów rodnych |
Ochrony osobiste, ochrona kobiet w ciąży, zwalczanie gryzoni, dezynfekcja i sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Clostridium perfringens (laseczka zgorzeli gazowej), Clostridium spp. |
2 |
Zgorzel gazowa, zatrucie pokarmowe wywołane przez toksynę C. perfringens cechuje się wysokim wskaźnikiem zapadalności, bakteria powoduje objawy bólowe w nadbrzuszu, nudności oraz wodnistą biegunkę, martwicze zapalenie jelit
Do zakażenia dochodzi na skutek spożycia skażonych produktów spożywczych (bakterie odporne na gotowanie i zamrażanie) |
Ochrony osobiste, dezynfekcja i sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Yersinia enterocolitica |
2 |
Jersinioza - bóle brzucha, gorączka i biegunka. |
Ochrony osobiste, dezynfekcja i sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Escherichia coli |
2 |
Oportunistyczne zapalenia jelit, biegunki, zakażenia układu oddechowego. |
Ochrony osobiste, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Enterococcus spp./ paciorkowce kałowe |
2 |
Oportunistyczne zapalenia dróg moczowych, pęcherzyka żółciowego, wsierdzia, rzadziej bakteriemia. |
Ochrony osobiste, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniae |
2 |
Zakażenia dróg moczowych i innych narządów, reakcje immunotoksyczne wywołane wdychaną endotoksyną. |
Ochrony osobiste, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) |
2 |
Zakażenia ropne, stany zapalne dróg oddechowych i innych narządów, zatrucia pokarmowe, posocznica, alergia skórna |
Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna, opatrywanie ran, dezynfekcja rąk |
Streptococcus spp. |
2 |
Zapalenie płuc, wsierdzia, jamy ustnej, dróg moczowych i innych narządów, próchnica zębów. |
Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna, opatrywanie ran, dezynfekcja rąk |
Corynebacterium spp. |
2 |
Angina, czyraczyce, zapalenie ucha, reakcje alergiczne |
Ochrony osobiste, opatrywanie ran, redukcja zapylenia, oświata zdrowotna |
Erysipelothrix rhusiopathiae (włoskowiec różycy) |
2 |
Różyca – postać skórna, rzadziej powikłania w postaci zaplenia stawów i wsierdzia |
Ochrony osobiste, opatrywanie ran, dezynfekcja, oświata zdrowotna, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk |
Mycobacterium avium/intracellulare (prątek gruźlicy ptasiej), M.bovis (u bydła) |
2 |
Gruźlica płucna i pozapłucna (kostno-stawowa, węzłów chłonnych, skóry i opon mózgowo-rdzeniowych) |
Ochrony osobiste, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Szczepy bakterii oporne na antybiotyki m.in. E. coli (ESBL) oraz S. aureus (MRSA), Enterococcus spp. (VRE), Klebsiella pneumoniae (KPC) |
2 |
Trudno gojące się zakażenia ropne skóry, przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych, zatrucia pokarmowe, posocznica |
Ochrony osobiste, opatrywanie ran, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, częste mycie i dezynfekcja rąk, dezynfekcja powierzchni |
Leptospira interrogans |
2 |
Leptospiroza - może przebiegać bezobjawowo, ale może występować również w ciężkiej postaci, kończącej się zgonem. Objawia się gorączką, bólami grypopodobnymi, wysypką na skórze, dreszczami, wymiotami, zaburzeniami widzenia, zmianami w nerkach, płucach, sercu, rzadziej w mózgu. |
Zwalczanie gryzoni, ochrony osobiste, opatrywanie ran, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, częste mycie i dezynfekcja rąk, dezynfekcja powierzchni |
Staphylococcus spp. |
1 |
Reakcje alergiczne |
Ochrony osobiste, dezynfekcja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy |
Bacillus cereus, Bacillus spp. |
1 |
Reakcje alergiczne, zatrucia pokarmowe |
Ochrony osobiste, dezynfekcja, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy |
Burkholderia malli,i Burkholderia pseudomallei |
3 |
Nosacizna - zapalenia płuc z towarzyszącym bólem w klatce piersiowej i kaszlem, może się również pojawić owrzodzenie tchawicy z towarzyszącą ostrą gorączką oraz bólami mięśniowym. |
Ochrony osobiste, opatrywanie ran, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni |
Brucella sp. |
3 |
Bruceloza ostra lub przewlekła, dreszcze, poty, osłabienie, utrata apetytu, bóle głowy, bóle mięśni i stawów, powiększenie wątroby i śledziony, często dochodzi do zapalenia jąder i najądrzy, zapalenia stawów krzyżowo-biodrowych i kręgosłupa. |
Ochrony osobiste, opatrywanie ran, oświata zdrowotna, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni. |
Coxiella burnetii |
3 |
Gorączka Q – może przebiegać bezobjawowo lub z wysoką gorączką, zaburzeniami układu oddechowego i silnym bólem głowy, bólami mięśni, objawami grypopodobnymi, światłowstrętem, czasem choroba przybiera formę przewlekłą i prowadzi do zapalenia wsierdzia, przewlekłego zapalenia wątroby i zaburzeń w funkcjonowaniu innych organów. |
Ochrony osobiste, opatrywanie ran, oświata zdrowotna, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, dezynfekcja rąk i powierzchni. |
GRZYBY |
|||
Aspergillus fumigatus/ kropidlak pospolity |
2 |
Aspergiloza płuc, alveolitis allergica, astma, alergiczny nieżyt nosa, wytwarza mikotoksyny (fumigilina, gliotoksyna, kwas helwelowy). |
Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji, dezynfekcja i sterylizacja pomieszczeń |
Candida albicans |
2 |
Kandydoza skóry, paznokci, jamy ustnej |
Stosowanie mydeł i zasypek przeciwgrzybicznych, doskonalenie wentylacji, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna |
Cryptococcus neoformans |
2 |
Kryptokokoza, zapalenie płuc i opon |
Ochrony osobiste, dezynfekcja powierzchni, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna |
Microsporum spp. |
2 |
Zakażenia skóry (dermatofitozy), działanie alergizujace |
Ochrony osobiste, dezynfekcja powierzchni, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna |
Penicillium spp. |
1 |
Alveolitis allergica, astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa |
Ochrony osobiste, dezynfekcja powierzchni, doskonalenie wentylacji, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna |
PASOŻYTY |
|||
Cryptosporidium parvum i Cryptosporidium spp. |
2 |
Kryptosporydioza, zapalnie żołądka i jelit, biegunki |
Ochrony osobiste, dezynfekcja powierzchni, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, oświata zdrowotna |
Toxoplasma gondii |
2 |
Toksoplazmoza, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenia siatkówki i naczyniówki oka. |
Dezynfekcja powierzchni, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, higieniczne mycie i dezynfekcja dłoni, oświata zdrowotna |
Trichinella spiralis |
2 |
Włośnica - występuje gorączka, nudności, wymioty oraz zaburzenia żołądkowo-jelitowe, poxniej w wyniku osiedlania oraz otorbiania się larw w mięśniach pojawiają się silne bóle mięśniowe. |
Dezynfekcja powierzchni, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, higieniczne mycie i dezynfekcja dłoni, oświata zdrowotna |
PRIONY - Czynniki niekonwencjonalne kojarzone z gąbczastymi encefalopatiami przenośnymi (TSE) |
|||
Pasażowalne encefalopatie gąbczaste (Transmissible Spongiform Encephalopathy – TSE)
|
3 |
Zaburzenia neurologiczne, w tym zaburzenia snu, zmiany osobowości, osłabienie, drgawki, utrata wzroku, utrata zdolności używania mowy i pisma lub rozumienia, a także postępująca demencja. Proces chorobowy kończy się zgonem |
Jedynym skutecznym środkiem zapobiegającym rozprzestrzenianiu się choroby jest eliminacja bydła chorego na BSE. Stosowanie środków ochrony osobistej, pojemników do dezynfekcji zanurzeniowej noży i narzędzi, odpowiednia sterylizacja i dezynfekcja. |