Wykaz Projektów
Streszczenie

Badanie uciążliwości i narażenia na hałas, w tym na hałas niskoczęstotliwościowy, emitowany przez turbiny i elektrownie wiatrowe

Kierownik projektu: dr hab. inż. Dariusz Pleban, prof. nadzw. CIOP-PIB

Streszczenie projektu:

 

Celem projektu było opracowanie metody oceny uciążliwości i narażenia na hałas na stanowiskach pracy personelu obsługującego elektrownie wiatrowe oraz określenie wpływu hałasu niskoczęstotliwościowego na pracowników, których stanowiska pracy są zlokalizowane w pobliżu elektrowni/turbin wiatrowych (tj. w odległości do 3 km).

 Rozwojowi energetyki wiatrowej w Polsce towarzyszy zarówno wzrost liczby osób zatrudnionych na stanowiskach pracy związanych z energetyką wiatrową, w tym osób zatrudnionych do obsługi i prac serwisowych turbin wiatrowych (600 osób wg ostatnich danych PSEW), jak również wzrost liczby osób, których stanowiska pracy są zlokalizowane w pobliżu farm wiatrowych. Wraz z rozwojem energetyki wiatrowej na całym świecie, w tym również w Polsce pojawiło się wiele pytań i wątpliwości dotyczących oddziaływania farm wiatrowych między innymi na ludzi. W związku z tym, w celu określenia uciążliwości i narażenia na hałas, w tym na hałas niskoczęstotliwościowy, oraz na hałas infradźwiękowy na stanowiskach pracy personelu obsługującego elektrownie wiatrowe i na stanowiskach pracy zlokalizowanych w pobliżu turbin wiatrowych (tj. w odległości do 3 km) opracowano metodykę badań, która obejmuje:

 

-      badania środowiskowe, czyli bezpośrednie pomiary hałasu na ww. stanowiskach pracy

-      badania ankietowe, tj. badania subiektywnej oceny warunków pracy i narażenia na hałas na stanowiskach pracy zlokalizowanych w pobliżu turbin wiatrowych.

 

Badaniami objęto farmy wiatrowe, na których były zainstalowane turbiny wiatrowe trzech najbardziej popularnych w Polsce producentów: VESTAS, GENERAL ELECTRIC oraz ENERCON. Obiektami badań były stanowiska pracy personelu obsługującego turbiny wiatrowe VESTAS V80 – 2.0 MW, GE 2.5 MW oraz ENERCON E70-E4. Z przeprowadzonych pomiarów wynika m.in., że poziomy hałasu i hałasu infradźwiękowego na stanowiskach pracy serwisantów turbin wiatrowych nie przekraczają wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń hałasu (NDN) i kryteriów uciążliwości hałasu infradźwiękowego (określonych w PN-Z-01338). Wyznaczone na stanowiskach pracy osób obsługujących turbiny wiatrowe poziomy ekspozycji na hałas (odniesione do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub odniesione do przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy) były w granicach 74,6 – 83,9 dB, czyli mniejsze od wartości NDN hałasu wynoszącej 85 dB. Natomiast wyznaczone równoważne poziomy ciśnienia akustycznego skorygowanego charakterystyką częstotliwościową G (odniesione do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub odniesione do przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy) wynosiły 91 – 92,5 dB i były mniejsze od wartości kryterium uciążliwości hałasu infradźwiękowego wynoszącego 102 dB. Stwierdzono jednak, że w trakcie wykonywania prac serwisowych występują krótkotrwałe czynności, którym towarzyszy hałas charakteryzujący się równoważnym poziomem dźwięku A osiągającym wartości bliskie 102 dB.

 Z kolei wyniki pomiarów przeprowadzonych na stanowiskach pracy zlokalizowanych w odległościach 470 – 2300 m od turbin wiatrowych ww. producentów wykazały, że hałas i hałas infradźwiękowy turbin wiatrowych VESTAS V80-2.0 MW, GE 2.5 MW oraz ENERCON E70-E4 nie przekracza również wartości NDN hałasu i wartości określających kryterium uciążliwości hałasu infradźwiękowego. Wyznaczone wartości równoważnego poziomu dźwięku A były w granicach 29,9 – 52 dB, a równoważnego poziomu ciśnienia akustycznego skorygowanego charakterystyką częstotliwościową G były w granicach 48,4 – 79,4 dB.

Badania ankietowe przeprowadzono na 20 farmach wiatrowych w 5 województwach.
W badaniach wzięło udział 50 serwisantów farm wiatrowych oraz 273 innych pracowników (w tym rolników, nauczycieli oraz osób zajmujących się działalnością usługową oraz handlowo-usługową) zatrudnionych w odległości do 3 km od farm wiatrowych.

Kluczowym pytaniem, które stanowiło podstawę do szczegółowych analiz niezbędnych do określenia regresji i korelacji między subiektywną oceną zagrożeń hałasem turbin, jej uwarunkowaniami i odczuwanymi dolegliwościami, było wskazanie uciążliwości hałasu związanego z pracą turbin wiatrowych. Każdy respondent dokonał subiektywnej oceny hałasu według skali od 0 do 10, gdzie mniejsze wartości oznaczają hałas nieuciążliwy lub mało uciążliwy, a wartości większe – hałas bardzo uciążliwy. Zdecydowana większość uczestników badania ocenia uciążliwość hałasu jako niewielką – łącznie 73,7% badanych wskazało oceny od 0 do 3. Przeciętną uciążliwość hałasu emitowanego przez turbiny wiatrowe – oceny od 4 do 6 wskazało łącznie 17,0% badanych. Dużą uciążliwość hałasu – oceny od 7 do 9 wskazało łącznie 9,3% respondentów. Średnia ocena uciążliwości hałasu generowanego przez turbiny wiatrowe w skali od 0 do 10 wyniosła 2,67, a więc oceniona jako niewielka.

 

Projekt II.P.12. Uciążliwość hałasu związanego z pracą turbin wiatrowych (N = 323, w %)

 

Przeprowadzone analizy statystyczne wyników badań ankietowych i badanie związków między obiektywnymi i subiektywnymi czynnikami wpływającymi na uciążliwość hałasu farm wiatrowych wykazały, że ocena uciążliwości hałasu farm jest uwarunkowana:

-      rodzajem pracy – serwisanci oceniali wyżej uciążliwość hałasu niż osoby wykonujące inne rodzaje pracy

-      warunkami pracy – większą uciążliwość hałasu oceniały osoby mające przeciętne warunki pracy niż osoby mające dobre warunki pracy

-      długością pracy w zawodzie oraz długością czasu pracy w pobliżu turbin – im dłuższy czas pracy tym silniej była odczuwana uciążliwość hałasu

-      odległością od farm wiatrowych – najbardziej uciążliwość hałasu odczuwały osoby niezatrudnione na farmach wiatrowych, ale pracujące w ich bliskiej odległości – do 500 metrów. Uciążliwość hałasu takie osoby odczuwały bardziej niż serwisanci. Z kolei, im większa była odległość od farm wiatrowych, tym odczuwana uciążliwość hałasu była mniejsza

-      negatywną oceną obecności turbin – osoby, które źle oceniały obecność turbin wiatrowych w większym stopniu uskarżały się na uciążliwość hałasu związanego z pracą turbin

-      stanem zdrowia – hałas był bardziej uciążliwy dla osób, które określały stan swojego zdrowia jako niezbyt dobry.

 Wyniki realizacji projektu przedstawiono w 9 publikacjach (2 w czasopismach naukowych o zasięgu krajowym, 3 w recenzowanych materiałach konferencyjnych indeksowanych w międzynarodowej bazie publikacji Scopus, 3 w innych materiałach konferencyjnych, 1 przygotowana do czasopisma o zasięgu międzynarodowym) oraz zaprezentowano na 4 konferencjach.

 

 

 

Wymagania i zalecenia dotyczące ograniczenia narażenia na hałas turbin wiatrowych
dr inż. Danuta Augustyńska-Jakubowska, dr hab. inż. Dariusz Pleban, prof. nadzw. CIOP-PIB,  CIOP-PIB
2016 r.



Jednostka: Pracownia Zwalczania Hałasu

Okres realizacji: 01.01.2014 – 31.12.2016