Cele subiektywnych badań warunków pracy w przedsiębiorstwach

 

Wyniki badań i pomiarów należą do podstawowych informacji wykorzystywanych do oceny narażenia na czynniki występujące w środowisku pracy i związanego z nim ryzyka zawodowego w przedsiębiorstwach. Badania o charakterze subiektywnym, w których oceny narażenia zawodowego dokonują sami pracownicy w badaniach ankietowych, są wykonywane tylko sporadycznie.

Badania warunków pracy przeprowadzone w latach 2002 – 2003 w 10 przedsiębiorstwach dla grupy 1001 pracowników wykazały, że istnieją znaczne różnice między informacjami o zagrożeniach zgłaszanymi do statystyk państwowych, wynikami badań i pomiarów oraz subiektywnymi ocenami narażenia na czynniki zagrożeń występujące na stanowiskach pracy  (rys.1). Występowanie tych różnic wskazuje na potencjalne problemy z oceną ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, gdyż ocena ekspercka, dokonywana na podstawie wyników pomiarów, może znacznie odbiegać od oceny proponowanej przez pracownika.

 

 

Rys.1. Odsetek respondentów narażonych na szkodliwe czynniki środowiska pracy według statystyk państwowych, wyników badań i pomiarów oraz subiektywnych ocen narażenia zawodowego (źródło: Koradecka D., Pośniak M., Widerszal-Bazyl M., Augustyńska D., Radkiewicz P.,  A Comparative Study of Objective and Subjective Assessment of Occupational Risk, International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, Volume 16, Number 1, 2010)

Biorąc to pod uwagę, celowe jest uzupełnianie badań i pomiarów czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych w środowisku pracy badaniami subiektywnymi, których wyniki mogą dostarczyć cennych informacji o występujących zagrożeniach i ocenie związanego z nimi ryzyka zawodowego z punktu widzenia pracowników.

Subiektywne badania warunków pracy w przedsiębiorstwach umożliwiają w szczególności:

  • uwzględnienie w ocenach ryzyka zawodowego opinii pracowników,
  • uwzględnienie w ocenach ryzyka zawodowego zagrożeń psychospołecznych,
  • identyfikację zagrożeń i problemów nieuwzględnionych dotychczas w ocenach ryzyka zawodowego,
  • określenie, czy i w jakim zakresie konieczny jest przegląd oceny ryzyka zawodowego,
  • określenie, czy informowanie o zagrożeniach i związanym z nimi ryzyku zawodowym jest właściwe.