Warunki pracy w Polsce i Europie - przegląd wyników badań europejskich

 

Praca jest istotnym elementem, zajmującym znaczną część życia człowieka. To zatem ważne, żeby warunki, w których jest wykonywana, zapewniały bezpieczeństwo i zdrowie człowieka.

Zgodnie z definicją Głównego Urzędu Statystycznego warunki pracy rozumiane są jako zespół czynników występujących w środowisku pracy, wynikających z procesu pracy i czynników związanych z jej wykonywaniem [1]. Na środowisko pracy składają się między innymi czynniki fizyczne (takie jak oświetlenie, hałas, mikroklimat), chemiczne (np. rozpuszczalniki przemysłowe, farby, pary nieorganiczne) oraz biologiczne (wirusy, bakterie), występujące zarówno w miejscu pracy, jak i na obszarze otaczającym zakład pracy. Według definicji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) na warunki pracy i jakość życia w pracy składają się również elementy dotyczące czasu pracy (godziny, okresy odpoczynku i harmonogramy), wynagrodzenie, a także warunki fizyczne i psychospołeczne występujące w miejscu pracy [2].

Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy jest jednym z podstawowych założeń polityki społeczno-gospodarczej państwa, jako że w istotnym stopniu warunkuje to nie tylko odpowiednią jakość pracy, ale również jakość życia pozazawodowego. W Polsce Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, niemniej należy pamiętać, że jest to akt prawny z 1974 r. [3]. Nowoczesne podejście do opisywanego zagadnienia nie ogranicza się do ochrony człowieka przed zagrożeniami, które mogą występować w środowisku pracy, ale odnosi się również do ochrony zdrowia człowieka [4]. Praca bezpieczna, niezagrażająca życiu i zdrowiu, to zaledwie podstawowy wymóg.

 

Stałe podnoszenie poziomu warunków pracy jest kluczem do osiągnięcia sukcesu strategii zrównoważonego rozwoju. Działająca na rzecz poprawy warunków życia i pracy Fundacja Eurofound przeprowadza w regularnych odstępach czasu ogólnoeuropejskie badania takie jak Europejskie badanie przedsiębiorstw oraz Europejskie badanie warunków pracy. Artykuł ma za zadanie przedstawić wybrane wyniki tych badań odnoszące się do takich zagadnień jak fizyczne oraz społeczne środowisko pracy, elastyczność czasu pracy, dostępność szkoleń czy też zadowolenia z warunków wykonywania pracy zarówno w Polsce jak i Unii Europejskiej.

 

 

Opracowania udostępnione w serwisie:

 

Autor:  dr inż. Magdalena Galwas-Grzeszkiewicz

Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy Kontakt: magal@ciop.pl
Źródło:  Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka, 2018, 12, 8-11,
DOI: 10.5604/01.3001.0012.7786

 

Słowa kluczowe: warunki pracy, badania europejskie, zrównoważony rozwój, Eurofound

 

Autor: mgr Marta Antoniak

Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
Źródło: Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka, 2011, 9, 26-28

 

 

_____________________

[1] GUS 2017 Warunki pracy w 2016 r. http://stat.gov.pl/publikacje/ Warszawa 2017

[2] MOP 2018 Working conditions http://www.ilo.org/ global/topics/workingconditions/langen/index.htm Międzynarodowa Organizacja Pracy, Genewa 2018

[3] Kodeks pracy Dz.U.2018.0.917 t.j. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf, Warszawa 2018

[4] Koradecka D. 2000 Zasady kształtowania warunków pracy według uregulowań konwencji MOP i dyrektyw WE „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka" 2000,352,11:1-5