KWAS FOSFOROWY(V)
IDENTYFIKACJA KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE WARTOŚCI NDS METODY OZNACZANIA WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE PIERWSZA POMOC INFORMACJE DODATKOWE
IDENTYFIKACJA
NazwaKwas fosforowy(V)
Numer CAS7664-38-2
Synonimykwas fosforowy, kwas ortofosforowy
KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP)
Klasyfikacja CLPSkin Corr. 1B (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1B), H314;
Oznakowanie CLP
Piktogramy GHS
Hasło ostrzegawczeNiebezpieczeństwo
Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H)H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
Zwrot wskazujący środki ostrożności (P)P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy.
P301 + P330 + P331: W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. NIE wywoływać wymiotów.
P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
Dodatkowe kody zwrotów
Dodatkowe informacje
WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ
NDS: 1 mg/m3
NDSCh:2 mg/m3
NDSP: -
METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY
PN-Z-04073-1:2014-08
PiMOŚP 2013, nr 1(75)
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Właściwości podstawoweMasa cząsteczkowa: 97,995
Stan skupienia w temp. 20°C: krystaliczne ciało stałe;
roztwory - syropowata ciecz
Barwa: bezbarwne
Zapach: bezwonne
Temperatura topnienia: 42,35°C
roztwór 85-procentowy 21°C
Temperatura wrzenia: 213°C
roztwór 85-procentowy 158°C
Gęstość w temp. 20°C: 1,87 g/cm3
roztwór 85-procentowy 1,69 g/cm3
Gęstość par względem powietrza: 3,38
Prężność par w temp. 20°C: 0,038 hPa
roztwór 85-procentowy 2,88 hPa
Rozpuszczalność w wodzie: nieograniczona
Właściwości dodatkoweWspółczynnik załamania światła w temp. 26,9°C:
roztwór 73,69-procentowy 1,41815
Lepkość w temp. 20°C: 263 mPa s
roztwór 85-procentowy 47 mPa s
Ciepło właściwe w temp. 20-120°C:
roztwór 85-procentowy 2,064 J/(g K)
Ciepło topnienia w temp. topnienia: 107,24 J/g
Ciepło rozpuszczania w temp. 18°C (1 mol kwasu w 100 molach wody): -21,64 kJ/mol
INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne
Próg wyczuwalności zapachu - brak danych
LD50 (szczur, doustnie) - 1530 mg/kg
LC50 (szczur, inhalacja) - brak danych
LD50 (królik, skóra) - 2740 mg/kg

Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja drażniąca i żrąca.

Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, z przewodu pokarmowego.

Objawy zatrucia ostrego: pary i pyły kwasu fosforowego w stężeniu powyżej 5 mg/m3 powodują przekrwienie spojówek, ból i łzawienie oczu; drażnią górne drogi oddechowe, wywołując kaszel, pieczenie gardła, uczucie duszności, obrzęk krtani, krwioplucie. Może wystąpić toksyczny obrzęk płuc.

Skażenie skóry ciekłą substancją lub roztworem wywołuje oparzenia z martwicą koagulacyjną. Rozległe oparzenie może spowodować wstrząs.

Skażenie oczu ciekłą substancją (roztworem) wywołuje oparzenie powiek, spojówek. Roztwór o stężeniu 25% powoduje trwałe uszkodzenie oka.

Drogą pokarmową wywołuje oparzenie błony śluzowej jamy ustnej, gardła, przełyku z ryzykiem krwawienia z przewodu pokarmowego i wstrząsu.

Objawy zatrucia przewlekłego: stany zapalne skóry, przewlekłe stany zapalne górnych dróg oddechowych.
PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon, deksametazon do podawania inhalacyjnego, furosemid, pyralgina do podawania pozajelitowego.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.

ZATRUCIE INHALACYJNE

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Wynieść poszkodowanego z miejsca narażenia. Zapewnić bezwzględny spokój (bezruch) w pozycji półleżącej lub siedzącej. Wysiłek fizyczny może wyzwolić obrzęk płuc. Chronić przed utratą ciepła. W razie duszności (uczucie braku tchu) podawać tlen, najlepiej przez maskę. Jeżeli u poszkodowanego wystąpiła chrypka, niemożność mówienia, świszczący oddech, uczucie duszenia się - podać do wdychania atrowent z kapsułki. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Jeżeli obrzęk krtani (bezgłos, stridor) utrzymuje się, pomimo podania atrowentu, założyć stałą drogę dożylną, podać dożylnie hydrokortyzon. Brak poprawy uzasadnia intubację dotchawiczą i natychmiastowy transport do szpitala karetką reanimacyjną PR. Objawy rozpoczynającego się obrzęku płuc uzasadniają: podawanie tlenu, podanie dożylnie hydrokortyzon, furosemidu. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod nadzorem lekarza, bez przerywania leczenia.

SKAŻENIE SKÓRY

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Zdjąć odzież, obmyć skórę dużą ilością letniej wody, najlepiej bieżącej. Nie stosować mydła. Nie stosować środków zobojętniających. Założyć na oparzenia jałowy opatrunek.
Pomoc lekarska:
W zależności od lokalizacji i rozległości oparzeń transport do szpitala karetką PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. Można podawać pozajelitowo leki przeciwbólowe (np. pyralginę). Jeżeli poszkodowany był narażony na stężony kwas fosforowy, należy uwzględnić ryzyko zatrucia inhalacyjnego i poinformować szpital o możliwości wystąpienia opóźnionego obrzęku płuc.

SKAŻENIE OCZU

Pierwsza pomoc przedlekarslka
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej (unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki).
Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania.
Pomoc lekarska:
W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna. Dalsze postępowanie zgodne z zaleceniem okulisty.

ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ

Pierwsza pomoc przedlekarska:
Nie wywoływać wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych, ewentualnie mleko. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Nie podawać środków zobojętniających (alkalizujących). Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska:
Założyć stałą drogę dożylną. Podać pozajelitowo lek przeciwbólowy (np. pyralginę). Transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną z zapewnieniem pomocy chirurgicznej.
INFORMACJE DODATKOWE