Sprawy ogólne BHP
CHOROBY ZAWODOWE


Postępowanie w sprawach chorób zawodowych


Wykaz chorób zawodowych (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych, t.j.Dz.U. 2013, poz. 1367)

  • 1) zgłoszenie:
    podejrzenia choroby zawodowej oraz jej rozpoznanie może nastąpić u pracownika lub byłego pracownika, w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym lub po zakończeniu pracy w takim narażeniu, lecz nie później niż w okresie, który został określony w wykazie chorób zawodowych:
    • zgłoszenia dokonuje:
      - pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową
      - lekarz,
      - pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną
      - lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie wystąpienia u pacjenta choroby zawodowej
      komu zgłaszać:
      - właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu
      - właściwemu inspektorowi pracy
      w jakiej formie:
      - na formularzu określonym w przepisach w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych (t.j. Dz.U. 2013, poz. 1379)
      - telefonicznie (jest to zgłoszenie dodatkowe, w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika)
  • Lekarz lub lekarz dentysta w przypadku podejrzenia choroby zawodowej kieruje bezpośrednio na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania.
    Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej.


                        Proces orzekania o chorobie zawodowej
(źródło: Kodeks pracy i rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych  (t.j.Dz.U. 2013, poz. 1367)

 
Jednostki orzecznicze I stopnia
Podejrzenie        Zgłoszenie
lekarz, lekarz dentysta,  pracownik, były pracownik, pracodawca
    Rozpoznanie                  Orzeczenie
lekarz o określonych przepisami kwalifikacjach (medycyna pracy) zatrudniony w następujących jednostkach orzeczniczych:
    • poradnia chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny prac

    • kliniki i poradnie i chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych)

    • poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych

    • jednostki zakładów opieki zdrowotnej, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.
Jednostki orzecznicze II stopnia
Rozpoznanie        Orzeczenie
Postępowanie odwoławcze

Instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy
Stwierdzenie  
Decyzja administracyjna
państwowy inspektor sanitarny
Odwołanie
państwowy wojewódzki inspektor sanitarny
  • 2) Państwowy powiatowy inspektor sanitarny, a w przypadku odwołania państwowy wojewódzki inspektor sanitarny w terminie 14 dni od uprawomocnienia się decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej sporządza kartę stwierdzenia choroby zawodowej i przesyła ja do Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych Instytutu Medycyny Pracy im. Prof. Dr. Med. Jerzego Nofera w Łodzi.

    W przypadku, gdy decyzję wydaje w trybie odwoławczym państwowy wojewódzki inspektor sanitarny przesyła on dodatkowo kartę państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu.

    Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej stwierdzenia państwowy powiatowy (wojewódzki) inspektor sanitarny przesyła:
    • zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi;
      pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej,
      jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie;
      właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
  • 3) w razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany:
    • ustalić przyczyny powstawania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym; przystąpić do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze, zapewnić realizację zaleceń lekarskich.
  • 4) w razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany, na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu, przenieść pracownika do innej pracy nie narażającej go na działanie czynnika, który wywołał te objawy.
    jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nie przekraczający 6 miesięcy

  • 5) pracodawca prowadzi rejestr obejmujący przypadki stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby (art. 235 § 4 k.p.)

  • 6) pracodawca jest obowiązany systematycznie analizować przyczyny chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze

Uwaga !

Decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej nie jest jednoznaczna z przyznaniem świadczeń przewidzianych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Świadczenia te przyznawane są po przeprowadzeniu przewidzianej prawem procedury i wydaniu decyzji o przyznaniu świadczeń przez właściwy Zakład Ubezpieczeń Społecznych.


*************************************

OBWIESZCZENIA MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej