Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Wstęp | Edukacja BHP dzieci w wieku przedszkolnym | Edukacja BHP dzieci w wieku wczesnoszkolnym

Dzieci w wieku wczesnoszkolnym

Etap edukacji wczesnoszkolnej obejmuje grupę wiekową 6 - 10 lat. Jest to okres rozwojowy charakteryzujący się myśleniem konkretno-obrazowym, z powolnym przechodzeniem do skomplikowanych operacji myślowych, w tym także myślenia abstrakcyjnego. Odpowiednie metody stosowane w procesie nauczania (uczenia się) umożliwiają stopniowe kształtowanie umiejętności dzieci w zakresie samodzielnego dokonywania operacji umysłowych opartych przede wszystkim na konkretach i ich wyobrażeniach. Istotne jest także wynikające z badań nad przyczynami niepowodzeń szkolnych stwierdzenie, że coraz częściej obserwuje się w tej grupie wiekowej nierównomierny poziom rozwoju poszczególnych funkcji psychicznych (np. analizy i syntezy). Wiek ten charakteryzuje się także częstym brakiem koncentracji uwagi na jednym zagadnieniu, co powoduje problemy ze skupieniem się nad wykonywaną dłużej jedną czynnością. W etapie wczesnoszkolnym konieczne jest łagodne przechodzenie od form zabawowych do form ściśle naukowych. Polega to na łączeniu zabawy z nauką, a ściślej na nauczaniu w formie zabawy. Daje to okazję do samodzielnej działalności dziecka, wykonywania zadań kształcących określone umiejętności, wyrabiających pożądane nawyki. Na etapie edukacji wczesnoszkolnej należy odwoływać się do doświadczeń dziecka nabywanych w rodzinie, szkole i innych środowiskach, a także za pośrednictwem mediów. Szczególną uwagę należy zwracać na bezpieczeństwo i zdrowie dziecka, przygotowanie go do radzenia sobie z niepewnością i złożonością różnych zjawisk.

Środki dydaktyczne przeznaczone do wykorzystania w realizacji zadań edukacji wczesnoszkolnej i towarzyszące im materiały powinny stymulować aktywność dziecka, prowokować myślenie i działanie, przyciągać uwagę, rozbudzać wyobraźnię. Formy pracy z dzieckiem powinny zawierać różnorodne elementy zabawy, a jednocześnie wdrażać do systematycznego uczenia się.

Scenariusze zajęć programu „Bezpieczna szkoła”



Głównym bohaterem programu jest Kubuś – 9-letni chłopiec z III klasy szkoły podstawowej. Dzieci mają okazję na przykładzie zachowania Kubusia zweryfikować swoje codzienne postępowanie. Nauczyciel, realizując program pomaga dzieciom dojść do odpowiednich wniosków, dotyczących własnych zachowań oraz motywuje uczniów do pracy nad zmianą swoich zachowań.

Zadania programu dostosowane są do możliwości rozwojowych dzieci z klas I-III szkoły podstawowej. Program zawiera dokładne opisy przygotowanych zajęć lekcyjnych, określone pomoce do tych zajęć oraz wskazówki dla prowadzących, jak rozwiązać niektóre pojawiające się typowe problemy na poszczególnych lekcjach.


Program składa się z czternastu scenariuszy zajęć:

  • I - Temat: Ja i Kubuś - wprowadzenie do programu, przedstawienie Kubusia.
  • II - Temat: Tworzymy kodeks postępowania.
  • III - Temat: Ja i Kubuś w klasie.
  • IV - Temat: Ja i Kubuś w łazience.
  • V - Temat: Ja i Kubuś w bibliotece.
  • VI - Temat: Ja i Kubuś na lekcji w-f.
  • VII - Temat: Ja i Kubuś w klasie - cd.
  • VIII - Temat: Ja i Kubuś w szatni.
  • IX - Temat: Ja i Kubuś w stołówce.
  • X - Temat: Ja i Kubuś na korytarzu.
  • XI - Temat: Ja i Kubuś w świetlicy.
  • XII - Temat: Ja i Kubuś w szkole - przeciwdziałanie zagrożeniom
  • XIII - Temat: Powtórzenie - gra dydaktyczna
  • XIV - Temat: Pożegnanie Kubusia - konkurs plastyczny.

Program przewidziany jest do realizacji w czasie jednego roku szkolnego,
w cyklu 14 zajęć. Ma na celu kształtowanie postaw probezpiecznych dzieci poprzez identyfikację z postacią przewodnią. Identyfikacja dzieci z postacią Kubusia pomoże im w przeżywaniu jego przygód (w tym konsekwencji niepożądanych zachowań oraz dążenie do ich poprawy), jak swoich własnych oraz ułatwi przyswajanie przekazywanych przez Kubusia „mądrości”. Identyfikacja z postacią ma częściowo zastąpić funkcję uczenia się na własnych błędach.

Ściągnij scenariusze:
1. Okładka
2. Spis treści
3. Tematy I - III
4. Tematy IV - VI
5. Tematy VII - IX
6. Tematy X - XIV
7. POMOCE - cz. 1, cz. 2, cz. 3, cz. 4, cz. 5

Książeczka „Bezpieczna szkoła – malowanki”


Książeczka jest przeznaczone dla dzieci w wieku od 7 do 10 lat. Zawiera 20 obrazków ilustrujących różne niebezpieczne sytuacje, które mogą się zdarzyć na terenie szkoły, w zabawie z kolegami. Treść obrazków nawiązuje do tematów poszczególnych scenariuszy zajęć opisanych w programie pn.: „Bezpieczna szkoła”.  Kolorowanie obrazków o tej tematyce ma na celu utrwalanie w pamięci dzieci sytuacji, w których powinny zachować ostrożność. Sytuacje te dotyczą m.in. biegania po korytarzu szkolnym, rzucania przyborami szkolnymi, przepychania się w drzwiach, chodzenia z rozwiązanymi sznurowadłami.

Ściągnij kolorowanki:
1. Okładka
2. Malowanki - cz. 1
3. Malowanki - cz. 2




Gra planszowa „Bezpieczna szkoła”



Gra uczy, jak bezpiecznie i prawidłowo postępować w szkole. Rozpoczyna się od pola START. Zaczyna ją gracz, który wyrzuci największą liczbę oczek. Następnie gracze rzucają kostką na zmianę i przesuwają swoje pionki na planszy o tyle pól, ile oczek wyrzucą. Jeśli pionek stanie na polu „z uśmiechem”, oznacza to dobre zachowanie (pionek przesuwa się wtedy do przodu o tyle pól, ile wskazuje strzałka). Jeśli pionek stanie na polu „ze skrzywioną miną” oznacza to złe zachowanie (wtedy należy cofnąć pionek do wskazanego miejsca). Wygrywa ten, kto pierwszy dojdzie do mety.

Na planszy znajdują się trzy rodzaje pól – zielone, czerwone i żółte. Na polach zielonych i czerwonych można zdobyć punkty oceniając prawidłowo opisane zachowanie przykładowego chłopca z klasy II b. Za prawidłową ocenę gracz uzyskuje 5 pkt, za nieprawidłową – 0 pkt.

Opisy zachowań :

  • Po skończonej lekcji wybiegł z klasy i potrącił przechodzącego korytarzem pierwszoklasistę, który upadł i rozbił sobie kolano
  • Kolega poprosił go o pożyczenie długopisu, więc wstał z krzesła i podał mu
  • W czasie lekcji bawił się ostro zakończonym ołówkiem, wsadzał go ciągle do buzi, a potem wybiegł z nim na przerwę
  • Odsunął nagle krzesło, na którym siadał właśnie jego kolega z klasy
  • Bardzo się spieszył i zbiegając ze schodów popchnął kolegę
  • Musiał wyjść na chwilę z klasy, więc zapytał panią o pozwolenie
  • Kolega poprosił go o pożyczenie długopisu, więc rzucił go w kierunku kolegi
  • Po zjedzeniu jabłka, ogryzek wrzucił do kosza na śmiecie, tak jak jego koleżanka z klasy
  • Wbiegł na boisko, w czasie, gdy koledzy rozgrywali mecz piłki nożnej
  • Chciał zdjąć książkę z najwyższej półki w czytelni bez pomocy pani bibliotekarki
  • W czasie zabawy z kolega otworzył raptownie drzwi, za którymi stał kolega
  • Włożył buty i zawiązał porządnie sznurowadła, żeby się w czasie biegania nie rozwiązały
  • Przeprosił panią wychowawczynię za złe zachowanie i obiecał, ze będzie starał się poprawić

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP