Logo CIOP CIOPMapa serwisu English version
CIOPWsteczPoziom wyżejCIOP
.. | Operator wózka jezdnego widłowego

MIĘDZYNARODOWA KARTA CHARAKTERYSTYKI ZAGROŻEŃ ZAWODOWYCH


OPERATOR WÓZKA JEZDNEGO WIDŁOWEGO

Kto to jest operator wózka jezdnego widłowego?

Jest to pracownik, który obsługuje przemysłowy wózek wyposażony w urządzenia do podnoszenia oraz wykonuje różne inne zadania związane z tą pracą.

Jakie zagrożenia wiążą się z wykonywaniem tego zawodu?

  • Wózki widłowe mogą przewrócić się z powodu nadmiernego obciążenia, nieodpowiedniego rozmieszczenia ładunku, błędów w prowadzeniu i obsługiwaniu, czy nieodpowiedniej konserwacji. Może powodować to zagrożenie życia ich operatorów.
  • Operatorzy widłowych wózków jezdnych mogą ulec poważnym urazom w wyniku przygniecenia przez źle umocowany ładunek na wózku.
  • Nadmierny wysiłek fizyczny podczas pracy, wielogodzinne siedzenie w wymuszonej pozycji ciała (niewygodne siedzisko) oraz wibracje mogą powodować bóle pleców, ramion i rąk.

Czynniki środowiska pracy związane z wykonywanym zawodem oraz ich możliwe skutki dla zdrowia

Czynniki mogące powodować wypadki

  • Nieostrożne wchodzenie lub schodzenie z siedziska operatora - możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia, potknięcia i upadku
 
  • Nieostrożne prowadzenie wózka, zwłaszcza po śliskiej, nierównej nawierzchni, będące przyczyną przewrócenia się wózka, spadnięcia wózka z wyższego poziomu na niższy, spadnięcia nieodpowiednio umieszczonego ładunku - możliwość urazów
  • Nadmierne obciążenie wózka, nieodpowiednie ustawienie środka ciężkości, podnoszenie ładunku na zbyt dużą wysokość będące przyczyną przewrócenia się wózka - możliwość urazów

  • Stoczenie się wózka spowodowane niewystarczającym użyciem hamulca ręcznego - możliwość urazów
 
  • Obracające się, niezabezpieczone części wózka - możliwość urazów w wyniku przypadkowego pochwycenia
 
  • Stacjonarne przeszkody np. budynek, ściana lub poruszające się obiekty (zwłaszcza, gdy pole widzenia jest ograniczone przez ładunek) - możliwość urazów w wyniku zderzenia
 
  • Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu elektrycznego
 
  • Niebezpieczne substancje chemiczne uwalniające się w wyniku upadku i zniszczenia (zmiażdżenia) zbiorników – możliwość ostrych zatruć oraz urazów spowodowanych stłuczonym szkłem
 
  • Stężony kwas podczas ładowania akumulatora - możliwość poparzeń chemicznych w wyniku rozlania
Czynniki fizyczne

  • Wibracje ogólne spowodowane sztywną konstrukcją wózka, źle amortyzowanym siedziskiem operatora (np. brak lub nieodpowiednio dopasowane zawieszenie) oraz długotrwałym prowadzeniem wózka po nierównym terenie – możliwość zaburzeń w funkcjonowaniu narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej oraz dolegliwości bólowe wynikające z przeciążenia układu mięśniowego - szkieletowego
 
  • Nadmierny hałas podczas obsługi wózków spalinowych lub podczas pracy w zamkniętych pomieszczeniach - możliwość uszkodzenie słuchu
  • Zmienne warunki atmosferyczne podczas pracy na zewnątrz (niska lub wysoka temperatura, deszcz, wiatr) - możliwość (w zależności od pory roku) udaru słonecznego, odmrożeń, ostrych i przewlekłych chorób układu oddechowego
 
Czynniki chemiczne i pyły

  • Paliwo, rozpuszczalniki - możliwość skórnych reakcji uczuleniowych
  • Rozbryzgujące się w powietrzu cząstki żrących substancji chemicznych (w niezabezpieczonym ładunku) – możliwość chemicznych urazów oczu oraz poparzeń
  • Gazy spalinowe (w wózkach spalinowych) - możliwość uduszenia w wyniku wdychania tlenku węgla powstałego w trakcie niepełnego spalania paliwa, którego stężenie gwałtowanie wzrasta w zamkniętych i nieodpowiednio wentylowanych pomieszczeniach
  • Tlenki azotu emitowane wraz z gazami spalinowymi (w wózkach spalinowych) - możliwość zatrucia w zamkniętych i nieodpowiednio wentylowanych pomieszczeniach
Czynniki biologiczne

  • Aerozole zawierające mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby), unoszące się w powietrzu w wyniku poruszania się wózka (w źle wentylowanych, zakurzonych, zanieczyszczonych pomieszczeniach) - możliwość reakcji uczuleniowych i zarażenia chorobami zakaźnymi
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy

  • Nadmierny wysiłek fizyczny podczas prowadzenia wózka, długotrwałe siedzenie w wymuszonej pozycji ciała - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego, zwłaszcza rąk, ramion i pleców
 
  • Częste odwracanie głowy i napinaniem karku podczas jazdy wstecznej oraz podczas transportu ładunków o dużych rozmiarach ograniczających pole widzenia operatora - możliwość dolegliwości bólowych
 
  • Długotrwała praca w warunkach niedostatecznego oświetlenia, trudności w adaptacji do nagłych zmian oświetlenia (np. od ciemności do jasnego oświetlenia) - możliwość problemów ze wzrokiem (przemęczenie oczu, pieczenie, podrażnienie, podwójne widzenie itd.)
 
  • Inne pojazdy lub piesi stwarzający zagrożenie wypadkowe - możliwość stresu psychicznego
 

Działania profilaktyczne

Należy układać palety w sposób zapewniający bezpieczeństwo. Nie należy przekraczać zalecanego ciężaru czy wysokości.
Należy zainstalować odpowiednie urządzenie chroniące przez przewróceniem się wózka.
Należy stosować ochronniki słuchu.
Należy stosować rękawice chroniące przed czynnikami chemicznymi, a jeśli to nie jest możliwe, używać kremy ochronne.
Należy stosować środki ochrony oczu.
Nie należy obsługiwać widłowego wózka jezdnego napędzanego ropą lub benzyną w zamkniętych lub nieodpowiednio wentylowanych pomieszczeniach. Zalecane jest stosowanie wózków o napędzie elektrycznym.
Należy stosować środki ochrony układu oddechowego, jeśli ruch wózka powoduje unoszenie się dużych ilości pyłu.

Informacje szczegółowe

SynonimyPracownik obsługujący widłowy wózek jezdny, kierowca widłowego wózka jezdnego, operator wózka przemysłowego.
Definicja i/lub opis zawodu

Operator wózka jezdnego widłowego prowadzi przemysłowy wózek napędzany benzyną, ciekłym gazem lub prądem elektrycznym, wyposażony w urządzenia do podnoszenia, takie jak podnośnik widłowy, wysięgnik, czerpak/łyżka, hak krętlikowy, zaciski, platformę do podnoszenia, naczepę do pchania, ciągnięcia, układania w sterty lub przemieszczania wyrobów, sprzętu lub materiałów w magazynach, składowiskach czy w fabrykach. Za pomocą dźwigni i pedałów kieruje wózkiem i steruje urządzeniami do podnoszenia. Ustawia widły, platformę i inne urządzenia do podnoszenia pod, nad, lub wokół załadowanych palet, podstawek, skrzyń, wyrobów lub materiałów, przyczepia i transportuje ładunki do miejsca przeznaczenia. Rozładowuje materiały i układa je w stosy przez podnoszenie i opuszczanie urządzeń do podnoszenia. Może inwentaryzować materiały i dostarczać je pracownikom zgodnie z potrzebami. Może ważyć materiały lub wyroby i rejestrować ciężar na etykietach lub paletach produkcyjnych. Może smarować wózek, ładować akumulatory, napełniać zbiornik paliwa, wymieniać zbiornik ciekłego gazu. W zależności od przemieszczanego produktu może zostać sklasyfikowany jako ładowacz np. ołowiu, w zależności od procesu, w którym bierze udział jako operator wózka.
Zawody pokrewneMaszynista żurawia samochodowego, operator żurawia samochodowego, operator dźwigów towarowo-osobowych, maszynista żurawia samojezdnego, kierowca, maszynista ciężkich maszyn budowlanych i drogowych.
Wykonywane czynnościEtykietowanie, kierowanie, klasyfikowanie, konserwowanie, liczenie, ładowanie akumulatorów, ładowanie i rozładowywanie, łączenie, magazynowanie, naciskanie, napełnianie (paliwem), noszenie, obsługiwanie, oznaczanie, pchanie i ciągniecie, podnoszenie, poruszanie, przemieszczanie, przymocowywanie, rejestrowanie, smarowanie, sprawdzanie (inwentaryzowanie), sprawozdawanie, sterowanie (ruchami), transportowanie, układanie w sterty, ustawianie, ważenie, wymienianie.
Podstawowy stosowany sprzętWidłowy wózek jezdny z silnikiem spalinowym, elektryczny wózek jezdny, przewody, liny dźwigowe, palety, kosze i kubły (czerpaki).
Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnieMagazyny, hurtownie, przemysł ciężki, przemysł metalowy, przetwórstwo drewna, przemysł spożywczy, elektroniczny, włókienniczy itp., doki i porty powietrzne oraz każdy przemysł, w którym potrzebny jest mechaniczny sprzęt do podnoszenia i przemieszczania ciężarów.

Piśmiennictwo

  1. Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz. U z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 z póź.zm);
  2. Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. Nr 69, poz.332 z póź.zm);
  3. Rozporządzenie MPiPS z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn.zm.)
  4. ROZPORZĄDZENIE MPiPS z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr.82, poz. 537);
  5. Rozporządzenie MI z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwo i higiena pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401)
  6. Informator - „Środki ochrony indywidualnej”. INFOCHRON. Warszawa. CIOP 2000.

Na górę strony

Siedziba instytutu
Strona głównaIndeks słówStrona BIPCIOP